Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng phát triển và được ứng dụng rộng rãi, câu hỏi về việc liệu AI có thể thay thế phần lớn các thao tác an ninh mạng và ảnh hưởng như thế nào đến nhân lực trong lĩnh vực này đang trở thành mối quan tâm hàng đầu của nhiều chuyên gia. Mới đây, Tổ chức Quốc tế về Chứng chỉ An ninh Mạng (ISC2) đã tiến hành một khảo sát để đánh giá xu hướng ứng dụng công cụ bảo mật AI và tác động của nó đối với nhân lực, hiệu quả của nhóm và cách vận hành của các tổ chức.

Khảo sát của ISC2 cho thấy rằng 30% chuyên gia an ninh mạng đã bắt đầu sử dụng các công cụ bảo mật tích hợp AI, chẳng hạn như AI tạo sinh (Generative AI) và AI tác nhân (Agentic AI). Đáng chú ý, 70% trong số họ đã ghi nhận hiệu quả tích cực rõ ràng, đặc biệt là trong việc giảm khối lượng các tác vụ lặp lại, cho phép đội ngũ kỹ sư tập trung vào các công việc đòi hỏi phân tích, sáng tạo và có giá trị cao hơn. Các tác vụ đang được hỗ trợ mạnh mẽ bởi AI bao gồm giám sát mạng và phát hiện xâm nhập, phản ứng và bảo vệ điểm cuối, quản lý lỗ hổng hệ thống, mô hình hóa các mối đe dọa và kiểm tra bảo mật định kỳ.

Các tổ chức lớn có xu hướng tích hợp AI sớm hơn, với những doanh nghiệp có trên 10.000 nhân sự đang dẫn đầu trong việc ứng dụng công nghệ này. Tuy nhiên, cả các nhóm tổ chức quy mô trung và nhỏ cũng bắt đầu tham gia vào quá trình này, mặc dù với tốc độ thận trọng hơn.

Về vấn đề tuyển dụng, hơn 50% chuyên gia tin rằng nhu cầu tuyển nhân sự cấp đầu vào có thể giảm do các tác vụ cơ bản đã có thể được xử lý bởi AI. Tuy nhiên, 31% chuyên gia khác lại có quan điểm tích cực, cho rằng AI không khiến công việc biến mất mà chỉ làm thay đổi bản chất công việc. Họ tin rằng các vai trò mới và yêu cầu kỹ năng mới sẽ xuất hiện, đòi hỏi sự thích nghi và phát triển của đội ngũ nhân sự.

Một nửa số tổ chức vẫn giữ nguyên kế hoạch tuyển dụng mặc dù đã ứng dụng AI. Đặc biệt, 44% tổ chức đang xem xét lại cấu trúc vai trò và kỹ năng trong đội ngũ để phù hợp với môi trường làm việc mới có sự hỗ trợ của AI.

Nghiên cứu của ISC2 phản ánh một xu thế rõ ràng: AI đang trở thành công cụ không thể thiếu trong lĩnh vực an ninh mạng, nhưng chưa phải là đòn đánh trực diện vào lực lượng lao động con người. Ngược lại, nó đang mở ra cơ hội tái cấu trúc, nâng cao hiệu suất và hướng đội ngũ đến những công việc có chiều sâu hơn.

Với các tổ chức tại Việt Nam, đây có thể là thời điểm vàng để bắt đầu tìm hiểu, thử nghiệm và xây dựng chiến lược AI phù hợp. Thay vì lo lắng về việc ‘AI có thay tôi không?’, câu hỏi nên là: ‘Tôi có đang chuẩn bị đủ kỹ năng để làm việc cùng AI hay chưa?’