Lạm phát tại Bỉ đã quay trở lại mức gần như bình thường, khoảng 2%, trong tháng Sáu vừa qua. Với cơ chế điều chỉnh lương theo chỉ số giá tiêu dùng, người tiêu dùng lẽ ra không phải chịu tác động mạnh. Tuy nhiên, cảm giác cuộc sống ngày càng đắt đỏ vẫn hiện hữu do giá của nhiều mặt hàng thiết yếu đã tăng mạnh trong thời gian gần đây. Các mặt hàng như bánh sừng bò bơ, sôcôla, trứng ốp la, cà phê, nước cam… đã trở thành những mặt hàng khiến người tiêu dùng phải cân nhắc.

Một khảo sát gần đây của công ty phân tích giá PingPrice trên bốn chuỗi siêu thị lớn nhất của Bỉ cho thấy mặt hàng sôcôla đứng đầu bảng xếp hạng tăng giá trong ngành thực phẩm, với mức tăng trung bình 14,69% từ tháng 6/2024 đến tháng 6/2025. Nguyên nhân chính là do mất mùa tại Côte d’Ivoire và Ghana, hai quốc gia chiếm hơn 50% sản lượng ca cao toàn cầu. Những đợt mưa lớn xen kẽ hạn hán trong năm 2024 đã khiến sản lượng giảm nghiêm trọng, kéo theo giá ca cao trên thị trường quốc tế tăng vọt.

Ngoài ra, giá nước cam cũng tăng thêm 8% trong cùng kỳ do tình hình thời tiết khắc nghiệt tại Florida (Mỹ) và Mexico. Cơn bão Ian năm 2022 đã tàn phá mùa vụ cam tại Florida, trong khi Mexico phải đối mặt với hạn hán kéo dài. Giá cà phê cũng tăng mạnh, thêm 10% trong vòng 12 tháng. Tình hình thời tiết khắc nghiệt tiếp tục là nguyên nhân chính, với Brazil – nhà sản xuất cà phê Arabica lớn nhất thế giới – hứng chịu những đợt sương giá bất thường, trong khi Việt Nam – nước sản xuất cà phê Robusta hàng đầu – lại đối mặt với hạn hán kéo dài.

Dịch bệnh lưỡi xanh cũng ảnh hưởng đến ngành chăn nuôi, khiến các sản phẩm từ sữa đắt hơn 6,5% so với một năm trước. Dịch cúm gia cầm cũng lan rộng tại Mỹ và một số nước Đông Âu, khiến giá trứng tăng 5,66% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, một số mặt hàng đã giảm giá, như gạo giảm 5%, mì ống giảm 6%, đường giảm 6,5% và trái cây tươi giảm 5%.

PingPrice cho rằng khả năng giá thực phẩm quay trở lại mức trước khủng hoảng là rất thấp và người tiêu dùng cần chuẩn bị tâm lý để thích ứng với mặt bằng giá thực phẩm có xu hướng tiếp tục tăng trong tương lai.

Những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ và hiếm gặp gần đây đã trở thành tâm điểm chú ý của toàn cầu. Từ những tia sét đỏ với hình dạng kỳ dị như trong phim khoa học viễn tưởng, hiện tượng ‘biển sữa’, đến sự tẩy trắng đồng loạt của san hô – tất cả đều ẩn chứa những lo ngại về sự biến đổi khí hậu và tác động tiêu cực tới môi trường.

Sét đỏ, một hiện tượng hiếm hoi, đã được ghi nhận tại dãy Himalaya vào năm 2022. Các nhà nghiên cứu cho rằng mặc dù sét đỏ xảy ra ở tầng khí quyển trên, nhưng chúng thường liên quan đến các biến đổi về thời tiết, có thể rất cực đoan. Việc nghiên cứu hiện tượng này không chỉ giúp giải mã những bí ẩn đang tồn tại, mà còn góp phần giải thích cách các cơn bão ngày càng trở nên phức tạp và khó dự đoán.

