Khoa học – Doanhnhanonline.com https://doanhnhanonline.com Kết nối tri thức – Đồng hành cùng doanh nhân Việt Wed, 24 Sep 2025 14:39:30 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/doanhnhanonline/2025/08/doanhnhanonline.svg Khoa học – Doanhnhanonline.com https://doanhnhanonline.com 32 32 L’Oreal- UNESCO tìm kiếm nhà khoa học nữ Việt dưới 45 tuổi nhận học bổng 150 triệu https://doanhnhanonline.com/loreal-unesco-tim-kiem-nha-khoa-hoc-nu-viet-duoi-45-tuoi-nhan-hoc-bong-150-trieu/ Wed, 24 Sep 2025 14:39:27 +0000 https://doanhnhanonline.com/loreal-unesco-tim-kiem-nha-khoa-hoc-nu-viet-duoi-45-tuoi-nhan-hoc-bong-150-trieu/

Chương trình ‘L’Oreal – UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học năm 2025’ đang mở cửa tiếp nhận hồ sơ đăng ký từ các nghiên cứu viên và nhà khoa học nữ Việt Nam. Thời hạn cuối cùng để nộp hồ sơ là ngày 30/9/2025. Đây là một phần không thể thiếu của Giải thưởng Quốc tế L’Oreal – UNESCO For Women in Science, một chương trình được khởi xướng bởi tập đoàn L’Oreal và Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO). Mục tiêu chính của chương trình là khuyến khích, vinh danh và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của phụ nữ trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học toàn cầu.

Mục tiêu của chương trình là kết nối, vinh danh và phát huy tối đa năng lực trí tuệ của phụ nữ trên toàn thế giới trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học. Các lĩnh vực trọng tâm bao gồm Khoa học cơ bản, Khoa học vũ trụ, Khoa học đời sống và Khoa học vật liệu. Hàng năm, giải thưởng L’Oreal – UNESCO For Women in Science sẽ vinh danh 5 nhà khoa học nữ xuất sắc, những người được đề cử bởi các nhà khoa học hàng đầu trên thế giới. Mỗi giải thưởng có giá trị lên đến 100.000 euro.

Ở Việt Nam, chương trình học bổng L’Oreal – UNESCO For Women in Science đã được triển khai từ năm 2009. Chương trình này nhắm tới việc nhận diện và tôn vinh các nhà khoa học nữ trẻ thông qua hai nhóm ngành nghiên cứu chính: Khoa học Sự sống và Khoa học Vật liệu. Hàng năm, chương trình mở đợt tuyển chọn học bổng để vinh danh 3 nhà khoa học nữ có đề án nghiên cứu hiện đại, đột phá và có khả năng đóng góp vào sự phát triển của tri thức khoa học cũng như mang lại lợi ích cho cộng đồng. Mỗi học bổng có trị giá 150 triệu đồng.

Để có thể tham gia vào chương trình này, các nhà khoa học nữ phải đáp ứng một số tiêu chí cụ thể. Họ phải là công dân Việt Nam, không quá 45 tuổi, có học vị Tiến sĩ và có quá trình nghiên cứu khoa học. Đề án nghiên cứu khoa học xin học bổng có thể đang trong quá trình thực hiện hoặc mới bắt đầu, nhưng không bao gồm các nghiên cứu liên quan trực tiếp đến mỹ phẩm. Hồ sơ tham gia cần được hoàn tất và gửi đến chương trình trước 18 giờ ngày 30/9/2025.

Thành phần của hồ sơ tham gia bao gồm hồ sơ thể hiện năng lực nghiên cứu, học thuật, đề án nghiên cứu mang tính hiện đại, đột phá và được trình bày một cách rõ ràng, mạch lạc và khoa học. Ngoài ra, các hồ sơ còn cần có các thành tựu trong nghiên cứu khoa học và thư giới thiệu từ các nhà khoa học trong ngành về ứng viên và đề án nghiên cứu.

Các hồ sơ sẽ được Hội đồng khoa học độc lập L’Oreal – UNESCO For Women in Science tại Việt Nam xem xét và bình chọn. Kết quả sẽ được công bố vào tháng 11 hàng năm. Những ứng viên nhận học bổng tại các quốc gia sẽ có cơ hội được đề cử cho Giải thưởng Nhà khoa học trẻ tài năng thế giới vào năm kế tiếp của năm nhận học bổng.

Được biết, PGS.TS. Nguyễn Vân Trang, Phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu Y sinh học, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, một trong những nhà khoa học nhận học bổng L’Oreal – UNESCO For Women in Science tại Việt Nam, đã chia sẻ về chương trình: “Tôi hoàn toàn tâm đắc với sứ mệnh của chương trình này là giúp cho những nhà khoa học nữ không còn vô hình nữa. Sự vô hình này đôi khi không phải đến từ bên ngoài mà là sự rụt rè, e ngại của bản thân. Tôi cũng từng có cảm giác như vậy và Giải thưởng này đã giúp tôi cảm thấy tự tin hơn bởi những công trình của mình được vinh danh, trân trọng, và bản thân tôi cũng gắn kết được với một mạng lưới các nhà khoa học nữ luôn sẵn sàng chia sẻ, nâng đỡ nhau.”

