Ngành ngân hàng đang đối mặt với một thách thức lớn trong việc tuyển dụng và đào tạo nhân lực công nghệ để thích ứng với chuyển đổi số, tự động hóa và an ninh mạng trong thời đại số. Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng, ngành ngân hàng đang ở trong tình trạng ‘khát’ nhân lực công nghệ như hiện nay.
Trong giai đoạn từ năm 2017 đến nay, số lượng người dân trưởng thành có tài khoản ngân hàng đã tăng từ 31% lên 87%, tương ứng với khoảng 200 triệu tài khoản tiền gửi. Số lượng giao dịch tài chính cũng tăng lên 50-100 triệu giao dịch/ngày. Hơn 90% giao dịch của khách hàng được thực hiện qua kênh số, các dịch vụ ngân hàng cũng được tự động hóa.
Ông Dũng cho rằng, người làm ngân hàng trong giai đoạn hiện nay không chỉ cần am hiểu nghiệp vụ truyền thống mà còn phải thành thạo kỹ năng công nghệ. Hai kỹ năng này cần song hành để có thể thiết kế và triển khai quy trình nghiệp vụ số. Việc này đòi hỏi sự thay đổi lớn trong việc tuyển dụng và đào tạo nhân sự của ngành ngân hàng.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cũng cho rằng, hầu hết các phần việc của con người hiện nay đều đã thay đổi. Các nhân viên giao dịch bình thường trước đây xử lý về các kỹ năng nghiệp vụ thì bây giờ phải xử lý sự cố về phần mềm, sự cố khi chuyển nhầm tiền, bị lừa đảo. Điều này yêu cầu nhân viên ngân hàng phải có kiến thức và kỹ năng mới để đáp ứng nhu cầu của công việc.
Để đáp ứng nhu cầu này, các ngân hàng thương mại như VPBank, ABBANK và LPBank đã mở rộng tuyển dụng nhân lực công nghệ. Đại diện VPBank chia sẻ, nếu trước đây các vị trí tuyển dụng chú trọng vào kinh nghiệm ngành, thì hiện nay, bên cạnh chuyên môn, khả năng sử dụng công cụ số để tối ưu hóa công việc là yêu cầu bắt buộc.
PGS.TS Phạm Thị Hoàng Anh – Phó Giám đốc Học viện Ngân hàng cũng thừa nhận thời điểm này, nguồn cung về nhân lực công nghệ thông tin chưa đủ cầu. Ngành ngân hàng thiếu hụt nguồn cung nhân lực có chuyên môn sâu về công nghệ thông tin. Điều này gây ra khó khăn cho các ngân hàng trong việc tuyển dụng và đào tạo nhân sự đáp ứng nhu cầu của công việc.
Để giải quyết vấn đề này, PGS.TS Phạm Thị Hoàng Anh cho rằng cần ban hành khung năng lực số cho ngành ngân hàng, theo vị trí công tác. Tăng cường hợp tác theo ‘mô hình 3 nhà’: Ngân hàng nhà nước – Các cơ sở đào tạo – Các cơ sở tài chính, khoa học công nghệ. Xây dựng được bộ tiêu chuẩn về đào tạo số cho ngành ngân hàng làm sao gắn kết lý thuyết với thực tiễn, sinh viên được tham gia nhiều hơn vào thực tiễn, có thêm kinh nghiệm, được đào tạo chuyên sâu.
Khung năng lực số sẽ giúp các cơ sở đào tạo và các ngân hàng có thể xác định rõ ràng về năng lực và kỹ năng cần thiết cho từng vị trí công tác. Điều này cũng giúp cho việc tuyển dụng và đào tạo nhân sự trở nên hiệu quả hơn.
Việc tăng cường hợp tác giữa các cơ sở đào tạo, ngân hàng và các cơ sở tài chính, khoa học công nghệ sẽ giúp cho việc đào tạo và nghiên cứu trở nên hiệu quả hơn. Các cơ sở đào tạo có thể cập nhật kiến thức và kỹ năng mới để đào tạo cho sinh viên, trong khi các ngân hàng có thể cung cấp thực tiễn và kinh nghiệm cho sinh viên.
Cuối cùng, việc xây dựng bộ tiêu chuẩn về đào tạo số cho ngành ngân hàng sẽ giúp cho việc đào tạo trở nên đồng nhất và hiệu quả hơn. Bộ tiêu chuẩn này sẽ giúp cho các cơ sở đào tạo và các ngân hàng có thể xác định rõ ràng về kiến thức và kỹ năng cần thiết cho từng vị trí công tác.
Thông tin thêm về vấn đề này có thể được tìm thấy tại các nguồn tin cậy.