Burcu Kosar, nhà vật lý khí quyển tại NASA, cho rằng nhiệt độ toàn cầu tăng do biến đổi khí hậu có thể làm gia tăng cường độ và tần suất giông bão, đồng thời cũng dẫn đến hoạt động sét mạnh hơn. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn cần thêm thời gian để tìm hiểu và có những lý giải xác đáng về mối liên hệ giữa sét đỏ với các cơn bão và những gì xảy ra ở ngoài vũ trụ.

Một hiện tượng khác, ‘biển sữa’, cũng là một trong những sự kiện hiếm hoi và bí ẩn. Mặt biển phát sáng đồng đều, lan rộng đến tận chân trời với ánh sáng xanh lục nhạt như ánh dạ quang. Các nhà nghiên cứu đã biên soạn cơ sở dữ liệu toàn diện nhất cho đến nay về những sự kiện này, kết hợp với các báo cáo, thông tin, ghi chép khi đi biển của các thủy thủ suốt 400 năm. Dự án này nhằm mục đích chuyển các câu chuyện truyền miệng nhiều thế kỷ thành bằng chứng khoa học và tìm ra mối liên hệ giữa những vùng biển phát sáng ấy với cách mà hành tinh xanh đang vận hành.

Tuy nhiên, câu hỏi lớn nhất hiện vẫn chưa có lời giải: liệu hiện tượng này là dấu hiệu của một hệ sinh thái lành mạnh hay là biểu hiện của mất cân bằng sinh học? Câu hỏi này mở ra hướng nghiên cứu mới về vai trò của vi khuẩn trong hệ sinh thái đại dương.

Ngoài ra, san hô ở nhiều vùng biển cũng đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng. Theo công bố vào cuối tháng 4/2025, tình trạng tẩy trắng đã lan rộng đến 84% rạn san hô của đại dương, đây là sự kiện nghiêm trọng nhất từng xảy ra trên quy mô toàn cầu. Đây là lần thứ tư hiện tượng san hô bị tẩy trắng diễn ra trên toàn cầu kể từ năm 1998.

Nguyên nhân được cho là do đại dương ấm lên và chưa biết khi nào sẽ kết thúc. Các nhà khoa học cho rằng cách tốt nhất để bảo vệ các rạn san hô là giải quyết tận gốc nguyên nhân của biến đổi khí hậu. Điều đó có nghĩa là giảm lượng khí thải của con người, chủ yếu từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch.

Tóm lại, những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ gần đây không chỉ mang đến cảnh tượng gây sửng sốt mà còn tiềm ẩn mối lo về sự biến đổi khí hậu và tác động xấu tới môi trường. Để bảo vệ hành tinh xanh, chúng ta cần phải hành động quyết liệt để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế vừa tổ chức thành công Hội thảo quốc tế Công nghệ và Quản lý Xanh (IFGTM) lần thứ 15, năm 2025. Sự kiện này đã tập hợp các nhà khoa học, hoạch định chính sách và quản lý từ nhiều quốc gia để thảo luận và chia sẻ các nghiên cứu mới nhất về bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.

Với chủ đề ‘Các giải pháp quản lý và công nghệ xanh hướng tới phát triển bền vững và phát thải ròng bằng 0’, hội thảo đã trở thành điểm đến của các chuyên gia hàng đầu từ nhiều quốc gia. Hội thảo IFGTM 2025 được tổ chức thành 1 phiên toàn thể và 3 phiên chuyên đề, với hơn 24 báo cáo khoa học được trình bày. Trong đó, phiên toàn thể có sự tham gia của các diễn giả mời là các giáo sư hàng đầu từ Nhật Bản, Singapore và Việt Nam.

Bên cạnh đó, còn có 27 báo cáo treo (poster) được trình bày, đa số là của các nhà nghiên cứu trẻ và nghiên cứu sinh. Theo PGS.TS Võ Thanh Tùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế, chủ đề của IFGTM 2025 phản ánh xu hướng toàn cầu về chuyển đổi xanh và nỗ lực đạt đến phát thải ròng khí nhà kính bằng không (Net-Zero).

