“Cấm xe máy xăng cần phát triển giao thông công cộng đảm bảo đúng giờ, đúng tuyến và thuận tiện. Huy động nguồn lực xã hội hóa để hỗ trợ chuyển đổi sang phương tiện năng lượng sạch, khuyến khích nhà sản xuất cải tiến công nghệ xe điện. Xây dựng lộ trình phù hợp để tránh gây khó khăn cho người dân.”
Hà Nội đối mặt thách thức loại bỏ xe máy xăng do số lượng người dùng lớn và mạng lưới giao thông công cộng còn hạn chế. Từ tháng 7/2026, xe máy chạy xăng bị cấm trong vành đai 1 và từ 1/1/2028, chúng sẽ bị hạn chế trong khu vực vành đai 1 và 2. Hiện Hà Nội có hơn 9,2 triệu phương tiện, bao gồm 5,6 triệu xe máy chạy bằng xăng, là phương tiện chính của người dân nội đô.
Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg về chuyển đổi giao thông đô thị tại Hà Nội, hướng tới xây dựng thành phố bền vững. Chỉ thị này thể hiện tư duy đổi mới, quyết tâm cải cách, giảm ô nhiễm không khí và phát triển giao thông công cộng. Các mục tiêu, thời hạn và phương thức triển khai cụ thể đã được chỉ định, với sự phối hợp của các bộ, ngành và địa phương.
Hà Nội – Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20 nhằm giảm ô nhiễm không khí, yêu cầu thực hiện các biện pháp quyết liệt như cấm xe máy vào vành đai 1. Tuy nhiên, chỉ cấm xe xăng chưa đủ, cần xử lý đồng bộ các nguồn phát thải và có lộ trình chuyển đổi hiệu quả. Để giải quyết ô nhiễm, Hà Nội cần tập trung đầu tư vào giao thông công cộng, tăng số lượng xe buýt sạch, mở rộng hệ thống metro và áp dụng hệ thống vé điện tử.
Hà Nội đặt mục tiêu chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện, loại bỏ xe nhiên liệu hóa thạch trong vành đai 1 vào 2026 và toàn bộ vành đai 3 vào 2030. Để hiện thực hóa mục tiêu, cần đảm bảo 3 điều kiện về hạ tầng gồm điện, giao thông và đất cho trạm sạc và bãi xe công cộng. Chuyên gia nhấn mạnh cần đẩy nhanh dự án metro, kết nối giao thông và quy hoạch trạm sạc để tăng tỷ lệ vận tải công cộng.
Người dân ở Tây Tần phàn nàn về dịch vụ xe buýt bị hạn chế khiến thời gian chờ đợi lâu. Một công dân ở Los Gatos thường mất 2 giờ mỗi chiều đi xe buýt đến cơ quan ở VTA. Họ cho rằng dịch vụ hiện tại chưa đồng đều ở tất cả khu vực Tây Tần, gây bất lợi cho những người phụ thuộc vào xe buýt.
Tiến sĩ Shaojun Zhang, chuyên gia của Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc), chia sẻ kinh nghiệm của Bắc Kinh về việc cấm xe máy xăng và triển khai giải pháp thay thế. Từ năm 1986, Bắc Kinh hạn chế xe máy xăng, bắt đầu từ vành đai 3 rồi mở rộng đến vành đai 6. Thành phố sử dụng xe máy điện, ôtô cá nhân và phát triển giao thông công cộng, trọng tâm là tàu điện ngầm. Sau 30 năm cấm xe máy xăng, nồng độ PM2.5 trung bình hàng năm ở Bắc Kinh giảm còn 30 microgam/m3.