]]>
Những tiểu hành tinh sát thủ thành phố mà nhân loại đang theo dõi chặt chẽ https://doanhnhanonline.com/nhung-tieu-hanh-tinh-sat-thu-thanh-pho-ma-nhan-loai-dang-theo-doi-chat-che/ Sat, 20 Sep 2025 15:56:27 +0000 https://doanhnhanonline.com/nhung-tieu-hanh-tinh-sat-thu-thanh-pho-ma-nhan-loai-dang-theo-doi-chat-che/

Các nhà khoa học đang theo dõi hàng nghìn tiểu hành tinh bay gần Trái đất mỗi năm, trong đó có những tiểu hành tinh đủ lớn để phá hủy toàn bộ một thành phố nếu chúng va chạm. Những tiểu hành tinh này được gọi là ‘sát thủ thành phố’. Dưới đây là một số tiểu hành tinh sát thủ thành phố mà các nhà khoa học đang theo dõi chặt chẽ.

Tiểu hành tinh (4953) 1990 MU là một trong những tiểu hành tinh lớn và đáng lo ngại, với kích thước ước tính từ 984 đến 1.968 feet (300 đến 600 mét). Quỹ đạo của nó có khả năng va chạm với Trái đất vào năm 2027 và 2058. Mặc dù không có nguy hiểm trước mắt, 1990 MU đang được theo dõi chặt chẽ do độ lệch tâm quỹ đạo cao và xu hướng đi qua vùng lân cận của Trái đất.

Tiểu hành tinh 2007 FT3 từng được coi là một mối đe dọa tiềm tàng, nhưng sau đó đã biến mất khỏi tầm nhìn của các nhà thiên văn học. Mặc dù vậy, nó vẫn là một câu chuyện cảnh báo về việc nhiều tiểu hành tinh có khả năng gây nguy hiểm vẫn được phát hiện, theo dõi trong thời gian ngắn, rồi sau đó biến mất do thời gian quan sát ngắn hoặc tầm nhìn bầu trời kém.

Tiểu hành tinh 2023 TL4 là một tiểu hành tinh mới được phát hiện, có kích thước ước tính khoảng 1.082 feet (330 mm) và tiềm năng rủi ro dài hạn. Các nhà khoa học đã xác định được 0,00055% khả năng va chạm vào năm 2119. Mặc dù rủi ro còn thấp, nhưng tiểu hành tinh này cung cấp cho các nhà khoa học nhiều thập kỷ để thử nghiệm, tinh chỉnh và cải thiện các chiến lược phòng thủ hành tinh dài hạn.

Các nhà thiên văn học cũng đã phát hiện ra một nhóm tiểu hành tinh có khả năng gây nguy hiểm, ẩn náu gần Sao Kim. Những tiểu hành tinh đồng quỹ đạo này đặc biệt khó phát hiện do chúng ở gần ánh sáng chói của Mặt trời. Điều này làm dấy lên lời kêu gọi về các hệ thống phát hiện trên không gian để có thể quan sát và theo dõi những tiểu hành tinh này.

Vào tháng 5/2025, NASA đã theo dõi năm tiểu hành tinh gần Trái đất bay ngang qua trong một ngày. Mặc dù không có tiểu hành tinh nào đủ lớn để hủy diệt nền văn minh, nhưng chúng minh họa cho tần suất các vụ nổ bất ngờ nhanh và dữ dội xảy ra với chúng ta. Những sự kiện này giúp các nhà nghiên cứu đánh giá hiệu quả của các công cụ cảnh báo sớm và làm nổi bật những khoảng trống trong phạm vi phát hiện tiểu hành tinh.

Các chuyên gia phòng thủ hành tinh đang kêu gọi cải thiện các cuộc khảo sát bầu trời, phát triển các công nghệ làm chệch hướng và coi những lần suýt va chạm không phải là sự tò mò mà là bản xem trước về những gì một ngày nào đó có thể trở thành thảm họa toàn cầu.

]]>
Não bộ tập trung nhìn vào đâu khi đánh giá người khác qua ngoại hình? https://doanhnhanonline.com/nao-bo-tap-trung-nhin-vao-dau-khi-danh-gia-nguoi-khac-qua-ngoai-hinh/ Sat, 20 Sep 2025 10:09:04 +0000 https://doanhnhanonline.com/nao-bo-tap-trung-nhin-vao-dau-khi-danh-gia-nguoi-khac-qua-ngoai-hinh/

Đây là liên kết mà tôi chưa thảo luận được ban hành, không có thông tin về người quản lý, một công tác liên kết mà nhóm đã xây dựng đã thảo luận được thực hiện.

[character có một công việc thành viên, tôi không đề cập đến vai trò được thực nghiệm, và không có thông tin về sự kiện này, nhóm đã thực hiện phân tích cấu trúc mô tương hỗ về hệ thống quy trình lấy mẫu, không trả lời và thực có ý đề cập.

Đây là là các nghiên cứu từ tài liệu cung cấp dữ liệu về bối cảnh. Thực ở đó các tập và cấu thành sự kiện và cấu trúc được thảo luận ở trên không, các công ty tham gia ở và một nhóm thực này rất đa nghiên cứu và với và những thông thường, nhưng cũng phải rất với thực là làm việc này.

]]>
Phát hiện 5 quy tắc cơ bản chi phối cấu trúc và hành vi của tế bào trong cơ thể https://doanhnhanonline.com/phat-hien-5-quy-tac-co-ban-chi-phoi-cau-truc-va-hanh-vi-cua-te-bao-trong-co-the/ Wed, 27 Aug 2025 01:09:29 +0000 https://doanhnhanonline.com/phat-hien-5-quy-tac-co-ban-chi-phoi-cau-truc-va-hanh-vi-cua-te-bao-trong-co-the/

Một khám phá quan trọng trong lĩnh vực sinh học và y tế vừa được công bố bởi các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu và Điều trị Ung thư Helen F. Graham của ChristianaCare và Đại học Delaware. Nghiên cứu này đã tìm ra năm quy tắc cơ bản giúp cơ thể duy trì cấu trúc phức tạp của các mô, như ruột kết, mặc dù các tế bào liên tục chết và được thay thế.