Các báo cáo trình bày tại hội thảo tập trung vào các nhóm nội dung chính, bao gồm: Các giải pháp công nghệ xanh trong kiểm soát ô nhiễm; Các công cụ và giải pháp tiên tiến cho quản lý tài nguyên và môi trường; Năng lượng và biến đổi khí hậu; Kết nối học thuật – doanh nghiệp – cộng đồng trong tiến trình đạt mục tiêu Net-Zero.

Các báo cáo có chất lượng sẽ trải qua quá trình bình duyệt để công bố trên Kỷ yếu thuộc hệ thống của Nhà xuất bản Trans Tech Publications và trên các tạp chí: Khoa học Đại học Huế: Khoa học Tự nhiên, Khoa học và Công nghệ Trường Đại học Khoa học.

Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế (trực tiếp là Khoa Môi trường) là thành viên tích cực của mạng lưới CGTMR từ những ngày đầu thành lập, đã từng đăng cai tổ chức thành công IFGTM 2015. Đào tạo, nghiên cứu và hợp tác quốc tế về môi trường là một trong các thế mạnh của Trường nhiều năm qua.

IFGTM là diễn đàn khoa học thường niên của Mạng lưới Nghiên cứu Công nghệ và Quản lý Xanh (CGTMR) – mạng lưới bao gồm các đơn vị (Trường, Viện) có đào tạo và nghiên cứu về môi trường trong nước và các đối tác quốc tế. Hiện CGTMR có 17 đơn vị thành viên trong nước và 4 đối tác quốc tế. Kể từ khi hình thành đến nay, đã có 14 hội thảo IFGTM được các đơn vị khắp các miền đất nước đăng cai tổ chức.

Mục tiêu giảm phát thải carbon không chỉ còn là một câu chuyện môi trường, mà đã trở thành một bài toán tài chính và quản trị dài hạn đối với các doanh nghiệp. Hiện nay, không chỉ các nhà máy xi măng hay sắt thép thải khói đen nghịt cần giảm phát thải, mà du lịch và nông nghiệp cũng bị áp chuẩn phát thải để tiến tới mục tiêu Net Zero toàn cầu, trong đó Việt Nam cam kết đạt được vào năm 2050.

“Xanh hóa” khách sạn đang trở thành một yêu cầu cấp thiết đối với ngành du lịch. Theo ông Trần Minh Tiến, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Net Zero Carbon, các khách sạn, đặc biệt là khách sạn 4-5 sao, đang đối mặt với yêu cầu trung hòa carbon theo công bố của châu Âu và các hiệp hội liên quan. Từ năm 2027, nếu các khách sạn không trở thành khách sạn xanh (Green Hotel), họ có thể bị loại khỏi danh sách của nhiều nền tảng đặt phòng như Agoda, Booking và các nền tảng du lịch lớn.

Một khảo sát của nền tảng đặt phòng nổi tiếng Booking.com cho thấy, 93% du khách ưu tiên lựa chọn dịch vụ du lịch xanh, nghĩa là thân thiện với môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo hoặc giảm thiểu chất thải nhựa. Trước xu hướng du lịch xanh đang tăng mạnh như hiện nay, khách sạn không còn lựa chọn ‘nên’ hay ‘không nên’, mà buộc phải chuyển đổi xanh nếu muốn tồn tại.

Ông Nguyễn Huỳnh Thanh Phong, Giám đốc bộ phận bền vững tại Bureau Veritas Việt Nam, cho biết báo cáo năm ngoái của Booking.com cho thấy 76% du khách quốc tế muốn lựa chọn dịch vụ thân thiện với môi trường và 43% sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho trải nghiệm bền vững. Các nền tảng đặt phòng lớn như Booking.com đã bắt đầu áp dụng nhãn “Travel sustainable”. Mục tiêu của nhãn này là giúp khách du lịch nhận biết những cơ sở lưu trú áp dụng các giải pháp thân thiện với môi trường và phát triển bền vững.

Để đạt mục tiêu Net Zero năm 2050, doanh nghiệp cần triển khai đồng bộ từ tiết kiệm năng lượng, quản lý rác thải đến bù đắp carbon. Đây là gánh nặng không nhỏ với các khách sạn vừa và nhỏ vốn hạn chế về nguồn lực và công nghệ.

