Nghị định 151 của Chính phủ, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước, với tinh thần “gần dân, sát dân”. Một nội dung trọng tâm của nghị định này là chuyển giao một số thẩm quyền quản lý đất đai về cấp xã. Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa chia sẻ quan điểm rằng việc giao thẩm quyền cho cấp xã là cần thiết, hợp lý và phù hợp với năng lực thực tiễn của chính quyền cơ sở.

Ông Hòa tin rằng Nghị định 151 cụ thể hóa chủ trương phân quyền, phân cấp đã được quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Việc trao thêm thẩm quyền cho cấp xã, bao gồm quản lý đất đai, là một bước tiến đúng đắn để phát huy tính tự chủ, linh hoạt trong điều hành, đặc biệt là khi các cấp cơ sở đang được củng cố về nhân sự, bộ máy và kinh nghiệm thực tiễn. “Cấp xã hiện nay có đủ năng lực, đủ điều kiện, trình độ để thực hiện các nhiệm vụ rất rõ ràng trong quản lý nhà nước,” ông Hòa khẳng định.

Chính quyền xã không còn là cấp yếu như trước kia; nhiều công việc trước đây của cấp huyện đã và đang được giao cho xã xử lý. Ông Hòa cũng chỉ ra rằng cán bộ lãnh đạo xã hiện nay được điều động từ cấp huyện hoặc tỉnh xuống, phần lớn là những người đã có kinh nghiệm công tác quản lý nhà nước. Hệ thống tổ chức hành chính cấp xã cũng đã được kiện toàn với đầy đủ các bộ phận chuyên môn.

Tuy nhiên, ông Hòa cũng nhấn mạnh rằng quyền lực càng lớn thì trách nhiệm càng cao, đặc biệt trong lĩnh vực phức tạp như đất đai. Sự giám sát, hỗ trợ từ cấp trên là điều kiện bắt buộc để đảm bảo cấp xã thực hiện đúng luật, đúng thẩm quyền và không lạm dụng quyền lực. Ông đề xuất cần có sự phân cấp rõ ràng và tuân thủ theo các quy định của luật đất đai, luật đầu tư, luật đấu thầu hiện hành. Cần giới hạn loại dự án, diện tích đất hoặc giá trị mà cấp xã được quyết định.

Đồng thời, cần tăng cường giám sát, kiểm tra từ cấp trên và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp xã. Về nguy cơ lạm quyền, ông Hòa không né tránh thực tế này và nhấn mạnh rằng phân quyền là cần thiết nhưng phải song hành với kiểm tra, giám sát để tránh tình trạng lạm quyền, lợi dụng chức vụ để trục lợi.

Từ thực tiễn địa phương và kinh nghiệm giám sát tại Quốc hội, ông Hòa kiến nghị một số vấn đề cốt lõi để việc phân cấp, phân quyền cho cấp xã được thực hiện hiệu quả, bao gồm phân quyền đúng mức, đúng người; tăng cường giám sát, kiểm tra; và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.

Trong nỗ lực chuẩn bị cho Đại hội Đảng bộ cấp xã nhiệm kỳ 2025-2030, tỉnh Lâm Đồng đang tích cực hoàn thiện các văn kiện quan trọng. Quá trình này không chỉ là dịp để rà soát, đánh giá các mặt công tác mà còn là cơ hội để đưa ra các giải pháp trọng tâm nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế – xã hội trong 5 năm tới.

Ở xã D’Ran, tỉnh Lâm Đồng, ghi nhận của phóng viên cho thấy sự chuẩn bị tích cực và cụ thể của địa phương này. Xã D’Ran đã nổi lên như một điển hình trong việc ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất nông nghiệp. Ông Huỳnh Công Hạnh, một nông dân địa phương, đã áp dụng hệ thống tưới thông minh và canh tác nông nghiệp trong nhà kính, nhà lưới. Với diện tích hơn 1,3 ha, ông Hạnh trồng nhiều loại nông sản có giá trị kinh tế cao như ớt chuông đỏ, vàng và lơ baby, mang lại lợi nhuận hàng tháng từ 25 đến 30 triệu đồng.

Xã D’Ran hiện có 2.400 ha canh tác nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, chiếm gần 50% diện tích đất sản xuất. Hội Nông dân đã triển khai sâu rộng việc ghi nhận, tiếp thu ý kiến và nguyện vọng của đảng viên và nhân dân, từ đó đề ra các giải pháp phát triển nông nghiệp phù hợp.

Đảng ủy xã D’Ran đã hoàn thiện văn kiện phục vụ Đại hội Đảng bộ nhiệm kỳ 2025-2030 với tinh thần dân chủ, khách quan và tiến bộ. Theo đó, địa phương đặt mục tiêu giá trị sản xuất nông – lâm nghiệp sẽ chiếm 48% cơ cấu kinh tế. Phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao là trọng tâm, gắn với đẩy mạnh đổi mới mô hình tăng trưởng, lấy khoa học, công nghệ đổi mới sáng tạo làm động lực. Xem thêm thông tin về phát triển nông nghiệp tại Lâm Đồng.

