Phát triển nguồn nhân lực khoa học và công nghệ (KH&CN) đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển kinh tế – xã hội, đặc biệt trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ. Việt Nam đã có những nỗ lực đáng kể nhằm nâng cao chất lượng và số lượng nguồn nhân lực KH&CN, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần được giải quyết để đáp ứng yêu cầu phát triển và hội nhập quốc tế.

Thực trạng phát triển nguồn nhân lực KH&CN ở Việt Nam cho thấy một số thành tựu đáng kể. Số lượng nhân lực nghiên cứu và phát triển (R&D) đã tăng đều đặn, từ khoảng 112.583 người vào năm 2018 lên 197.887 người vào năm 2021. Đội ngũ nhà khoa học có trình độ cao cũng gia tăng, với số lượng cán bộ có trình độ sau đại học trong lĩnh vực KH&CN tăng đáng kể. Điều này cho thấy sự quan tâm và đầu tư của Việt Nam vào lĩnh vực KH&CN đã mang lại kết quả tích cực.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, vẫn còn một số hạn chế và thách thức. Tỷ lệ nhân lực R&D trên dân số còn thấp, chỉ đạt khoảng 8-9 người trên một vạn dân vào năm 2023. Năng suất lao động chưa cao, với năng suất lao động năm 2024 ước đạt khoảng 218 triệu đồng/lao động. Một vấn đề đáng lưu ý khác là khoảng cách giữa đào tạo và yêu cầu thực tiễn vẫn còn lớn, với nhiều doanh nghiệp phản ánh rằng sinh viên mới tốt nghiệp thường cần đào tạo lại để đáp ứng yêu cầu công việc. Điều này cho thấy cần có sự điều chỉnh trong đào tạo và phát triển nhân lực KH&CN để đáp ứng nhu cầu thực tiễn của thị trường lao động.

Để thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực KH&CN, cần thực hiện một số giải pháp đồng bộ. Trước hết, cần đổi mới mạnh mẽ đào tạo và phát triển nhân lực KH&CN, bao gồm việc cập nhật chương trình đào tạo, tăng cường thực hành và gắn kết giữa nhà trường, viện nghiên cứu và doanh nghiệp. Việc hoàn thiện cơ chế, chính sách thu hút và trọng dụng nhân tài cũng là một yếu tố quan trọng, bao gồm việc xây dựng thang lương, phụ cấp đặc thù và cạnh tranh. Tăng cường đầu tư và đa dạng hóa nguồn lực tài chính cho phát triển nhân lực KH&CN cũng là một giải pháp cần thiết, bao gồm việc phấn đấu đạt mức 1% GDP trong ngắn hạn và hướng tới 2% trong dài hạn. Cuối cùng, xây dựng văn hóa đổi mới sáng tạo là yếu tố then chốt, bao gồm việc thay đổi cách đánh giá, tạo không gian cho thử nghiệm và thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Kết luận, phát triển nguồn nhân lực KH&CN là một nhiệm vụ quan trọng trong việc thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam. Với những nỗ lực và giải pháp quyết liệt, Việt Nam có thể xây dựng một đội ngũ nhân lực KH&CN chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển và hội nhập quốc tế. Việc này không chỉ đòi hỏi sự quan tâm và đầu tư từ chính phủ mà còn cần sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp, viện nghiên cứu và cả người lao động. Liên kết chặt chẽ và phối hợp đồng bộ giữa các bên sẽ là chìa khóa để thành công.

Bộ Xây dựng đã ban hành Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 153 của Chính phủ, nhằm mục đích triển khai Nghị quyết số 59 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới. Kế hoạch này đặt ra mục tiêu cụ thể hóa và triển khai nghiêm túc các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra, bám sát mục tiêu phát triển ngành và định hướng tại Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Theo đó, Bộ Xây dựng yêu cầu tăng cường lãnh đạo của Đảng, đổi mới tư duy và hành động trong hội nhập quốc tế; tổ chức quán triệt sâu rộng nội dung Nghị quyết 59 và 153, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu. Đồng thời, đẩy mạnh truyền thông đối ngoại, tuyên truyền hiệu quả về hoạt động đối ngoại của ngành, vai trò và đóng góp của hội nhập quốc tế đối với sự phát triển ngành Xây dựng – GTVT.