Computer-generated image showing how cells in the human colon renew and organize over time, based on mathematical modeling.
Computer-generated image showing how cells in the human colon renew and organize over time, based on mathematical modeling.

Đây là kết quả của hơn 15 năm hợp tác giữa các nhà toán học và các nhà sinh học ung thư. Nghiên cứu này có thể đóng vai trò như bước đầu tiên trong việc tìm ra ‘bản thiết kế’ của cơ thể, tương tự như mã di truyền giải thích cách gen hoạt động.

“This may be the biological version of a blueprint,” said Bruce Boman, M.D., Ph.D. (right), with Gary Schleiniger.
“This may be the biological version of a blueprint,” said Bruce Boman, M.D., Ph.D. (right), with Gary Schleiniger.

Các nhà nghiên cứu đã áp dụng mô hình toán học để mô phỏng hành vi của tế bào. Qua đó, họ đã xác định năm quy tắc cốt lõi chi phối cấu trúc và hành vi của tế bào: thời điểm phân chia tế bào, thứ tự phân chia tế bào, hướng phân chia và di chuyển của tế bào, số lần phân chia của tế bào và thời gian sống của tế bào trước khi chết.

Những quy tắc này hoạt động đồng bộ như một ‘kịch bản’ để kiểm soát vị trí của tế bào, thời điểm phân chia và thời gian tồn tại, giúp các mô hoạt động và duy trì cấu trúc chính xác. Các nhà nghiên cứu tin rằng những quy tắc này có thể áp dụng cho nhiều loại mô khác nhau trên cơ thể, bao gồm da, gan, não và nhiều hơn nữa.

Việc tìm ra ‘mã mô’ này có thể giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách mô chữa lành sau chấn thương, cách các dị tật bẩm sinh xảy ra và cách các bệnh như ung thư phát triển khi mã này bị gián đoạn.

Nghiên cứu này cũng đóng góp vào dự án Atlas Tế bào Con người, một hợp tác khoa học toàn cầu nhằm lập bản đồ mọi loại tế bào trong cơ thể con người.

Trong tương lai, nhóm nghiên cứu dự kiến sẽ kiểm tra các dự đoán của mô hình một cách thử nghiệm. Họ cũng sẽ hoàn thiện mô hình với dữ liệu bổ sung và khám phá các liên quan đến sinh học ung thư, đặc biệt là cách các gián đoạn của mã mô có thể dẫn đến sự phát triển của khối u hoặc di căn.

]]>
Triển lãm Ảo thị: Toán học thành trò chơi cảm xúc tại Hà Nội https://doanhnhanonline.com/trien-lam-ao-thi-toan-hoc-thanh-tro-choi-cam-xuc-tai-ha-noi/ Tue, 26 Aug 2025 19:25:00 +0000 https://doanhnhanonline.com/trien-lam-ao-thi-toan-hoc-thanh-tro-choi-cam-xuc-tai-ha-noi/

Triển lãm ‘Ảo thị’ đang diễn ra tại Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam từ ngày 28/6 đến 24/8/2025, mang đến cho công chúng một trải nghiệm độc đáo và thú vị. Với 53 mô hình được thiết kế bởi giáo sư Sugihara Kokichi, triển lãm này không chỉ là một cuộc trưng bày nghệ thuật thị giác mà còn là một hành trình khám phá giao điểm giữa toán học, vật lý và cảm quan thị giác.

Tác phẩm của ông Sugihara Kokichi tại triển lãm
Tác phẩm của ông Sugihara Kokichi tại triển lãm

Những mô hình này không chỉ đơn thuần là các vật thể ba chiều mà còn là những ảo thị phức tạp, có khả năng đánh lừa thị giác và kích thích trí tò mò của người xem. Giáo sư Sugihara Kokichi, một cái tên không còn xa lạ trong lĩnh vực nghệ thuật thị giác và khoa học, đã có một hành trình sự nghiệp đa dạng. Tốt nghiệp Thạc sĩ ngành Kỹ thuật tại Đại học Tokyo, ông đã bắt đầu sự nghiệp nghiên cứu của mình tại các viện và trường đại học danh tiếng.

Không gian triển lãm
Không gian triển lãm

Thông qua các mô hình tại triển lãm ‘Ảo thị’, Sugihara Kokichi muốn đặt ra câu hỏi về tính tin cậy của giác quan, đặc biệt là thị giác. Ông không chỉ dừng lại ở việc tạo ra những ảo thị phức tạp mà còn muốn mở ra một không gian đối thoại về cảm nhận, thực tại và niềm tin vào giác quan. Với những đóng góp nổi bật trong lĩnh vực nghiên cứu thị giác và ảo thị, Sugihara đã đạt được nhiều thành công trong các cuộc thi và triển lãm quốc tế.

Triển lãm
Triển lãm

Các tác phẩm của ông đã được trưng bày tại nhiều bảo tàng và trung tâm khoa học trên thế giới, minh chứng cho sự giao thoa thành công giữa khoa học, nghệ thuật và triết học. Triển lãm ‘Ảo thị’ không chỉ là một sự kiện nghệ thuật mà còn là một cơ hội để công chúng khám phá và trải nghiệm sự giao thoa giữa các lĩnh vực.

Thông qua các mô hình độc đáo và thú vị, Sugihara Kokichi đã biến toán học thành một trò chơi của cảm xúc, mang đến một trải nghiệm vừa giải trí vừa giàu chất học thuật. Công chúng có thể đến thăm triển lãm và khám phá những bí mật ẩn sâu trong các mô hình ảo thị này, từ đó mở rộng hiểu biết và đánh giá về sự phức tạp của giác quan thị giác.

