Từ ngày 1.1.2026, chính sách bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất sẽ có sự thay đổi đáng kể do việc áp dụng bảng giá đất mới, được xây dựng để tiệm cận với giá thị trường. Luật Đất đai 2024 và Nghị định 151/2025/NĐ-CP đã quy định rõ rằng UBND cấp tỉnh sẽ chịu trách nhiệm xây dựng và quyết định bảng giá đất lần đầu, dự kiến áp dụng từ ngày 1.1.2026.

Theo đó, hằng năm, UBND tỉnh sẽ phải quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1.1 của năm tiếp theo. Bảng giá đất sẽ được xây dựng theo khu vực, vị trí và được UBND tỉnh công bố và áp dụng từ ngày 1.1.2026. Quá trình điều chỉnh bảng giá đất sẽ hướng tới tiệm cận với giá đất thị trường, mà giá đền bù đất sẽ được tính theo giá đất cụ thể.

Tiền đền bù khi thu hồi đất sẽ được tính dựa trên giá đất cụ thể. Theo quy định tại khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024, giá đất cụ thể được xác định bằng phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất được tính như sau: Giá đất của thửa đất cần định giá (1m2) = giá đất trong bảng giá đất của thửa đất cần định giá x hệ số điều chỉnh giá đất. Các yếu tố ảnh hưởng đến giá đất được quy định tại Điều 8 Nghị định 71/2024/NĐ-CP bao gồm vị trí, địa điểm của thửa đất, khu đất; điều kiện về giao thông, cấp thoát nước, cấp điện; diện tích, kích thước, hình thể của thửa đất, khu đất; các yếu tố liên quan đến quy hoạch xây dựng; hiện trạng môi trường, an ninh; thời hạn sử dụng đất và các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá đất phù hợp với điều kiện thực tế, truyền thống văn hóa, phong tục tập quán của địa phương.

Do đó, từ ngày 1.1.2026, với việc áp dụng giá đất thị trường, giá đền bù đất có thể sẽ cao hơn so với hiện nay. Tuy nhiên, trừ trường hợp bồi thường bằng việc cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thì giá đất tính tiền thuê đất sẽ là giá đất cụ thể do UBND cấp có thẩm quyền quyết định ngay tại thời điểm phê duyệt.

Thành phố Cần Thơ sẽ tiếp tục áp dụng tạm thời ba bảng giá đất cũ của Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng đến hết năm 2025. Quyết định này nhằm giúp thành phố ổn định chính sách đất đai sau khi được sáp nhập, trong khi chờ xây dựng bảng giá đất mới áp dụng thống nhất toàn thành phố từ năm 2026.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Ngô Thái Chân cho biết, nhiều khu vực giáp ranh giữa ba đơn vị hành chính cũ dù liền kề nhưng có chênh lệch lớn về giá đất chính sách bồi thường. Điều này gây khó khăn trong quản lý và thực hiện chính sách đền bù, giải phóng mặt bằng. Sở Nông nghiệp và Môi trường đã kiến nghị UBND thành phố Cần Thơ cho phép tiếp tục sử dụng ba bảng giá đất cũ đến ngày 31/12/2025.

Quá trình xây dựng bảng giá đất mới đòi hỏi thời gian khoảng 6-7 tháng và sẽ được trình Hội đồng nhân dân thành phố xem xét, phê duyệt để có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Về mặt pháp lý, ông Ngô Thái Chân khẳng định việc tiếp tục áp dụng các văn bản quy phạm pháp luật, trong đó có bảng giá đất và chính sách bồi thường của ba địa phương cũ là hoàn toàn phù hợp với quy định của pháp luật.

Từ cơ sở pháp lý đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã trình UBND TP Cần Thơ để tiếp tục trình Hội đồng nhân dân thành phố xem xét, ban hành nghị quyết cho phép sử dụng tạm thời ba bảng giá đất và ba chính sách bồi thường cũ. Việc này sẽ giúp thành phố ổn định chính sách đất đai, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp trong quá trình thực hiện các thủ tục liên quan đến đất đai.

Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Trần Văn Lâu cho biết, việc xây dựng bảng giá đất thống nhất cho TP Cần Thơ mới cần ít nhất 6 tháng. Do đó, việc tạm thời áp dụng ba bảng giá đất cũ là cần thiết để đảm bảo sự ổn định và thống nhất trong quản lý đất đai trên địa bàn thành phố.

Trước đó, thành phố Cần Thơ đã được thành lập trên cơ sở nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của thành phố Cần Thơ cũ, huyện Phong Điền, huyện Cờ Đỏ, huyện Hậu Minh, huyện Châu Thành, huyện Thới Lai của tỉnh Cần Thơ; nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số 73.375 người của huyện Trần Văn Thời (gồm thị trấn Trần Văn Thời và 8 xã: Lê Thị Riêng, Khánh Hiển, Khánh An, Hồ Thị Kèn, Trần Lãm, Lê Đức Đạo, Phong Điền Bắc, Huỳnh Thúc Kháng) và huyện Phú Quốc (gồm 9 xã: Dương Đông, Hàm Ninh, Hàm Tien1, Bãi Dài, Gành Dầu, Dài Agiang, An Bình, Thổ Châu) tỉnh Kiên Giang; nhập http://www.chinhphu.vn một phần diện tích tự nhiên và dân số của các huyện: Kiên Hưng, U minh, Châu Thành, Vĩnh Hiếu, Gò Quao, An Biên và An Thới thuộc tỉnh Kiên Giang; nhập https://vi.wikipedia.org/wiki/TỈnh_Hậu_Giang toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của tỉnh Hậu Giang về https://vi.wikipedia.org/wiki/TP_C%E1%BA7n_Th%C6%A1.