Tình trạng ùn ứ hàng hóa xuất khẩu sang EU đang trở nên nghiêm trọng khi nhiều lô hàng thanh long và hồ tiêu của Việt Nam gặp khó khăn trong quá trình xuất khẩu do không có cơ quan Nhà nước nào cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu. Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh Long Bình Thuận, cho biết hoạt động xuất khẩu thanh long đang bị đình trệ nghiêm trọng với khoảng 100 tấn hàng hóa bị hư hỏng và hàng tồn kho lên đến 50-70 tấn.

Tương tự, 2 doanh nghiệp thuộc Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam cũng đang tồn kho lượng hàng có giá trị khoảng 2,4 triệu USD và không thể xuất khẩu do thiếu Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Ông Nguyễn Quang Hiếu, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cho biết cơ quan này đã có công văn hướng dẫn gửi các địa phương. Tuy nhiên, các sở địa phương cho rằng hướng dẫn đó chỉ áp dụng tại Việt Nam và cần bổ sung quy định theo yêu cầu của các nước nhập khẩu.

Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đang đề nghị sửa lại công bố thủ tục hành chính cho phù hợp. Việc điều chỉnh đang được gấp rút hoàn tất để đảm bảo hoạt động xuất khẩu không bị ảnh hưởng. Ngoài ra, Cục cũng đã gửi công văn đề nghị EU cho phép áp dụng mẫu giấy chứng nhận hiện tại, nhưng phía EU chưa có phản hồi.

Trong văn bản kiến nghị khẩn gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Sở An toàn thực phẩm TPHCM cũng nêu ra hàng loạt bất cập cần Bộ hướng dẫn liên quan đến thủ tục kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm với thực phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu. Sở An toàn thực phẩm TPHCM kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường sớm ban hành quy định về hồ sơ, thủ tục cấp Giấy chứng nhận theo mẫu của nước nhập khẩu để kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Để giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tích cực làm việc với các bên liên quan để sớm hoàn thiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho thực vật xuất khẩu. Bộ cũng khuyến khích doanh nghiệp chủ động xây dựng và áp dụng các quy trình sản xuất, chế biến và bảo quản sản phẩm để đảm bảo yêu cầu của thị trường nhập khẩu.

Hiện tại, các doanh nghiệp xuất khẩu đang chờ đợi những hướng dẫn cụ thể từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường để nhanh chóng hoàn tất thủ tục xuất khẩu hàng hóa sang thị trường EU. Hiệp hội các ngành hàng cũng kêu gọi sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng để giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn và duy trì hoạt động xuất khẩu. Bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin tại: https://www.agroviet.gov.vn/

Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu đang đối mặt với khó khăn khi thông quan hàng hóa sang các thị trường, đặc biệt là châu Âu (EU), do vướng mắc trong việc xin cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật. Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA) cho biết, từ ngày 1-7, việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đã chuyển sang các cơ quan cấp tỉnh theo quy định của Thông tư số 12/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Tuy nhiên, quy định mới này không kế thừa đầy đủ các hướng dẫn từ Thông tư 44/2018, dẫn đến sự lúng túng và chậm trễ trong quá trình cấp giấy chứng nhận. Điều này đặc biệt gây khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu, khiến hàng hóa không thể thông quan kịp thời, ảnh hưởng đến tiến độ hợp đồng và gây thiệt hại về tài chính. Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam đã gửi kiến nghị tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đề nghị xem xét và đưa ra giải pháp kịp thời, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các vướng mắc.

Không riêng gì ngành hàng gia vị, xuất khẩu thanh long sang EU cũng đang vướng. Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội thanh long Bình Thuận (tỉnh Lâm Đồng), cho biết nhiều lô hàng thanh long xuất khẩu sang EU chưa có đơn vị cấp chứng thư để xuất khẩu. Phía thị trường châu Âu yêu cầu phải thực hiện lại quy trình cấp chứng thư do cơ quan nhà nước cấp.

Sở An toàn thực phẩm TP.HCM đã có văn bản gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường, kiến nghị Bộ sớm ban hành quy định hồ sơ, thủ tục cấp giấy chứng nhận theo yêu cầu của châu Âu. Đại diện Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho hay, từ ngày 1-7, phía EU yêu cầu việc cấp chứng thư phải do cơ quan nhà nước cấp. Cục cũng đã có Công văn gửi về phía địa phương đề nghị triển khai việc cấp chứng thư.

Trong bối cảnh này, các doanh nghiệp xuất khẩu đang eagerly chờ đợi sự can thiệp kịp thời của các cơ quan chức năng để tháo gỡ khó khăn. Việc chậm trễ trong cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm không chỉ ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp mà còn làm giảm sức cạnh tranh của hàng Việt trên thị trường quốc tế.

Các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp đang hy vọng rằng Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ sớm có hướng dẫn cụ thể và giải pháp hiệu quả để hỗ trợ họ vượt qua giai đoạn khó khăn này. Đồng thời, việc cải thiện quy trình cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cũng sẽ giúp tăng cường niềm tin của thị trường quốc tế vào hàng Việt, góp phần thúc đẩy xuất khẩu trong thời gian tới.