]]>
Bản giao hưởng phân tử: Khi trật tự và hỗn loạn đồng thời lên vũ đài https://doanhnhanonline.com/ban-giao-huong-phan-tu-khi-trat-tu-va-hon-loan-dong-thoi-len-vu-dai/ Tue, 26 Aug 2025 04:26:07 +0000 https://doanhnhanonline.com/ban-giao-huong-phan-tu-khi-trat-tu-va-hon-loan-dong-thoi-len-vu-dai/

Một thế giới ẩn chứa vẻ đẹp mà mắt thường không thể nhìn thấy đang được hé lộ qua bộ phim Molecular Duet. Bộ phim, do nhà làm phim và biên tập video Anne Sofie Nørskov cùng với nghiên cứu viên tại Viện Flatiron Mahsa Mofidi thực hiện, khám phá vẻ đẹp ẩn của các vi ống và sự thanh lịch của sự bất ổn động.

Thông qua hình ảnh phiêu diêu, cách kể chuyện thơ ca và mô phỏng phân tử, Molecular Duet tiết lộ cách vẻ đẹp có thể xuất hiện từ sự bất ổn và cách trật tự và hỗn loạn diễn ra ở những cấp độ nhỏ nhất của sự sống. Quá trình thực hiện bộ phim là một hành trình khám phá khoa học và nghệ thuật độc đáo, cho phép khán giả chiêm ngưỡng những cấu trúc phân tử phức tạp và động lực học của chúng.

Bằng cách kết hợp giữa khoa học và nghệ thuật, Molecular Duet không chỉ mang lại một góc nhìn mới về thế giới phân tử mà còn thể hiện sự tương giao giữa hai lĩnh vực tưởng chừng như không liên quan. Qua đó, bộ phim cũng đặt ra những câu hỏi về bản chất của vẻ đẹp và cách chúng ta nhận thức về thế giới xung quanh.

Với Molecular Duet, Anne Sofie Nørskov và Mahsa Mofidi đã tạo ra một tác phẩm độc đáo, không chỉ làm phong phú thêm lĩnh vực phim tài liệu khoa học mà còn góp phần vào việc phổ biến kiến thức khoa học tới công chúng một cách hấp dẫn và trực quan.

]]>
NASA phát hiện tinh thể lưu huỳnh nguyên chất trên sao Hỏa https://doanhnhanonline.com/nasa-phat-hien-tinh-the-luu-huynh-nguyen-chat-tren-sao-hoa/ Sun, 24 Aug 2025 22:26:00 +0000 https://doanhnhanonline.com/nasa-phat-hien-tinh-the-luu-huynh-nguyen-chat-tren-sao-hoa/

Robot tự hành Curiosity của NASA đã đạt được một phát hiện đáng ngạc nhiên trên Sao Hỏa. Trong khi di chuyển qua một vùng đá tại kênh Gediz Vallis, robot nặng 899kg này đã vô tình làm vỡ một tảng đá, lộ ra những tinh thể lưu huỳnh nguyên chất màu vàng bên trong. Đây là một sự kiện hiếm gặp trên Sao Hỏa, và nó đã thu hút sự chú ý của các nhà khoa học.

Lộ trình của Curiosity (đường màu vàng) tại kênh Gediz Vallis. Ảnh: NASA/JPL-Caltech/UC Berkeley
Lộ trình của Curiosity (đường màu vàng) tại kênh Gediz Vallis. Ảnh: NASA/JPL-Caltech/UC Berkeley

Trước đây, lưu huỳnh đã được xác định là một nguyên tố phổ biến trên Sao Hỏa, nhưng nó thường xuất hiện dưới dạng muối sunfat. Phát hiện mới này là lần đầu tiên lưu huỳnh được tìm thấy dưới dạng tinh thể nguyên chất. Điều này cho thấy rằng khu vực Gediz Vallis có thể có một lịch sử địa chất phức tạp và thú vị.

Ông Ashwin Vasavada, nhà khoa học dự án Curiosity, cho rằng việc tìm thấy tinh thể lưu huỳnh nguyên chất giữa một cánh đồng đá là một điều kỳ lạ và thú vị. Lưu huỳnh nguyên chất chỉ có thể hình thành trong những điều kiện rất hẹp, vốn được cho là chưa từng xảy ra ở khu vực này của Sao Hỏa. Phát hiện này khẳng định rằng còn rất nhiều điều chưa được biết về lịch sử địa chất của Sao Hỏa.

Kênh Gediz Vallis là một khu vực mang nhiều dấu ấn lịch sử của Sao Hỏa, với những tảng đá còn lưu giữ dấu tích của một dòng sông cổ đại từng chảy qua hàng tỷ năm trước. Các nhà khoa học tin rằng khu vực này có thể đã từng là một môi trường ẩm ướt và có thể hỗ trợ sự sống.

Hiện tại, Curiosity đã khoan một lỗ trên một trong những tảng đá mới được phát hiện, lấy mẫu bột bên trong để phân tích hóa học. Robot này sẽ tiếp tục hành trình khám phá sâu hơn dọc theo con kênh, hy vọng tìm thấy thêm những điều bất ngờ khác.

Với phát hiện này, các nhà khoa học có thể sẽ phải xem xét lại những giả thuyết hiện tại về lịch sử địa chất của Sao Hỏa. Curiosity tiếp tục cung cấp những thông tin quý giá về hành tinh đỏ, giúp con người hiểu rõ hơn về vũ trụ và những bí mật mà nó ẩn chứa.

Thông tin về phát hiện của Curiosity có thể được tìm hiểu thêm qua các trang web của NASA hoặc các trang web về khám phá không gian khác.