Nói về lợi ích khi “xanh hóa” khách sạn, ông Tiến cho biết, việc chuyển đổi sang vận hành xanh mang lại nhiều lợi ích như giảm chi phí dài hạn nhờ tiết kiệm điện, nước và tối ưu hóa quản lý tài nguyên. Ngoài ra, doanh nghiệp còn tăng sức hút với du khách khi đáp ứng xu hướng du lịch bền vững; đồng thời tăng uy tín thương hiệu và cơ hội hợp tác với đối tác quốc tế.

Giảm thải metan: Một mũi tên, trúng hai đích. Việc chuyển đổi xanh không chỉ giới hạn trong ngành du lịch, mà còn mở rộng sang ngành nông nghiệp, nông dân, một lĩnh vực tưởng chừng ít liên quan nhưng lại phát thải lớn. Nếu khách sạn chịu áp lực từ các chuẩn mực quốc tế như ‘Travel sustainable’, thì ngành trồng lúa cũng đang đối diện bài toán giảm phát thải khí metan.

Ông Tiến cho biết với mô hình trồng lúa ướt – khô xen kẽ, nông dân vừa tăng năng suất, vừa giảm chi phí đầu vào. Lượng phân bón có thể giảm 10-20%, thuốc trừ sâu giảm 50%, thậm chí một số vụ giảm đến 70% thuốc bảo vệ thực vật. Ngoài ra, lượng khí metan phát thải cũng giảm đáng kể vì thời gian ngập nước chỉ còn 60 ngày, bởi lúa được luân phiên xen kẽ 15 ngày nước, 15 ngày khô.

Trong bối cảnh nhu cầu giảm phát thải khí nhà kính ngày càng cấp thiết, “công viên carbon” do ông Tiến cùng các doanh nghiệp khác tổ chức được ra đời với chiến lược hướng đến trung hoà carbon cho các doanh nghiệp đồng hành cùng mục tiêu Net Zero vào năm 2025 của Việt Nam. Công viên carbon được xây dựng không chỉ nhằm giải quyết bài toán phát thải của từng doanh nghiệp, mà còn mở ra một cộng đồng hợp tác.

Nhiều nhà đầu tư quốc tế đang chuyển dịch tìm kiếm cơ hội đầu tư khí hậu tại châu Âu và châu Á-Thái Bình Dương thay vì tiếp tục rót vốn vào Mỹ. Điều này xuất phát từ chính sách mới về khí hậu của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump. Theo khảo sát thường niên ‘Global Climate Investing Survey 2025’ của Robeco, sự thay đổi này đang ngày càng trở nên rõ rệt.

Khảo sát với 300 tổ chức đầu tư trên thế giới, quản lý tổng tài sản hơn 31 nghìn tỷ USD, cho thấy sự sụt giảm rõ rệt trong việc coi biến đổi khí hậu là yếu tố trọng tâm trong chính sách đầu tư, từ 62% năm ngoái xuống còn 46% năm nay. Sự giảm này rõ rệt nhất tại Bắc Mỹ, nơi chỉ 23% tổ chức đầu tư coi khí hậu là ưu tiên, thấp hơn nhiều so với 62% ở châu Âu và 59% ở châu Á – Thái Bình Dương.

Nguyên nhân chủ yếu của sự sụt giảm này là do thay đổi chính sách khí hậu tại Mỹ. Gần 60% nhà đầu tư cho biết họ sẽ chờ đợi chính sách mới từ Washington trước khi quyết định đầu tư. Tuy nhiên, đa số nhà đầu tư tin rằng tác động tiêu cực từ chính sách mới của Mỹ chỉ là tạm thời. Có tới 56% kỳ vọng đà chuyển đổi khí hậu toàn cầu sẽ phục hồi sau khi chính quyền hiện tại kết thúc nhiệm kỳ, và 53% nhận định ảnh hưởng này sẽ không kéo dài.

