Trong bối cảnh công nghệ đang phát triển không ngừng, robot hình người đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của con người. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mà robot hình người mang lại, cũng có những rủi ro tiềm ẩn mà chúng ta cần phải quan tâm và đề phòng. Mới đây, một sự việc đã đặt ra câu hỏi về trách nhiệm khi một robot hình người bị hacker can thiệp để đột nhập vào nhà.
Robot hình người đang trở thành xu hướng công nghệ được nhiều quốc gia đẩy mạnh, đặc biệt là Trung Quốc. Với lời hứa hẹn cách mạng hóa ngành dịch vụ, chăm sóc y tế và sản xuất, những cỗ máy này được kỳ vọng sẽ trở thành trợ thủ đắc lực của con người. Tuy nhiên, khi công nghệ ngày càng tiến gần hơn đến đời sống, những rủi ro tiềm ẩn cũng cần được đặt lên bàn cân để có thể ứng phó và khắc phục.
Có nhiều mối lo ngại lớn xung quanh robot hình người. Thứ nhất, rủi ro từ phần cứng và phần mềm. Dù được trang bị trí tuệ nhân tạo (AI) tiên tiến, robot vẫn là một cỗ máy, chúng có thể bị ‘đơ’, lag hoặc thậm chí hỏng hóc theo thời gian. Các cảm biến, bộ xử lý và camera có thể suy giảm hiệu năng, trong khi phần mềm điều khiển không tránh khỏi những lỗi logic. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc kiểm tra và bảo trì định kỳ để giảm thiểu rủi ro.
Thứ hai, khó kiểm soát lỗi tuyệt đối. Dù các nhà sản xuất trang bị hệ thống kiểm tra lỗi và giới hạn hành vi, không ai dám chắc mọi robot đều an toàn 100%. Điều này tương tự điện thoại thông minh, dù được sản xuất hàng loạt với tiêu chuẩn cao, lỗi phần mềm hoặc phần cứng vẫn xảy ra. Vì vậy, việc thiết lập các tiêu chuẩn an toàn và kiểm định nghiêm ngặt là điều cần thiết.
Thứ ba, nguy cơ bị lợi dụng – cửa sau và kiểm soát từ xa. Nếu điện thoại bị hack, người dùng có thể mất tiền hoặc dữ liệu. Nhưng nếu robot hình người bị chiếm quyền điều khiển, hậu quả có thể là mất mạng. Mối lo lớn hơn nằm ở việc các quốc gia sản xuất có thể cài đặt ‘cửa sau’ trong phần cứng hoặc AI. Trong trường hợp xung đột, những robot này có thể bị biến thành công cụ gián điệp hoặc thậm chí là vũ khí. Điều này đòi hỏi sự hợp tác quốc tế để thiết lập các tiêu chuẩn an toàn và bảo mật.
Thứ tư, khó xác định trách nhiệm pháp lý. Khi robot gây tai nạn, ai sẽ là người chịu trách nhiệm? Nhà sản xuất, nhà cung cấp phần mềm, đơn vị phân phối hay chính người sử dụng? Pháp luật hiện tại vẫn chưa bắt kịp tốc độ phát triển của robot, đặc biệt là những mẫu tích hợp AI tự học. Việc xác định lỗi và bồi thường sẽ trở thành bài toán phức tạp. Vì vậy, việc hoàn thiện khung pháp lý để xác định trách nhiệm khi robot gây hậu quả nghiêm trọng là điều cần thiết.
Để giảm thiểu rủi ro, cần thiết lập các tiêu chuẩn quốc tế về đạo đức AI, kiểm định an toàn và bắt buộc cập nhật bảo mật định kỳ. Phát triển hệ thống giám sát độc lập để tránh nguy cơ bị ‘cài bom hẹn giờ’. Hoàn thiện khung pháp lý xác định trách nhiệm khi robot gây hậu quả nghiêm trọng. Bằng cách thực hiện các biện pháp này, chúng ta có thể tận dụng những lợi ích của robot hình người trong khi giảm thiểu rủi ro.
Robot hình người là một bước tiến vĩ đại của nhân loại, nhưng không nên chỉ nhìn vào tiện ích mà bỏ qua hiểm họa tiềm tàng. Nếu không có sự chuẩn bị từ sớm, một ngày nào đó, chính cỗ máy bạn tin tưởng có thể trở thành mối đe dọa khôn lường. Vì vậy, việc quan tâm và giải quyết những vấn đề liên quan đến robot hình người là điều cần thiết để đảm bảo sự phát triển an toàn và bền vững của công nghệ này.