]]>
Quy Nhơn – Điểm đến mới của du lịch biển và văn hóa Châu Á https://doanhnhanonline.com/quy-nhon-diem-den-moi-cua-du-lich-bien-va-van-hoa-chau-a/ Wed, 13 Aug 2025 10:10:58 +0000 https://doanhnhanonline.com/quy-nhon-diem-den-moi-cua-du-lich-bien-va-van-hoa-chau-a/

Với vị trí đắc địa tại tỉnh Bình Định, Việt Nam, Quy Nhơn đang trên đà vươn lên trở thành một trong những điểm đến du lịch biển đảo hàng đầu tại Châu Á. Nền văn hóa cổ Sa Huỳnh, Đông Sơn phong phú cùng với bãi biển độc đáo mang hình dạng ‘vầng trăng khuyết’ đã tạo nên một bức tranh hoàn hảo cho sự phát triển của du lịch biển đảo tại đây.

Quy Nhơn sẽ là thủ phủ mới về du lịch biển đảo, điểm đến hàng đầu Châu Á- Ảnh 1.
Quy Nhơn sẽ là thủ phủ mới về du lịch biển đảo, điểm đến hàng đầu Châu Á- Ảnh 1.

Theo số liệu thống kê mới nhất, trong năm 2024, Quy Nhơn đã thu hút 7,9 triệu lượt khách và trong 6 tháng đầu năm 2025, con số này đã đạt 6,5 triệu lượt khách. Đây là minh chứng cho thấy du lịch Quy Nhơn đã tìm ra ‘chìa khóa vàng’ để mở cửa ‘kho báu’ du lịch biển đảo của mình.

Các chuyên gia du lịch đánh giá cao tiềm năng du lịch biển tại Quy Nhơn, cho rằng khu vực này còn rất nhiều tiềm năng để khai thác, thậm chí có thể được xem như ‘mỏ vàng’ du lịch biển còn ẩn giấu. Bên cạnh đó, Quy Nhơn cũng có tiềm năng lớn trong các phân khúc du lịch như MICE, du lịch gắn với bảo tồn giá trị lịch sử, văn hóa, tạo nét riêng thu hút du khách.

Không chỉ tập trung vào khai thác các lợi thế đặc biệt với di sản văn hóa vật thể, phi vật thể đậm nét như Võ Cổ truyền Bình Định, trống trận Tây Sơn, Bài Chòi, Hò Bả trạo, văn hóa kiến trúc làng chài còn gìn giữ tốt, ẩm thực đặc sắc và phong phú, Quy Nhơn còn hướng đến trở thành điểm đến mới thu hút nhân tài với Trung tâm khoa học quốc tế và giáo dục liên ngành. Đây là nơi các nhà khoa học đạt giải Nobel, huy chương Field đến nhiều nhất khu vực châu Á – Thái Bình Dương, và là địa điểm tổ chức các hội thảo khoa học uy tín của quốc tế.

Với những lợi thế mới này, du lịch Quy Nhơn đang có cơ hội để phát triển và vươn tầm quốc tế, không chỉ đáp ứng mục tiêu trở thành thủ phủ mới, điểm đến văn hoá, ‘Đất võ, Trời văn’ được yêu thích hàng đầu Châu Á, mà còn góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

]]>
Việt Nam đẩy mạnh chương trình công nghệ vũ trụ quốc gia https://doanhnhanonline.com/viet-nam-day-manh-chuong-trinh-cong-nghe-vu-tru-quoc-gia/ Mon, 11 Aug 2025 01:39:38 +0000 https://doanhnhanonline.com/viet-nam-day-manh-chuong-trinh-cong-nghe-vu-tru-quoc-gia/

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã và đang không ngừng phấn đấu để khẳng định vị thế của mình trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Thông qua việc triển khai các chính sách đầu tư, phát triển hạ tầng, nguồn lực và thể chế, đất nước chúng ta đã đạt được những thành tựu đáng kể. Các chuyên gia nhận định rằng, trong thời gian tới, phát triển công nghệ vũ trụ sẽ là yêu cầu tất yếu của quốc gia.

Ông Lý Hoàng Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và Công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết, Việt Nam đã tích cực triển khai Chương trình Khoa học và công nghệ cấp quốc gia về công nghệ vũ trụ. Chương trình này đã mang lại nhiều kết quả thiết thực, phục vụ cả mục tiêu dân sinh và quốc phòng-an ninh. Một số thành tựu đáng kể của chương trình bao gồm việc phát triển các vệ tinh nhỏ như PicoDragon (2013), MicroDragon (2019), NanoDragon (2021), cùng với vệ tinh viễn thám VNREDSat-1 (2013). Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã phối hợp với các bộ, ngành khác để xây dựng các chính sách và cơ chế nhằm khai thác hiệu quả dữ liệu vệ tinh, khuyến khích chuyển giao công nghệ vũ trụ lưỡng dụng và hoàn thiện hệ thống trạm mặt đất.

Ông Lý Hoàng Tùng cũng nhấn mạnh rằng, phát triển công nghệ vũ trụ sẽ trở thành động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế tri thức, củng cố tiềm lực quốc phòng – an ninh và khẳng định vị thế của Việt Nam trong khu vực và quốc tế.

Để đẩy mạnh sự phát triển của công nghệ vũ trụ, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, đề xuất rằng Việt Nam cần thành lập cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia. Cơ quan này có thể tham khảo mô hình của Philippines, nơi có cơ quan vũ trụ quốc gia trực thuộc Chính phủ, để điều hành thống nhất và đề xuất luật chuyên ngành về không gian.

Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phạm Anh Tuấn cũng dẫn chứng rằng kinh tế vũ trụ toàn cầu dự báo sẽ đạt 1.400 tỷ USD vào năm 2030. Nhiều tỷ phú công nghệ đang đổ vốn vào lĩnh vực này, và vì vậy, Việt Nam không thể đứng ngoài xu hướng này.

Tiến sỹ Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, đánh giá rằng công nghệ vũ trụ là một ngành công nghệ chiến lược, nhưng đồng thời phải trở thành công nghệ hàng đầu, cùng với bán dẫn và năng lượng hạt nhân. Ông cũng cho rằng cần thí điểm cơ chế sandbox theo Nghị quyết 193 của Quốc hội, tức là thí điểm một dự án công nghệ lớn với chức danh của tổng công trình sư được giao quyền tự chủ rất cao, chấp nhận rủi ro, chấp nhận mạo hiểm và miễn trừ trách nhiệm cho những người chủ trì dự án công nghệ lớn.

Tóm lại, việc phát triển công nghệ vũ trụ đang trở thành yêu cầu tất yếu của quốc gia. Để đạt được mục tiêu này, cần có sự đầu tư mạo hiểm, giao quyền tự chủ cao cho tổng công trình sư của dự án và hình thành chiến lược phát triển công nghệ vũ trụ quốc gia. Việt Nam cần tận dụng các cơ hội và vượt qua thách thức để trở thành một cường quốc về công nghệ vũ trụ trong tương lai.

]]>
Nâng cao năng lực giám định hài cốt trong chiến tranh bằng công nghệ hiện đại https://doanhnhanonline.com/nang-cao-nang-luc-giam-dinh-hai-cot-trong-chien-tranh-bang-cong-nghe-hien-dai/ Thu, 07 Aug 2025 07:55:34 +0000 https://doanhnhanonline.com/nang-cao-nang-luc-giam-dinh-hai-cot-trong-chien-tranh-bang-cong-nghe-hien-dai/

Việc vận hành hệ thống theo tiêu chuẩn quốc tế trong điều kiện thực tế tại Việt Nam đã chứng minh tính khả thi của công nghệ mới, đồng thời mở ra hy vọng giải mã danh tính hàng ngàn hài cốt liệt sĩ còn tồn đọng. Dự án “Nâng cao năng lực giám định hài cốt trong chiến tranh thông qua hợp tác phát triển, chuyển giao công nghệ và tiếp nhận trang thiết bị, hóa chất, vật tư tiêu hao” do Viện Sinh học chủ trì đã được phê duyệt theo Quyết định số 557/QĐ-VHL vào ngày 29/3/2024 của Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Trong khuôn khổ dự án, Viện Sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và Ủy ban Quốc tế về Người mất tích (ICMP) tổ chức cuộc họp định kỳ 6 tháng (lần thứ 3). Mục tiêu của cuộc họp là cập nhật tiến độ các công việc liên quan tới cơ quan chủ quản cùng các ban, ngành liên quan, nhằm đảm bảo dự án được triển khai hiệu quả và đúng tiến độ.

Giáo sư, Tiến sĩ Chu Hoàng Hà, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Viện trưởng Viện Sinh học, nhấn mạnh rằng dự án này được khởi xướng với mục tiêu cao cả là nâng cao năng lực giám định ADN đối với hài cốt liệt sĩ từ thời kỳ chiến tranh. Qua đó, dự án góp phần giải quyết những vấn đề hậu quả chiến tranh và mang lại niềm tin, sự động viên cho hàng ngàn gia đình liệt sĩ. Dự án không chỉ mang ý nghĩa khoa học mà còn mang giá trị nhân văn và đạo lý, thể hiện sự tri ân đối với lịch sử dân tộc và trách nhiệm đối với các gia đình vẫn đang mong mỏi thông tin về người thân đã mất.

Với vai trò là đối tác hỗ trợ kỹ thuật chủ chốt, Ủy ban Quốc tế về Người mất tích đã tích cực chuyển giao công nghệ hiện đại, đào tạo chuyên môn kỹ thuật cho đội ngũ cán bộ Việt Nam, cũng như hỗ trợ vận hành phòng thí nghiệm và thiết lập hệ thống giám định theo các tiêu chuẩn quốc tế. Đến nay, dự án đã đạt được những kết quả nổi bật, đánh dấu bước tiến mới trong quá trình triển khai.

Cụ thể, Hệ thống giải trình tự gen thế hệ mới (NGS) cùng phần mềm phân tích dữ liệu đã được lắp đặt đồng bộ và đưa vào vận hành tại Trung tâm Giám định ADN thuộc Viện Sinh học. Trong thời gian qua, nhiều khóa đào tạo chuyên sâu đã được tổ chức thành công với sự tham gia của các chuyên gia quốc tế và trong nước. Đặc biệt, lần đầu tiên kể từ khi dự án bắt đầu, đội ngũ giám định đã triển khai công tác thu thập mẫu sinh phẩm hài cốt tại thực địa.

Đội ngũ chuyên môn của dự án đã phối hợp với các cơ quan chức năng tiến hành lấy mẫu tại Nghĩa trang liệt sĩ Trà Lĩnh (tỉnh Cao Bằng), thu được 58 mẫu hài cốt liệt sĩ chưa xác định danh tính. Việc vận hành hệ thống theo tiêu chuẩn quốc tế trong điều kiện thực tế tại Việt Nam không chỉ khẳng định tính khả thi của công nghệ mới, mà còn đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu giám định danh tính hài cốt liệt sĩ trên quy mô lớn. Đây là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực giải quyết hậu quả chiến tranh và mang lại sự an ủi cho các gia đình liệt sĩ.