Kế hoạch cũng nhấn mạnh việc tăng cường phối hợp liên ngành, nâng cao hiệu quả chia sẻ thông tin giữa Bộ Xây dựng với Bộ Ngoại giao và các bộ, ngành liên quan để kịp thời nắm bắt, phân tích, dự báo tình hình quốc tế và đưa ra phản ứng chính sách phù hợp. Ứng dụng chuyển đổi số trong công tác thông tin đối ngoại và ngoại giao số, triển khai hiệu quả Kết luận số 57-KL/TW của Bộ Chính trị, phát triển nền tảng số phục vụ công tác hội nhập.

Bộ Xây dựng xác định một số nhiệm vụ trọng tâm nhằm đẩy mạnh hội nhập quốc tế sâu rộng, hiệu quả, góp phần củng cố môi trường hòa bình, ổn định, phát triển kinh tế – xã hội và nâng cao vị thế quốc tế của đất nước. Về hội nhập chính trị, quốc phòng, an ninh, Bộ yêu cầu các đơn vị chủ động phối hợp với các bộ, ngành tham gia xây dựng, định hình các cấu trúc kinh tế – thương mại khu vực và toàn cầu.

Về hội nhập khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Bộ tiếp tục triển khai các nghị quyết của Trung ương và Chính phủ về phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số quốc gia. Tập trung đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong nghiên cứu, ứng dụng công nghệ xanh, mô hình kinh tế tuần hoàn, phát triển cơ sở hạ tầng thích ứng biến đổi khí hậu, hướng tới ngành xây dựng và giao thông phát thải thấp, sử dụng năng lượng bền vững.

Về năng lực thực thi cam kết quốc tế, Bộ Xây dựng yêu cầu rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách trong lĩnh vực xây dựng và GTVT, đảm bảo đồng bộ, minh bạch, hiệu quả; đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực thi các cam kết quốc tế đã ký kết, nhằm duy trì môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi và ổn định.

Thị trường lao động Việt Nam đã thể hiện những dấu hiệu tích cực trong 6 tháng đầu năm 2025, khi đất nước đang trong quá trình phục hồi sau đại dịch và tái cấu trúc nền kinh tế. Dựa trên số liệu thống kê của Bộ Nội vụ, tính đến hết tháng 6 năm 2025, cả nước đã có khoảng 52 triệu người có việc làm. Đáng chú ý, tỷ lệ thất nghiệp được duy trì dưới mức 3%, và lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ đạt khoảng 29%. Những con số này cho thấy thị trường lao động đang trên đà phục hồi và phát triển một cách ổn định.

Bên cạnh những tín hiệu tích cực, tổng số lượt người được tư vấn và giới thiệu việc làm trong 6 tháng đầu năm đạt 875.293 lượt. Trong đó, hơn 390.000 hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp đã giảm 15,7% so với cùng kỳ năm trước. Ngoài ra, có 8.740 người được hỗ trợ học nghề, cho thấy xu hướng học nghề để tái hòa nhập thị trường lao động đang ngày càng rõ nét và được quan tâm.

Nhu cầu tuyển dụng trong các khu vực Trung Bộ và Nam Bộ đã tăng mạnh, tập trung chủ yếu vào các ngành như bán lẻ, nhà hàng – khách sạn và sản xuất. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn gặp phải khó khăn trong việc tuyển dụng lao động sản xuất do thiếu hụt kỹ năng và trình độ chuyên môn. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc đào tạo và nâng cao kỹ năng cho lao động để đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Tại Hà Nội, thống kê cho thấy có hơn 68.000 vị trí cần tuyển dụng trong tháng 6 năm 2025. Trong khuôn khổ này, phiên giao dịch việc làm do Trung tâm Dịch vụ Việc làm thành phố Hà Nội tổ chức đã thu hút sự tham gia của 99 doanh nghiệp với 15.659 chỉ tiêu tuyển dụng. Thành phố Hồ Chí Minh cũng nổi lên như một điểm sáng với 43 phiên giao dịch việc làm được tổ chức, tư vấn cho hơn 141.000 người về các cơ hội việc làm.

