Ngày 17-8, tại Diễn đàn Kinh tế tư nhân Vòng đối thoại địa phương Bắc Trung Bộ, Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Nghệ An đã đề xuất thành lập tổ phản ứng nhanh với cơ chế ‘cấp cứu chính sách’ để hỗ trợ doanh nghiệp. Mục đích của tổ công tác này là để lắng nghe và giải quyết các vấn đề về cơ chế và chính sách giúp thúc đẩy sự phát triển của kinh tế tư nhân.

Bà Lê Thị Huyền Nhung, phó chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Nghệ An, đã trình bày 4 nhóm rào cản mà doanh nghiệp tư nhân đang phải đối mặt. Các rào cản này bao gồm thể chế và chính sách chưa phù hợp, đất đai và hạ tầng quy hoạch thiếu đồng bộ, tâm lý doanh nghiệp lo lắng và thụ động, và cuối cùng là thiếu thông tin và kỹ năng vận hành.

Do đó, Hội Doanh nhân trẻ Nghệ An đề xuất sửa đổi các văn bản không còn phù hợp và hướng dẫn mới về mô hình sản xuất nhỏ ngoài khu công nghiệp. Họ cũng đề xuất thí điểm cơ chế sandbox có kiểm soát cho các start-up trong lĩnh vực công nghệ giáo dục, công nghệ nông nghiệp và kinh tế tuần hoàn tại Nghệ An. Bên cạnh đó, đề xuất thành lập trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của tỉnh, vừa là đầu mối tiếp nhận và giải đáp pháp lý, vừa giám sát hiệu quả mô hình sandbox. Bà Nhung cũng đề nghị có cơ chế phản hồi và bảo vệ tiếng nói của doanh nghiệp.

Hội Doanh nhân trẻ Nghệ An kiến nghị thành lập tổ công tác phản ứng nhanh với cơ chế ‘cấp cứu chính sách’ cho doanh nghiệp. Tổ công tác này sẽ tiếp nhận, xử lý và phản hồi các kiến nghị về chính sách và vướng mắc hành chính trong thời gian không quá 7 ngày. Điều này giúp doanh nghiệp nhanh chóng tháo gỡ các khó khăn và vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của kinh tế tư nhân.

Ngoài ra, các doanh nghiệp tại Diễn đàn cũng chia sẻ những khó khăn và vướng mắc mà họ đang phải đối mặt, bao gồm việc thanh tra thuế liên tục đối với doanh nghiệp không vi phạm và khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi cho các doanh nghiệp sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp.

Ông Hoàng Bình Quân, nguyên ủy viên Trung ương Đảng và chủ tịch danh dự Hội Doanh nghiệp trẻ Việt Nam, cho rằng phát triển kinh tế tư nhân cần tạo ra môi trường bình đẳng giữa các doanh nghiệp. Ông cũng nhấn mạnh rằng việc xây dựng chính sách và cơ chế cần đảm bảo thu hút doanh nghiệp lớn cũng như tạo cơ chế cho doanh nghiệp nhỏ.

Vòng đối thoại khu vực Bắc Trung Bộ là một trong những hoạt động trọng điểm thuộc chuỗi sự kiện Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025. Mục đích của diễn đàn là xây dựng cơ chế đối thoại thực chất giữa khu vực kinh tế tư nhân và các cấp chính quyền, qua đó tháo gỡ điểm nghẽn, hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển bền vững.

Trong bối cảnh thế giới đầy biến động, liên kết doanh nghiệp đang trở thành yếu tố quan trọng giúp các doanh nghiệp mở rộng và đa dạng hóa thị trường, kết nối và hiện thực hóa các mô hình kinh doanh mới. Thông qua việc liên kết, doanh nghiệp có thể chia sẻ và nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực, giảm thiểu rủi ro và ứng phó hiệu quả với các diễn biến bất lợi, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Các hình thức liên kết doanh nghiệp hiện nay rất đa dạng, bao gồm hợp tác doanh nghiệp cùng ngành, hình thành chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng, đầu tư, góp vốn, mua bán, sáp nhập và hình thành các nhóm công ty, ký kết hợp tác chiến lược. Đặc biệt, trong mối liên kết với doanh nghiệp nước ngoài, số lượng doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng của các tập đoàn đa quốc gia có xu hướng tăng. Liên kết giữa doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp ngoài nhà nước cũng có điều kiện thuận lợi để phát triển thông qua chủ trương cổ phần hóa và đa dạng hóa sở hữu doanh nghiệp nhà nước.

Tuy nhiên, theo TS. Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược, doanh nghiệp Việt Nam vẫn thiếu sự liên kết chặt chẽ có tính hệ thống và bài bản. Việt Nam đã có một số doanh nghiệp lớn tham gia cạnh tranh quốc tế và tham gia một số khâu của chuỗi giá trị sản xuất khu vực và thế giới. Tuy nhiên, mạng lưới doanh nghiệp liên kết vẫn bị giới hạn trong phạm vi số ít các doanh nghiệp cùng hệ thống sở hữu.

Đồng thời, còn thiếu các doanh nghiệp lớn, cả doanh nghiệp nhà nước và khu vực tư nhân, có khả năng kết nối, làm chủ chuỗi giá trị và dẫn dắt hệ sinh thái doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước. Hầu hết doanh nghiệp Việt Nam là doanh nghiệp nhỏ và vừa, hoạt động đơn lẻ và chưa chủ động tham gia vào các quan hệ đối tác, liên kết.

Trong giai đoạn kinh tế khó khăn, chuỗi cung ứng đứt gãy, các doanh nghiệp trong nước không tạo được vòng tuần hoàn chặt chẽ để cùng liên kết, cung ứng, chia sẻ và tối đa hóa đầu vào, tiêu thụ sản phẩm đầu ra. Số lượng doanh nghiệp trong nước tham gia vào chuỗi cung ứng của các tập đoàn đa quốc gia và doanh nghiệp FDI còn hạn chế.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng này, bao gồm năng lực nội tại của phần lớn doanh nghiệp Việt Nam còn yếu, thể chế, chính sách thúc đẩy liên kết doanh nghiệp chưa đủ. Do đó, cần có các giải pháp đồng bộ để thúc đẩy liên kết doanh nghiệp, bao gồm việc tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, pháp luật, môi trường kinh doanh, xây dựng và phát triển hạ tầng số hiện đại, và chính sách ưu đãi vượt trội về thuế, tiếp cận vốn, bảo lãnh tín dụng.

Các chuyên gia cũng kiến nghị việc cần thiết phải điều chỉnh chính sách thu hút đầu tư nước ngoài theo hướng nâng cao điều kiện ràng buộc về tỷ lệ nội địa hóa và tỷ lệ sản phẩm, dịch vụ được cung cấp bởi các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam. Nhà nước cần đầu tư và có cơ chế ưu đãi đầu tư xây dựng các khu công nghiệp chuyên biệt cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Cần thúc đẩy hình thành và phát triển các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam quy mô lớn đóng vai trò liên kết, quy tụ, dẫn dắt doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước ở một số ngành, lĩnh vực có thể đem lại vị thế quan trọng của quốc gia trong chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị toàn cầu. Để đạt được điều này, cần sự phối hợp và đồng lòng của các bên liên quan, bao gồm doanh nghiệp, Nhà nước và các tổ chức hỗ trợ.