]]>
Trivia Khoa học: Thử sức với câu hỏi về lĩnh vực khoa học hôm nay https://doanhnhanonline.com/trivia-khoa-hoc-thu-suc-voi-cau-hoi-ve-linh-vuc-khoa-hoc-hom-nay/ Thu, 07 Aug 2025 00:11:02 +0000 https://doanhnhanonline.com/trivia-khoa-hoc-thu-suc-voi-cau-hoi-ve-linh-vuc-khoa-hoc-hom-nay/

Người hâm mộ các chương trình quiz đang có một lý do mới để hào hứng! Từ giờ đây, bạn có thể thử nghiệm kiến thức của mình mỗi ngày trong tuần với những thử thách mới mẻ và thú vị.

Người dẫn chương trình Ray Hamel sẽ hướng dẫn bạn vượt qua một loạt câu hỏi độc đáo và đầy thách thức về một chủ đề cụ thể mỗi ngày. Với định dạng mới này, bạn có thể kiểm tra kiến thức của mình một cách đa dạng và không bao giờ nhàm chán.

Không chỉ dừng lại ở việc trả lời câu hỏi, chương trình còn cho phép bạn so sánh điểm số của mình với điểm trung bình của người chơi. Điều này sẽ giúp bạn đánh giá được trình độ của mình và xác định được lĩnh vực cần cải thiện.

Không chỉ có vậy, thành viên của Slate Plus còn có cơ hội được xem mình xếp hạng như thế nào trên bảng xếp hạng của chương trình. Đây là một tính năng thú vị giúp tăng thêm phần cạnh tranh và hấp dẫn cho chương trình.

Sau khi hoàn thành quiz, đừng ngần ngại chia sẻ điểm số của bạn với bạn bè và cùng nhau cạnh tranh để xem ai là người thông minh nhất. Đây là một cách thú vị để kết nối với bạn bè và đồng nghiệp, đồng thời khích lệ nhau nâng cao kiến thức.

Hôm nay, chủ đề của quiz là khoa học. Liệu bạn có thể đạt được điểm cao và vượt qua điểm trung bình không? Chúng tôi chúc bạn may mắn trên hành trình chinh phục thử thách này!

Nếu đây là lần đầu tiên bạn tham gia, hãy dành một chút thời gian để đọc qua quy tắc của chương trình tại đây. Để chương trình hoạt động đúng cách, có thể bạn sẽ cần bật cookie trong trình duyệt của mình.

]]>
Phát hiện cơ chế não phản ứng khi tế bào cảm quang ở mắt bị tổn thương https://doanhnhanonline.com/phat-hien-co-che-nao-phan-ung-khi-te-bao-cam-quang-o-mat-bi-ton-thuong/ Wed, 06 Aug 2025 22:17:56 +0000 https://doanhnhanonline.com/phat-hien-co-che-nao-phan-ung-khi-te-bao-cam-quang-o-mat-bi-ton-thuong/

Khi các bệnh lý hoặc chấn thương ở mắt xảy ra, các tế bào trung tính – một thành phần quan trọng của hệ miễn dịch trong máu – thường là tuyến phòng thủ đầu tiên. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây do các nhà nghiên cứu tại Viện Mắt Flaum và Viện Neuroscience Del Monte thuộc Đại học Rochester thực hiện đã chỉ ra rằng võng mạc phản ứng khác biệt so với nhiều loại mô khác trong cơ thể. Cụ thể, khi các tế bào cảm quang trong võng mạc bị tổn thương, các tế bào miễn dịch của não – microglia – sẽ phản ứng, trong khi các tế bào trung tính không được huy động để hỗ trợ, bất chấp sự hiện diện của chúng trong các mạch máu gần đó.

Phát hiện này mang ý nghĩa quan trọng đối với hàng triệu người Mỹ đang mất thị lực do tổn thương tế bào cảm quang. Việc hiểu rõ mối quan hệ giữa hai quần thể tế bào miễn dịch này là kiến thức thiết yếu để xây dựng các liệu pháp mới. Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng cần phải nắm vững sự phức tạp của các tương tác tế bào miễn dịch để phát triển các phương pháp điều trị hiệu quả.

Công nghệ chụp ảnh quang học thích nghi – một loại camera được phát triển bởi Đại học Rochester, cho phép chụp ảnh các tế bào thần kinh và miễn dịch đơn lẻ bên trong mắt sống, đã được sử dụng trong nghiên cứu này. Các nhà nghiên cứu đã áp dụng công nghệ này để nghiên cứu võng mạc của chuột bị tổn thương tế bào cảm quang. Kết quả cho thấy mặc dù cả tế bào trung tính và microglia đều hiện diện trong võng mạc, nhưng chỉ có các tế bào microglia phản ứng với chấn thương tế bào cảm quang. Đáng chú ý là chúng không gọi các tế bào trung tính đến hỗ trợ quá trình sửa chữa tổn thương tế bào cảm quang.

Các nhà nghiên cứu tin rằng phát hiện này cho thấy một loại cơ chế bảo vệ xảy ra trong chấn thương võng mạc, nhằm che chắn và bảo vệ võng mạc khỏi sự xâm nhập của các tế bào miễn dịch có thể gây hại hơn là có lợi. Qua đó, nghiên cứu này mở ra những hướng đi mới trong việc tìm hiểu và điều trị các bệnh lý về mắt, đặc biệt là những tổn thương liên quan đến tế bào cảm quang.