Để hướng tới xây dựng một thị trường lao động bền vững và hiện đại, Bộ Nội vụ đã đặt ra mục tiêu xây dựng thị trường lao động với các đặc trưng hiện đại, linh hoạt, đa tầng, đa ngành và hội nhập quốc tế. Trong kế hoạch từ nay đến cuối năm, Bộ sẽ đẩy mạnh triển khai sàn giao dịch việc làm quốc gia, dự kiến khai trương vào tháng 9. Cùng với đó, Luật Việc làm sửa đổi sẽ tích hợp việc đăng ký lao động với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, giúp xây dựng một hệ thống quản lý thị trường lao động hiệu quả hơn. Thị trường lao động Việt Nam đang bước vào một giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ, hướng tới tính minh bạch, chủ động và linh hoạt cao.

Trong bối cảnh đó, các chuyên gia và nhà quản lý đang kỳ vọng vào một tương lai mà thị trường lao động Việt Nam không chỉ phục hồi mà còn phát triển một cách bền vững, đáp ứng được nhu cầu của cả doanh nghiệp và người lao động trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng. Việc triển khai các giải pháp đồng bộ và phù hợp sẽ là chìa khóa để thị trường lao động Việt Nam vươn lên một tầm cao mới, đảm bảo lợi ích cho mọi thành phần tham gia.

Số liệu thống kê của Tổng cục Thống kê Việt Nam cũng cho thấy sự thay đổi trong cơ cấu lao động và việc làm trên cả nước, đề xuất các giải pháp phù hợp cho từng giai đoạn phát triển. Trong khi đó, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đang tích cực thực hiện các chương trình hỗ trợ lao động và doanh nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn nhân lực quốc gia.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, công tác ngoại giao kinh tế đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần vào mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 và tạo đà cho tăng trưởng hai con số trong giai đoạn tiếp theo. Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng cho biết, công tác ngoại giao kinh tế đã được triển khai với tinh thần quyết liệt, chủ động, cụ thể và thực chất, mở ra nhiều hướng đi mới.

Cụ thể, đã có gần 50 hoạt động đối ngoại của lãnh đạo chủ chốt trong 6 tháng đầu năm 2025, nâng cấp quan hệ với 10 nước và ký kết 253 thỏa thuận hợp tác, trong đó kinh tế, thương mại, đầu tư, khoa học công nghệ là trọng tâm. Công tác ngoại giao kinh tế cũng đã tập trung vào việc làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống, chủ động duy trì và thúc đẩy hợp tác thương mại và đầu tư với các đối tác chủ chốt.

Bên cạnh đó, việc triển khai các cam kết, thỏa thuận quốc tế đã được đẩy mạnh, đặc biệt là trong khuôn khổ các hiệp định thương mại tự do (FTA). Bộ Công Thương đã chủ trì, phối hợp với Bộ Ngoại giao và các bộ, ngành tích cực thúc đẩy đàm phán FTA mới với các thị trường lớn tiềm năng.

Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng cũng nhấn mạnh nhiệm vụ tiếp tục thúc đẩy, tạo đột phá các động lực tăng trưởng thương mại, đầu tư, lao động, du lịch trong 6 tháng cuối năm 2025. Về thương mại, sẽ tập trung vào việc đẩy mạnh thương mại hài hòa, bền vững với các đối tác lớn, đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa sản phẩm, đa dạng hóa chuỗi cung ứng.

Về đầu tư, sẽ cố gắng giải quyết dứt điểm, thu hút một số dự án đầu tư trọng điểm, chiến lược. Đẩy mạnh thu hút đầu tư FDI trong 11 nhóm lĩnh vực công nghệ chiến lược; thúc đẩy doanh nghiệp trong nước tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị và chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu.