Xu hướng dịch chuyển vốn đầu tư ngày càng rõ rệt, với 58% nhà đầu tư châu Âu, 62% nhà đầu tư châu Á – Thái Bình Dương và 38% nhà đầu tư Bắc Mỹ cho biết sẽ ưu tiên tìm kiếm cơ hội đầu tư khí hậu ngoài thị trường Mỹ. Mặc dù vậy, 39% nhà đầu tư vẫn dự kiến tăng phân bổ vốn vào các giải pháp khí hậu.

Khảo sát cũng chỉ ra các rào cản lớn đối với đầu tư vào thích ứng khí hậu, bao gồm thiếu sản phẩm đầu tư phù hợp, khó tìm doanh nghiệp đủ tin cậy và lo ngại về lợi suất rủi ro cạnh tranh. Chiến lược gia Lucian Peppelenbos của Robeco nhận định: ‘Dù nhiều nhà đầu tư vẫn cam kết mục tiêu khí hậu, mức độ ưu tiên toàn cầu đang giảm. Điều này cho thấy tầm quan trọng của sự kiên định và linh hoạt, đặc biệt khi bối cảnh chính sách và thị trường thay đổi nhanh chóng’.

Chứng chỉ năng lượng tái tạo I-REC đang trở thành một trong những lựa chọn phổ biến cho các doanh nghiệp muốn chứng minh cam kết sử dụng điện sạch và đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0. Tuy nhiên, đằng sau sự phát triển nhanh chóng của thị trường này là những tranh cãi về hiệu quả thực tế trong việc giảm phát thải khí nhà kính.

I-REC là chứng chỉ Năng lượng Tái tạo Quốc tế, đại diện cho 1 megawatt-giờ điện tái tạo đã được đưa vào lưới điện. Hệ thống I-REC được xây dựng dựa trên các chuẩn mực của thị trường Chứng chỉ Năng lượng Tái tạo tại Bắc Mỹ và châu Âu, hiện đang được áp dụng tại hơn 60 quốc gia. Các doanh nghiệp quan tâm đến I-REC vì hai lý do chính. Thứ nhất, Nghị định thư Khí nhà kính công nhận I-REC là công cụ hợp lệ để chứng minh tiêu thụ điện tái tạo trong báo cáo phát thải Phạm vi 2. Thứ hai, nhiều thành viên của sáng kiến RE100 đang sử dụng I-REC như bằng chứng thực hiện cam kết sử dụng 100% điện tái tạo.

Tuy nhiên, I-REC chủ yếu phản ánh thông tin trên giấy tờ, không đảm bảo rằng người mua thực sự sử dụng điện tái tạo tại thời điểm tiêu thụ. Việc mua I-REC không nhất thiết dẫn đến xây thêm công suất năng lượng tái tạo mới, mà có thể chỉ đơn giản là mua chứng chỉ từ các dự án năng lượng tái tạo đã tồn tại. Điều này làm dấy lên lo ngại về rủi ro “greenwashing” khi doanh nghiệp vẫn sử dụng điện lưới từ nhiên liệu hóa thạch nhưng báo cáo là 100% tái tạo nhờ mua I-REC.

Các chuyên gia cảnh báo rằng I-REC chủ yếu là “công cụ kế toán”, không làm thay đổi thực tế cơ cấu sản xuất điện. Trên phạm vi toàn cầu, các tập đoàn lớn đang dần chuyển từ việc sử dụng I-REC sang các hình thức mua năng lượng tái tạo trực tiếp hơn. Tại Việt Nam, thị trường chứng chỉ năng lượng tái tạo đang phát triển, với các công ty đa quốc gia mua RECs để đáp ứng các mục tiêu bền vững.

Tuy nhiên, việc sử dụng I-REC tại Việt Nam cũng đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm các rào cản về quy định và chính sách. Các chuyên gia cho rằng I-REC sẽ đi về đâu và cải thiện hệ thống chứng nhận và tích hợp với các giải pháp công nghệ, tài chính và chính sách quốc gia. Tương lai của I-REC sẽ phụ thuộc vào việc cải thiện hệ thống chứng nhận và tích hợp với các giải pháp công nghệ, tài chính và chính sách quốc gia. Nếu được quản lý minh bạch và hành động thực tế, I-REC sẽ là công cụ kế toán carbon, và là một phần quan trọng của quá trình chuyển đổi năng lượng tại Việt Nam và toàn cầu.