Ngoài ra, địa phương cũng đề ra những mục tiêu quan trọng để kêu gọi đầu tư vào các lĩnh vực như công nghiệp chế biến nông sản, công nghiệp năng lượng tái tạo. Với hơn 600 đảng viên đang sinh hoạt ở 51 chi bộ cơ sở và chi bộ trực thuộc, Đảng bộ xã D’Ran đã tiếp thu 400 lượt ý kiến và 24 báo cáo, đề xuất đóng góp cho văn kiện đại hội đảng bộ xã.

Với phương châm ‘Dân chủ – Đoàn kết’, văn kiện đại hội đã trở thành ‘cẩm nang phát triển kinh tế – xã hội’ của địa phương, đề ra nhiều giải pháp thúc đẩy hiện đại hóa cơ sở hạ tầng và từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Qua đó, thể hiện sự quyết tâm của Đảng bộ và nhân dân xã D’Ran trong việc xây dựng và phát triển địa phương trở thành một khu vực động lực về kinh tế – xã hội trong thời gian tới.

Bộ Nội vụ vừa công bố thông tin quan trọng liên quan đến số lượng biên chế viên chức trong các đơn vị sự nghiệp công lập tại cấp xã. Thông tin này được tiết lộ trong cuốn ‘Cẩm nang tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương cấp xã’, đã thu hút sự quan tâm rộng rãi từ công chúng, đặc biệt là về biên chế của chính quyền địa phương cấp xã.

Trước mắt, chính phủ quyết định giữ nguyên số lượng biên chế cán bộ, công chức hiện có ở cấp huyện và cấp xã để bố trí làm việc tại cấp xã. Bên cạnh đó, việc rà soát và tinh giản biên chế sẽ được tiến hành với mục tiêu cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, nhằm đáp ứng tốt hơn các yêu cầu nhiệm vụ trong thời gian 5 năm tới.

Về khung biên chế, dự kiến mỗi chính quyền cấp xã sẽ có khoảng 32 biên chế, không bao gồm khối đảng, đoàn thể và biên chế của Ban Chỉ huy quân sự cấp xã. Liên quan đến biên chế viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập, Bộ Nội vụ hướng dẫn các địa phương bố trí chỉ tiêu biên chế viên chức hưởng lương từ ngân sách trong tổng số biên chế được cấp có thẩm quyền giao. Mục tiêu là thực hiện tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức, đồng thời đẩy mạnh tự chủ đối với đơn vị sự nghiệp công lập theo ngành, lĩnh vực phù hợp với điều kiện và đặc điểm của từng địa bàn.

Bộ Nội vụ cũng được giao nhiệm vụ xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung các quy định về thành lập, tổ chức lại, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập. Điều này nhằm giải quyết các khó khăn, vướng mắc khi vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động và chất lượng dịch vụ công.

Thông tin trên cho thấy nỗ lực của Bộ Nội vụ trong việc hoàn thiện hệ thống tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương cấp xã, hướng tới một mô hình hoạt động hiệu quả và phù hợp với nhu cầu thực tế của địa phương. Việc giữ nguyên biên chế cán bộ, công chức cấp xã và tiến hành tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, viên chức thể hiện sự quyết tâm trong việc tối ưu hóa nguồn nhân lực công, phục vụ tốt hơn cho việc phát triển và quản lý địa phương.

Cuối cùng, chính phủ hy vọng những thông tin mới này có thể tạo ra một môi trường làm việc hiệu quả và động viên cho đội ngũ viên chức và cán bộ tại các đơn vị sự nghiệp công lập cũng như chính quyền địa phương cấp xã.

Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đã đưa ra yêu cầu về việc ban hành văn bản hướng dẫn công tác tài chính kế toán tại xã, phường trong tháng 7/2025. Yêu cầu này được nêu rõ trong Kết luận 178-KL/TW năm 2025, được ban hành vào ngày 17/7/2025.

Kết luận này được thông qua sau khi Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã xem xét và cho ý kiến về báo cáo của Ban Tổ chức Trung ương về tình hình, tiến độ thực hiện các nghị quyết, kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị về sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính. Ban Chấp hành Trung ương ghi nhận và đánh giá cao sự nỗ lực của các cơ quan trong hệ thống chính trị, đặc biệt là tại cấp tỉnh, cấp xã, trong việc triển khai và đảm bảo bộ máy mới hoạt động thông suốt, ổn định và phục vụ Nhân dân tốt hơn.

