Bộ Nội vụ đang tiến hành xây dựng dự thảo Nghị định nhằm quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động. Theo dự kiến, mức lương tối thiểu sẽ tăng 7,2% từ ngày 1/1/2026. Đây là đề xuất hướng tới giúp người lao động có thu nhập thấp và người phụ thuộc đáp ứng được yêu cầu của cuộc sống.
Thực tế, đề xuất điều chỉnh tăng lương tối thiểu vùng đang là mong mỏi của rất nhiều người lao động nhằm có thêm thu nhập để trang trải cuộc sống. Anh Nguyễn Minh Thành, công nhân Xí nghiệp xây lắp tại Khu công nghiệp Đông Anh, chia sẻ: Hiện tại, giá xăng dầu tăng, giá điện tăng 4,8% từ ngày 10/5, từ đầu năm, tiền thuê nhà cũng tăng từ 1,5 triệu đồng lên 1,7 triệu đồng. Mức lương cơ bản của tôi hưởng theo lương tối thiểu vùng I khoảng 5 triệu đồng/tháng. Tôi hy vọng rằng, trong năm 2026, lương tối thiểu vùng I sẽ được tăng để bù đắp một số mặt hàng giá cả đang tăng.
Tuy nhiên, cũng như những lần tăng lương trước đây, bên cạnh tâm lý phấn khởi, đa phần người dân lo ngại tình trạng ‘té nước theo giá, tát nước theo lương’. TS Nguyễn Quốc Việt (Đại học Kinh tế – Đại học Quốc gia Hà Nội) nhận định, đề xuất tăng lương lần này cùng với việc Bộ Tài chính đang tính toán điều chỉnh biểu thuế thu nhập cá nhân; các giải pháp kích cầu tiêu dùng trong nước khác của Chính phủ được kỳ vọng sẽ hỗ trợ Việt Nam tăng tổng cầu nền kinh tế.
PGS.TS Ngô Trí Long nêu quan điểm, việc tăng lương nhằm bù trượt giá, bảo đảm mức sống cho người lao động. Vậy nên, vấn đề đặt ra là làm gì để hạn chế tình trạng lương chưa tăng nhưng giá các mặt hàng thiết yếu đã rục rịch tăng theo. Cần có bộ đệm tài khóa (giảm thuế, phí…) để hỗ trợ các nhóm yếu thế khi giá cả tăng mạnh.
Tại Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 30/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện các quy định pháp luật về giá và tại các cuộc họp thường kỳ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu công tác quản lý và điều hành giá trong năm 2025 cần tiếp tục kiểm soát tốt lạm phát. Trong đó, tăng cường quản lý giá cả, thị trường, có lộ trình phù hợp điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý, các dịch vụ công; không tăng giá đột ngột, không tăng giá nhiều mặt hàng trong cùng một thời điểm, không tăng giá vào thời điểm tăng lương.
TS Bùi Sỹ Lợi đề nghị các ngành chức năng thực hiện nghiêm các biện pháp, kiểm tra, giám sát, kiểm soát chặt chẽ từ chất lượng tới giá hàng hóa nhằm bảo đảm bình ổn mặt bằng giá cả trên thị trường. Đây là yêu cầu cần thiết để đảm bảo cuộc sống người lao động khi điều chỉnh lương tối thiểu trong bối cảnh nhiều mặt hàng tăng giá.
Viện Tăng trưởng bền vững của Việt Nam tiến hành khảo sát các doanh nghiệp tại 5 tỉnh, thành gồm Hà Nội, Đồng Nai, Bình Dương, Đà Nẵng và TP.HCM cho thấy nhu cầu sống tối thiểu của công nhân có tiền lương hàng tháng khoảng 14 triêu đồng. Nếu điều chỉnh lương theo đề xuất, người lao động vùng I sẽ hưởng mức lương tối thiểu mới khoảng 4.180.000 đồng/tháng . Mức lương này mới chỉ đáp ứng 49,29% nhu cầu . Từ đó xuất hiện một vấn đề . Đó là làm thế nào người lao động duy trì mức tiêu dùng. Đặc biệt khi nhu cầu về ăn uống, đi lại, sử dụng điện thoại, internet là không thể thiếu.