Nhìn chung, việc sử dụng I-REC như một công cụ để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 và chứng minh tiêu thụ điện sạch cần được xem xét kỹ lưỡng. Các doanh nghiệp cần phải hiểu rõ về hiệu quả thực tế của I-REC trong việc giảm phát thải khí nhà kính và đảm bảo rằng việc mua I-REC không chỉ là một cách làm đẹp số liệu carbon.

Các vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) tại Việt Nam hiện đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức bắt nguồn từ các yếu tố an ninh phi truyền thống. Những thách thức này gồm biến đổi khí hậu, dịch bệnh, di cư tự do, buôn bán người, tội phạm và khủng bố đang ngày càng trở nên phức tạp và đa dạng. Không chỉ dừng lại ở việc ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh của các cộng đồng dân tộc thiểu số, những thách thức này còn gây ra nhiều hệ lụy, cản trở đáng kể quá trình phát triển bền vững.

Trước hết, biến đổi khí hậu đang tác động nghiêm trọng đến điều kiện sống của đồng bào dân tộc thiểu số. Tình trạng thời tiết cực đoan, nắng nóng, mưa lớn, bão lũ thường xuyên xảy ra đã làm cho cuộc sống của họ trở nên khó khăn hơn. Nhiều khu vực dân cư đang đối mặt với nguy cơ thiếu nước sinh hoạt, mất mùa, đói kém. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến an sinh xã hội mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về bất ổn an ninh. Để giải quyết vấn đề này, việc thực hiện các chương trình thích nghi và ứng phó với biến đổi khí hậu là hết sức cần thiết.

Ngoài ra, dịch bệnh cũng là một thách thức lớn mà các vùng DTTS đang phải đối mặt. Do điều kiện kinh tế – xã hội còn khó khăn, hệ thống y tế ở nhiều nơi chưa đáp ứng đủ nhu cầu, đồng bào dân tộc thiểu số rất dễ bị tổn thương khi dịch bệnh bùng phát. Việc bùng phát dịch bệnh không chỉ gây ra nguy hiểm cho sức khỏe của người dân mà còn làm trầm trọng thêm các vấn đề kinh tế và xã hội. Do đó, việc tăng cường năng lực phòng chống dịch bệnh, đảm bảo tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng là nhiệm vụ quan trọng để bảo vệ sức khỏe của đồng bào.

Di cư tự do cũng là một vấn đề đáng quan tâm. Do nhiều nguyên nhân như tìm kiếm việc làm, thoát nghèo, nhiều người dân ở các vùng DTTS đã di cư đến các khu vực thành thị hoặc các vùng kinh tế phát triển. Tuy nhiên, việc di cư tự do cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, trong đó có việc người dân dễ dàng trở thành nạn nhân của buôn bán người, lao động cưỡng bức. Đồng thời, tình trạng di cư tự do cũng có thể dẫn đến mất ổn định an ninh trật tự tại các khu vực đến và đi.

Buôn bán người, tội phạm và khủng bố cũng là những thách thức an ninh phi truyền thống mà các vùng DTTS phải đối mặt. Các hoạt động buôn bán người nhằm vào bóc lột tình dục, lao động cưỡng bức vẫn đang diễn biến phức tạp. Tội phạm và khủng bố cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ khi mà các hoạt động tội phạm xuyên biên giới ngày càng gia tăng.

Trước những thách thức này, việc hoạch định và thực thi các chính sách đồng bộ, toàn diện, phù hợp với đặc thù của từng vùng là hết sức cần thiết. Các chính sách cần hướng tới việc bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống kinh tế – văn hóa của đồng bào DTTS, đồng thời tăng cường công tác phòng chống tội phạm, đảm bảo an ninh trật tự.