Ngoài ra, Ban Chấp hành Trung ương cũng giao nhiệm vụ cho Đảng ủy Chính phủ lãnh đạo và chỉ đạo các bộ, ngành liên quan thực hiện các nhiệm vụ quan trọng. Đặc biệt, Bộ Tài chính được yêu cầu khẩn trương ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về công tác tài chính, kế toán, quy trình giao, phân bổ ngân sách xã, phường; về việc đăng ký và sử dụng tài khoản của ủy ban nhân dân cấp xã và các cơ quan chuyên môn.

Việc ban hành văn bản hướng dẫn này là cần thiết để đảm bảo tổ chức bộ máy của đơn vị hành chính 2 cấp hoạt động thông suốt, hiệu quả. Bộ Tài chính cần hoàn thành văn bản hướng dẫn này trong tháng 7/2025, nhằm cung cấp hướng dẫn cụ thể và thống nhất cho các địa phương trong việc quản lý tài chính, kế toán và ngân sách.

Thông tin thêm về Kết luận 178-KL/TW năm 2025 có thể được tìm thấy tại đây và các nguồn thông tin khác của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Thành phố Đà Nẵng đang đối mặt với thách thức lớn trong việc đảm bảo nhân lực phụ trách lĩnh vực công nghệ thông tin tại các địa phương cấp xã trong quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Việc thiếu nhân lực chuyên môn trong lĩnh vực này đang gây ra nhiều khó khăn cho các xã, phường trong quá trình vận hành mô hình mới.

Xã Sông Kôn là một điển hình của thách thức này. Hiện tại, xã chỉ có một công chức khối Đảng có trình độ đại học công nghệ thông tin, người này đang tạm thời kiêm nhiệm hỗ trợ khối UBND xã thực hiện công tác ứng dụng công nghệ thông tin. Tuy nhiên, do phải thực hiện nhiều nhiệm vụ chuyên môn khác, thời gian dành cho công tác công nghệ thông tin còn rất hạn chế, ảnh hưởng đến chất lượng và tiến độ công việc chung của Đảng ủy, chính quyền địa phương.

Khối lượng công việc liên quan đến công nghệ thông tin ngày càng nhiều, vượt quá khả năng của một cán bộ kiêm nhiệm. UBND xã Sông Kôn đã đề xuất tuyển dụng mới 2 nhân sự hoặc điều động công chức/viên chức có chuyên môn lĩnh vực công nghệ thông tin để có thể đáp ứng được nhu cầu công việc.

Tương tự, UBND xã Tây Giang cũng kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét bổ sung cán bộ, công chức chuyên môn tại một số vị trí còn thiếu. Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng đánh giá đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chuyên trách công nghệ thông tin còn mỏng, kỹ năng tham mưu chuyển đổi số tại cơ quan, đơn vị, địa phương đôi lúc còn yếu.

Để giải quyết vấn đề này, Sở Nội vụ đã đề xuất UBND thành phố cho phép các địa phương hợp đồng nhân lực phụ trợ về công nghệ thông tin. Đồng thời, các xã, phường đã đăng ký nhu cầu bố trí từ 2-3 sinh viên năm cuối ngành công nghệ thông tin về hỗ trợ địa phương trong giai đoạn đầu vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Trần Nam Hưng đã ghi nhận tình trạng thiếu nhân lực phụ trách lĩnh vực công nghệ thông tin và cho rằng trong khi chờ thành phố giải quyết, các địa phương có thể linh hoạt ký hợp đồng với các đơn vị cung ứng dịch vụ công nghệ thông tin để được bổ sung nhân lực phụ trách lĩnh vực này.

Việc tìm kiếm giải pháp để khắc phục tình trạng thiếu nhân lực công nghệ thông tin tại các địa phương cấp xã là cấp thiết để đảm bảo quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được thực hiện một cách hiệu quả. Thành phố Đà Nẵng cần có những giải pháp cụ thể và hiệu quả để hỗ trợ các địa phương trong việc xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ công nghệ thông tin.

Một giải pháp tạm thời có thể được xem xét là việc hợp đồng nhân lực phụ trợ về công nghệ thông tin. Tuy nhiên, để giải quyết vấn đề một cách căn cơ, thành phố cần có kế hoạch đào tạo và phát triển đội ngũ cán bộ công nghệ thông tin tại các địa phương.

Việc đảm bảo nhân lực phụ trách lĩnh vực công nghệ thông tin tại các địa phương cấp xã không chỉ giúp thành phố Đà Nẵng triển khai hiệu quả mô hình chính quyền địa phương 2 cấp mà còn góp phần vào việc xây dựng và phát triển chính quyền điện tử trong tương lai.

Trong quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, thành phố Đà Nẵng cần tiếp tục theo dõi và đánh giá tình hình để có những điều chỉnh và giải pháp phù hợp. Sự hỗ trợ của các chuyên gia và đơn vị cung ứng dịch vụ công nghệ thông tin có thể giúp các địa phương cấp xã vượt qua giai đoạn khó khăn này.