Ngày 17/7 vừa qua, họa sĩ Lê Thiết Cương, một trong những nhân vật tiêu biểu và có ảnh hưởng lớn đến nền hội họa Việt Nam, đã qua đời ở tuổi 63 sau một thời gian dài chiến đấu với bệnh ung thư hiếm gặp. Thông tin về sự ra đi của ông đã gây nên làn sóng sốc và đau buồn trong cộng đồng văn hóa và nghệ thuật Việt Nam.
Trong suốt cuộc đời và sự nghiệp của mình, Lê Thiết Cương đã để lại dấu ấn sâu sắc và đóng góp đáng kể vào nhiều lĩnh vực của nghệ thuật, bao gồm hội họa, gốm, nhiếp ảnh và giám tuyển các sự kiện mỹ thuật. Ông được biết đến với phong cách nghệ thuật tối giản đặc trưng, một đặc điểm nổi bật không chỉ trong các bức tranh mà còn trong các tác phẩm gốm và dự án nghệ thuật khác mà ông đã thực hiện.
Lê Thiết Cương đã tổ chức nhiều triển lãm cá nhân và tham gia vào vô số hoạt động nghệ thuật khác nhau, thể hiện sự đa dạng và phong phú trong cách tiếp cận và thể hiện nghệ thuật của mình. Các tác phẩm của ông, với sự nhấn mạnh vào sự đơn giản và tối giản, không chỉ mang đến cảm giác thẩm mỹ mà còn chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc, mời gọi người xem khám phá và suy ngẫm.
Họa sĩ từng nói: ” Trong kiến trúc và đặc biệt kiến trúc hiện đại, ghế không chỉ để ngồi. Nó là một yếu tố trang trí, song hành cùng kiến trúc. Không nên bó hẹp ghế trong nghĩa đen của nó”. Lê Thiết Cương đặt tác phẩm giữa lằn ranh của giá trị sử dụng và nghệ thuật, mỗi người khi chiêm ngưỡng sẽ có những cảm nhận riêng.
Một trong những tác phẩm tiêu biểu và gây được tiếng vang lớn của Lê Thiết Cương là bức sơn dầu “Độc thoại”. Tác phẩm này không chỉ thể hiện rõ phong cách tối giản của ông mà còn cho thấy khả năng truyền tải thông điệp sâu sắc thông qua ngôn ngữ nghệ thuật riêng biệt. Ngoài ra, ông còn thực hiện nhiều bức vẽ minh họa cho các cuốn sách, bao gồm “Anh hùng còn chi – di cảo” của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp và nhiều tác phẩm văn học khác của các nhà văn, nhà nghiên cứu nổi tiếng.
Lê Thiết Cương cũng có một tình yêu đặc biệt và sự gắn bó bền chặt với gốm, một vật liệu mà ông tin rằng hội tụ đủ các yếu tố thiên, địa, nhân, ngũ hành. Ông đã sáng tạo và ứng dụng hội họa vào gốm để làm mới và tôn vinh vật liệu truyền thống này. Các tác phẩm gốm của ông không chỉ thể hiện sự tinh tế và thẩm mỹ cao mà còn ẩn chứa nhiều ý nghĩa và thông điệp tinh tế.
Trong suốt sự nghiệp nghệ thuật của mình, Lê Thiết Cương không ngừng tìm kiếm và khám phá các hình thức nghệ thuật mới và khác nhau. Ông đã hợp tác với nhiều nhà văn, nhà điêu khắc và các nghệ sĩ khác để tạo ra các dự án nghệ thuật độc đáo, thể hiện sự cởi mở và tinh thần sáng tạo không ngừng.
Với sự ra đi của Lê Thiết Cương, cộng đồng văn hóa và nghệ thuật Việt Nam đã mất đi một tài năng lớn, một người đã cống hiến cả cuộc đời mình cho nghệ thuật. Tuy nhiên, di sản và những tác phẩm nghệ thuật mà ông để lại sẽ tiếp tục được nhớ đến, nghiên cứu và tôn vinh, đảm bảo rằng tinh thần và giá trị nghệ thuật của ông sẽ được truyền lại cho thế hệ tương lai.