Nhìn chung, việc giải quyết các thách thức an ninh phi truyền thống ở các vùng đồng bào DTTS không chỉ đòi hỏi sự nỗ lực từ phía chính quyền mà còn cần sự tham gia tích cực của cả cộng đồng và các tổ chức xã hội. Thông qua việc thực hiện các giải pháp đồng bộ và toàn diện, chúng ta hy vọng sẽ góp phần đảm bảo an sinh, ổn định và phát triển bền vững cho các vùng DTTS, từ đó xây dựng nên một xã hội công bằng và phát triển.

Chiều ngày 15/7, tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tổ chức hội thảo ‘Phát triển nông nghiệp bền vững gắn với bảo vệ môi trường’. Hội thảo này là một phần quan trọng trong chương trình giám sát chuyên đề của Quốc hội, nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp cho sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Trước những thách thức về biến đổi khí hậu, sự suy giảm tài nguyên đất nước và đa dạng sinh học, cũng như tình trạng ô nhiễm môi trường nông thôn và khu vực sản xuất nông nghiệp, các đại biểu tham dự hội thảo đã nhấn mạnh rằng ngành nông nghiệp nước ta cần chuyển đổi mô hình phát triển từ khai thác tối đa sang phát triển hài hòa và bền vững. Sự chuyển đổi này đòi hỏi ngành nông nghiệp phải thay đổi từ việc chú trọng sản lượng sang chú trọng chất lượng, hiệu quả và thân thiện với môi trường.

Phát triển nông nghiệp bền vững không chỉ là yêu cầu tất yếu từ thực tiễn mà còn là trách nhiệm của Việt Nam trong việc thực hiện các cam kết quốc tế, đặc biệt là mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Hội thảo là dịp để các nhà quản lý, nhà khoa học, các tổ chức nghiên cứu, đào tạo, doanh nghiệp và cơ quan hoạch định chính sách cùng trao đổi, chia sẻ tri thức và tầm nhìn để kiến tạo một nền nông nghiệp phát triển xanh, sinh thái và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Tại hội thảo, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam, đã giới thiệu về các hoạt động đào tạo và nghiên cứu của Học viện. Hiện nay, Học viện triển khai đào tạo hơn 70 ngành học, trong đó có các ngành mũi nhọn như khoa học môi trường, quản lý đất đai, công nghệ sinh học, phát triển nông thôn bền vững. Giai đoạn 2015-2025, Học viện đã công bố hơn 100 sản phẩm khoa học và công nghệ được cấp văn bằng sở hữu trí tuệ hoặc công nhận tiến bộ kỹ thuật. Nhiều công trình trong số đó hướng tới giảm phát thải, tái tạo tài nguyên, cải thiện môi trường sinh thái.

Ông Nguyễn Quốc Mạnh, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, đề nghị cần rà soát, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện đồng bộ về sản xuất trồng trọt, bền vững, hữu cơ và sản xuất nông nghiệp sinh thái tuần hoàn, lồng ghép với yếu tố bảo vệ môi trường. Ông cũng đề nghị tham mưu ban hành cơ chế, chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp sản xuất thuốc bảo vệ thực vật sinh học, các chế phẩm hữu cơ, tăng cường đầu tư nghiên cứu, phát triển các tiến bộ kỹ thuật canh tác tiên tiến.

Các đại biểu tham dự hội thảo cũng đề nghị hoàn thiện hành lang pháp lý, đầu tư tài chính xanh, phát triển các cơ sở đào tạo, nghiên cứu để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực nông nghiệp, có những cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp và nông dân thực hiện nông nghiệp xanh.

Ông Trần Mạnh Báo, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed, cho rằng vấn đề chính không phải là vấn đề kỹ thuật mà chính là vấn đề chính sách để đưa vào cuộc sống. Ông đề nghị quy hoạch vùng sản xuất, đầu tư cơ sở hạ tầng, hướng dẫn cho nông dân tập huấn, liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp.

