Làm rõ khung pháp lý về quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa và Luật Tiêu chuẩn, Quy chuẩn kỹ thuật dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Theo đó, luật này sẽ chuyển đổi mô hình quản lý chất lượng từ quản lý hành chính sang quản trị rủi ro, tạo nền tảng pháp lý cho môi trường thương mại minh bạch và an toàn.

Theo Luật sửa đổi, thay vì chia sản phẩm thành nhóm 1, nhóm 2 như trước đây, sẽ xác định 3 mức rủi ro: Thấp, trung bình và cao, với các cơ chế giám sát phù hợp cho từng nhóm. Đối với hàng hóa rủi ro thấp, doanh nghiệp sẽ được quyền tự công bố tiêu chuẩn áp dụng. Nhóm rủi ro trung bình phải tự đánh giá hoặc chứng nhận thông qua tổ chức được công nhận đánh giá hợp quy. Trong khi đó, nhóm rủi ro cao buộc phải đánh giá bởi tổ chức được chỉ định, nhằm bảo đảm chất lượng và an toàn tuyệt đối.

Ông Hà Minh Hiệp, Chủ tịch Ủy ban Tiêu chuẩn đo lường chất lượng quốc gia, đánh giá rằng việc chuyển đổi mô hình quản lý chất lượng theo rủi ro có ưu tiên giám sát và hậu kiểm thay cho tiền kiểm nhằm tăng hiệu quả, giảm can thiệp hành chính. Cách tiếp cận này đã được nhiều nước ASEAN và quốc tế áp dụng. Đặc biệt, các sản phẩm rủi ro cao bắt buộc phải quản lý rất chặt và phải có truy xuất nguồn gốc.

Luật sửa đổi cũng đặt trọng tâm vào việc ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) nhằm hiện đại hóa công tác quản lý, truy xuất, hậu kiểm và nâng cao hiệu quả thực thi. Luật xác lập khung pháp lý về hạ tầng chất lượng quốc gia (NQI), là hệ sinh thái bao gồm tiêu chuẩn, đo lường, đánh giá sự phù hợp, kiểm tra và xây dựng chính sách.

Nhà nước sẽ đầu tư xây dựng hạ tầng chất lượng quốc gia trên nền tảng công nghệ số và AI, bảo đảm kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa cơ quan kiểm tra chất lượng, hải quan, truy xuất nguồn gốc, phản ánh người tiêu dùng và cảnh báo quốc tế để nâng cao năng lực giám sát và cảnh báo sớm. Việt Nam sẽ thiết lập Cơ sở dữ liệu quốc gia về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng, kết nối giữa các bộ, ngành, địa phương, hải quan, các hiệp hội doanh nghiệp và cả người tiêu dùng.

Để triển khai hiệu quả, việc xây dựng hệ thống giám sát chất lượng cấp quốc gia cũng được yêu cầu triển khai sớm. Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định nhấn mạnh rằng Luật sửa đổi đánh dấu sự đổi mới toàn diện trong tư duy và phương thức quản lý lĩnh vực tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng.

Việc triển khai đồng bộ giữa các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp sẽ là chìa khóa để chuyển đổi mô hình quản lý chất lượng từ hành chính sang rủi ro không chỉ là cải cách trên giấy. Mục tiêu là tạo ra một môi trường thương mại minh bạch và an toàn cho người tiêu dùng, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Trước mắt, các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp cần tích cực triển khai các nội dung của Luật sửa đổi. Việc này nhằm đảm bảo sự chuẩn bị và thích nghi cần thiết cho việc chuyển đổi mô hình quản lý chất lượng theo rủi ro, đồng thời phát huy tối đa các lợi ích của Luật sửa đổi.

Trong thời gian tới, công tác tuyên truyền, hướng dẫn và hỗ trợ sẽ đóng vai trò quan trọng. Điều này giúp nâng cao nhận thức của các bên liên quan về những thay đổi trong quản lý chất lượng, đồng thời đảm bảo sự tuân thủ và thực thi hiệu quả các quy định mới.

Với những đổi mới toàn diện trong tư duy và phương thức quản lý, Việt Nam kỳ vọng sẽ tạo dựng được một môi trường kinh doanh lành mạnh, an toàn và chất lượng, góp phần nâng cao niềm tin của người tiêu dùng và tăng cường khả năng cạnh tranh của nền kinh tế.

TP.HCM đặt mục tiêu thu hút đầu tư đạt 20-21 tỷ USD vào các khu chế xuất và khu công nghiệp trong giai đoạn 2025-2030. Để đạt được mục tiêu này, thành phố đã và đang triển khai nhiều giải pháp nhằm cải thiện môi trường đầu tư và nâng cao hiệu quả hoạt động của các khu chế xuất và khu công nghiệp. Ông Trần Việt Hà, phó trưởng Ban quản lý các khu chế xuất và công nghiệp TP.HCM, cho biết sau sáp nhập, thành phố có 66 khu chế xuất và khu công nghiệp với tổng diện tích 27.000 ha.

Theo quy hoạch tầm nhìn đến năm 2050, TP.HCM sẽ có 105 khu chế xuất, khu công nghiệp với diện tích lên đến 49.000 ha, trở thành trung tâm công nghiệp hàng đầu Việt Nam. Quy hoạch này nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp của thành phố, cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư vào các khu chế xuất và khu công nghiệp.

Trong một diễn biến khác, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã có buổi tiếp và làm việc với đại diện Tổ chức FTSE Russell, công ty con của London Stock Exchange Group (LSEG), về việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam. Đại diện FTSE Russell cho biết họ ấn tượng trước những nỗ lực cải cách toàn diện mà Việt Nam đã và đang triển khai nhằm nâng cao chất lượng vận hành thị trường vốn.

Những nỗ lực cải cách thị trường chứng khoán của Việt Nam nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và nâng cao tính minh bạch, hiệu quả của thị trường. Việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ giúp tăng cường niềm tin của nhà đầu tư, cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã yêu cầu các bộ, cơ quan ngang bộ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục triển khai tổ chức tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, thông tin thường xuyên, liên tục, ưu tiên thực hiện kịp thời trong giai đoạn vận hành bộ máy mới. Việc này nhằm nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của bộ máy mới, cũng như đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước.

Về vấn đề giáo dục, UBND tỉnh Bắc Ninh vừa có quyết định về cơ cấu tổ chức bộ máy của Sở Giáo dục và Đào tạo Bắc Ninh, theo đó Trường THPT chuyên Bắc Ninh và Trường THPT chuyên Bắc Giang vẫn giữ nguyên tên như trước thời điểm sáp nhập. Quyết định này nhằm ổn định và phát triển hoạt động giáo dục của hai trường chuyên này.

Cuối cùng, TP.HCM dự kiến có thêm 14 khu công nghiệp mới theo quy hoạch đến năm 2030, tầm nhìn 2050. Tuy nhiên, giới đầu tư đang quan tâm về quy mô nhỏ, hạ tầng thiếu đồng bộ, cùng với bài toán điện – nước tại các khu công nghiệp mới này. Việc phát triển các khu công nghiệp mới sẽ giúp tăng cường năng lực sản xuất và cạnh tranh của các doanh nghiệp, cũng như đóng góp vào sự phát triển kinh tế – xã hội của thành phố.

Các khu công nghiệp mới sẽ được xây dựng và phát triển với hạ tầng hiện đại, đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp về điện, nước, viễn thông và các dịch vụ khác. Tuy nhiên, việc phát triển các khu công nghiệp mới cũng đòi hỏi sự quan tâm và đầu tư của các cấp chính quyền, cũng như các doanh nghiệp.