Một nhiệm vụ trọng tâm nữa được Thứ trưởng Bộ Ngoại giao nhắc đến là thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, trong đó ngoại giao khoa học công nghệ, ngoại giao bán dẫn, ngoại giao kinh tế số là trọng tâm, là đột phá của ngoại giao kinh tế thời đại mới.

Nguồn: https://www.moit.gov.vn/news/20496.html

Trong 6 tháng đầu năm 2025, TP. Hồ Chí Minh đã ghi nhận mức tăng trưởng GRDP ấn tượng là 7,4%. Sự tăng trưởng này có sự đóng góp đáng kể từ khu vực dịch vụ với mức tăng 8,58%, chiếm 66,3% cơ cấu kinh tế của thành phố. Về mặt thu ngân sách, thành phố đã đạt 415 tỷ đồng, tương đương 60% kế hoạch, và giải ngân đầu tư công đạt 46.800 tỷ đồng, chiếm 32,1% kế hoạch.

Những kết quả này không chỉ phản ánh vai trò quan trọng của doanh nghiệp trong nền kinh tế mà còn đặt nền móng cho những đổi mới trong hành chính, giúp TP. Hồ Chí Minh mở rộng không gian kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh. Mô hình chính quyền đô thị hai cấp được áp dụng, giúp rút ngắn quy trình hành chính và tăng cường phân quyền, từ đó hỗ trợ doanh nghiệp giảm chi phí giao dịch. Cụ thể, việc sáp nhập hành chính với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu đã tạo ra một vùng kinh tế liên kết, tối ưu hóa hoạt động logistics và thu hút đầu tư FDI vào các khu công nghiệp.

Ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh (HUBA), chia sẻ rằng các doanh nghiệp đang tích cực theo dõi các cơ chế và chính sách mới để điều chỉnh hoạt động phù hợp. Đồng thời, họ cũng tận dụng giai đoạn chuyển tiếp này để đẩy mạnh xuất khẩu. Tuy nhiên, ông Hòa cũng kiến nghị rằng Sở Tài chính cần sớm thành lập tổ công tác mới để hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn vay. Đồng thời, thành phố cần mở rộng các chính sách hỗ trợ, như chương trình kích cầu đầu tư, cho doanh nghiệp tại Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu để thúc đẩy đầu tư liên vùng.

Ông Hòa cũng đề xuất cho phép sử dụng địa chỉ cũ trên bao bì và hồ sơ đến hết năm 2025 để đảm bảo tính liên tục trong thương mại. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu sự gián đoạn trong hoạt động kinh doanh và duy trì mối quan hệ với khách hàng và đối tác.

Định hướng hội nhập toàn cầu và xu hướng kinh tế xanh đang trở thành những yêu cầu cấp thiết đối với các doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh. Khi các thị trường lớn như EU và Mỹ áp đặt các yêu cầu khắt khe về môi trường và tiêu chuẩn ESG, doanh nghiệp tại đây phải nhanh chóng chuyển đổi để duy trì lợi thế cạnh tranh. Ông Phạm Văn Việt, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty TNHH Việt Thắng Jean (Vitajeans), cho biết ngành dệt may Việt Nam đang có cơ hội tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, ngành cũng đối mặt với thách thức lớn về truy xuất nguồn gốc và đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu khắt khe.

HUBA cũng đang tích cực hỗ trợ doanh nghiệp thông qua các hội thảo và chương trình hỗ trợ xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc minh bạch và thúc đẩy kinh tế xanh. Ông Hòa kiến nghị rằng TP. Hồ Chí Minh cần sớm ban hành nghị quyết hỗ trợ lãi suất cho các doanh nghiệp đầu tư vào xe điện và trạm sạc. Các chính sách này sẽ giúp doanh nghiệp giảm áp lực chi phí, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế và mở rộng thị trường.

Tóm lại, sự kết hợp giữa mô hình hành chính mới và chiến lược kinh tế xanh đang đặt TP. Hồ Chí Minh vào vị thế trung tâm kinh tế thông minh và bền vững. Với sự đồng hành của HUBA, doanh nghiệp sẵn sàng biến thách thức thành cơ hội và hướng tới tăng trưởng hai con số trong năm 2025.