Phát biểu kết luận Hội thảo, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nhấn mạnh rằng nông nghiệp tuần hoàn không bắt đầu từ đỉnh cao mà từ nền tảng. Muốn phát triển bền vững hãy bắt đầu từ những điều nhỏ nhất, không thể chờ hoàn thiện thể chế, ngân sách đủ đầy mới bắt đầu vào việc, phải bắt đầu từ từng hộ nông dân làm được việc nhỏ nhất, từng cán bộ khuyến nông nói bằng ngôn ngữ dễ hiểu nhất, từng trường, viện nghiên cứu giải pháp thiết thực nhất. Sắp tới, Quốc hội tiếp tục ưu tiên sửa đổi, bổ sung các luật liên quan để tháo gỡ rào cản, hỗ trợ đầu tư xanh và tăng cường giám sát thực thi, đảm bảo nền nông nghiệp Việt Nam không chỉ đạt mục tiêu tăng trưởng mà còn góp phần thực hiện tầm nhìn phát triển quốc gia đến năm 2045.

Cần Thơ – Thành phố thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) – sở hữu nhiều tiềm năng và tài nguyên quý giá để phát triển ngành du lịch, đặc biệt là du lịch văn hóa và du lịch xanh. Các đơn vị lữ hành tại đây đang tích cực xây dựng và đa dạng hóa các sản phẩm du lịch, tập trung vào trải nghiệm gắn với chợ nổi, kênh rạch, cồn nổi… để thu hút du khách.

Ngoài ra, tài nguyên văn hóa của địa phương cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển du lịch. Sự đa dạng trong văn hóa, nếp sống và phong tục tập quán của các dân tộc Kinh, Hoa, Khmer, Chăm… tạo nên một bức tranh văn hóa phong phú và đầy màu sắc. Ông Trương Văn Vinh, Giám đốc Ido Travel Cần Thơ, bày tỏ rằng việc xây dựng các hoạt động về đêm và các show trình diễn mang màu sắc riêng biệt là cần thiết để thu hút du khách và tăng sức cạnh tranh cho du lịch địa phương.

Các đơn vị lữ hành đang tích cực khảo sát và xây dựng nhiều sản phẩm du lịch mới, chú trọng đến du lịch xanh và ứng dụng công nghệ số. Ông Trần Thanh Thái, Giám đốc Công ty cổ phần Thương mại Du lịch Nụ Cười Mê Kông, cho rằng tài nguyên du lịch ở Cần Thơ còn nhiều và chưa phát huy hết giá trị, nhất là các sản phẩm du lịch văn hóa. Do đó, các đơn vị lữ hành đang nỗ lực xây dựng các sản phẩm mang dấu ấn văn hóa bản địa, giúp du khách trải nghiệm và khám phá những nét văn hóa đặc trưng của địa phương.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Sương, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Nhà hàng Khách sạn và Du lịch Hải Âu Cần Thơ, cho biết các yếu tố về biến đổi khí hậu, an ninh lương thực và trách nhiệm với môi trường ở khu vực ĐBSCL đang được khách quốc tế quan tâm. Do đó, công ty đang xây dựng nhiều sản phẩm du lịch liên quan đến các nội dung này, nhằm đáp ứng nhu cầu của du khách và đóng góp vào sự phát triển bền vững của ngành du lịch địa phương.

Phòng nghiên cứu sản phẩm của Công ty TNHH Nhà hàng Khách sạn và Du lịch Hải Âu Cần Thơ đã khảo sát các mô hình du lịch cộng đồng nông nghiệp tại Cù Lao Dung, định hướng xây dựng các sản phẩm du lịch trải nghiệm sinh kế nông nghiệp dưới tán rừng kết hợp khôi phục sinh thái, tái tạo môi trường. Điều này không chỉ giúp du khách trải nghiệm cuộc sống nông thôn mà còn đóng góp vào bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Cần Thơ hiện có nhiều dư địa để phát triển đa dạng các sản phẩm du lịch, từ du lịch văn hóa, du lịch xanh đến du lịch sinh thái. Tuy nhiên, địa phương cần có những quy hoạch tổng thể để xác định lại hệ thống sản phẩm và đầu tư trọng điểm. Điều này sẽ giúp Cần Thơ phát huy tối đa tiềm năng và tài nguyên của mình, tạo ra những sản phẩm du lịch chất lượng và hấp dẫn, đáp ứng nhu cầu của du khách và đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế địa phương.