]]>
Mở cửa Trung tâm Khám phá vũ trụ: Khơi dậy đam mê khoa học cho thế hệ trẻ https://doanhnhanonline.com/mo-cua-trung-tam-kham-pha-vu-tru-khoi-day-dam-me-khoa-hoc-cho-the-he-tre/ Wed, 06 Aug 2025 01:54:04 +0000 https://doanhnhanonline.com/mo-cua-trung-tam-kham-pha-vu-tru-khoi-day-dam-me-khoa-hoc-cho-the-he-tre/

Phát triển công nghệ vũ trụ được coi là yêu cầu cấp thiết để đảm bảo an ninh, chủ quyền quốc gia, thúc đẩy kinh tế – xã hội và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Tuy nhiên, việc thu hút nhân lực và đầu tư cho lĩnh vực này vẫn còn nhiều thách thức. Mới đây, tại một tọa đàm, các chuyên gia đã thảo luận về cách thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ Việt Nam.

Ông Lý Hoàng Tùng, phó vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và Công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ, cho biết phát triển nhân lực và hạ tầng là nội dung trọng tâm trong phát triển khoa học công nghệ vũ trụ. Hiện nay, việc đào tạo chuyên gia và các nhà khoa học đang được đẩy mạnh, với các trường đại học mở các mã ngành mới để thu hút người trẻ. Tuy nhiên, ông cũng cho biết giới trẻ hiện nay ít tham gia các ngành này.

'Người trẻ ít tham gia phát triển công nghệ vũ trụ' - Ảnh 4.
‘Người trẻ ít tham gia phát triển công nghệ vũ trụ’ – Ảnh 4.

TS Nguyễn Lương Quang, chuyên gia đến từ Viện Năng lượng nguyên tử và năng lượng thay thế – CEA Paris-Saclay của Pháp, cho rằng cơ chế đầu tư cho khoa học của Việt Nam vẫn còn hạn chế. Ông đề xuất cần có cơ chế để thương mại hóa các sản phẩm công nghệ vũ trụ, nhằm thu hút nhân tài và tạo điều kiện cho người trẻ làm việc.

TS Nguyễn Lương Quang chia sẻ tại tọa đàm - Ảnh: NGUYÊN BẢO
TS Nguyễn Lương Quang chia sẻ tại tọa đàm – Ảnh: NGUYÊN BẢO

PGS.TS Phạm Anh Tuấn, tổng giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, cho rằng để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ, cần xây dựng chiến lược dài hạn, không chỉ ở mức 10 năm mà phải đến năm 2040, 2050. Ông cũng đề xuất cần có cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia để điều hành tập trung và có cơ chế đảm bảo tài chính.

Theo dự báo, kinh tế vũ trụ toàn cầu sẽ đạt 1.400 tỉ USD vào năm 2030. Các chuyên gia cho rằng đã đến lúc Việt Nam cần xác định vũ trụ không chỉ là công nghệ chiến lược mà còn là một ngành kinh tế tiềm năng. Việc xây dựng một chiến lược quốc gia về kinh tế vũ trụ sẽ mở ra những cơ hội phát triển mới cho Việt Nam.

Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp Mỹ đã bày tỏ mong muốn đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ, năng lượng, y tế, hàng không vũ trụ tại TP.HCM. Điều này cho thấy tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và các doanh nghiệp nước ngoài trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ.

PGS.TS Phạm Anh Tuấn - tổng giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam - Ảnh: NGUYÊN BẢO
PGS.TS Phạm Anh Tuấn – tổng giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam – Ảnh: NGUYÊN BẢO

Với những thách thức và cơ hội đang chờ đợi, các chuyên gia tin rằng việc phát triển ngành công nghệ vũ trụ Việt Nam đòi hỏi sự quyết tâm và đầu tư mạnh mẽ. Từ đó, Việt Nam có thể nắm bắt được những cơ hội mới và vươn lên trở thành một quốc gia có vị thế trên trường quốc tế trong lĩnh vực này.

Nhìn chung, việc thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ Việt Nam đòi hỏi sự tham gia tích cực của các cấp chính quyền, các chuyên gia và doanh nghiệp. Với chiến lược phát triển dài hạn và cơ chế đầu tư phù hợp, Việt Nam có thể đạt được những thành tựu đáng kể trong lĩnh vực này.

]]>
Ông nông dân làm ra ‘siêu phẩm’ mận hồng giá cao bằng cách trồng theo mật độ khoa học https://doanhnhanonline.com/ong-nong-dan-lam-ra-sieu-pham-man-hong-gia-cao-bang-cach-trong-theo-mat-do-khoa-hoc/ Sun, 03 Aug 2025 11:25:43 +0000 https://doanhnhanonline.com/ong-nong-dan-lam-ra-sieu-pham-man-hong-gia-cao-bang-cach-trong-theo-mat-do-khoa-hoc/

Nông dân Trần Văn Phục, cư dân tại Cù Lao Dung, Cần Thơ, đã thành công trong việc tạo ra thương hiệu mận hồng Sân Tiên nổi tiếng với giá bán lên tới 230.000 đồng/kg. Thành công của ông Phục đến từ sự kiên trì lai tạo và xây dựng vùng nguyên liệu hữu cơ rộng 40 ha để sản xuất mận hồng chất lượng cao.

Ông Phục tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn VietGAP và hướng tới chứng nhận hữu cơ
Ông Phục tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn VietGAP và hướng tới chứng nhận hữu cơ

Sau khi lai tạo thành công giống mận hồng Sân Tiên vào năm 2021, ông Phục bắt đầu trồng đại trà và xây dựng vùng nguyên liệu quy mô lớn. Ông chọn phương pháp sản xuất hữu cơ để đảm bảo chất lượng và tính bền vững của sản phẩm. Quá trình chăm sóc chặt chẽ đã được ông áp dụng, bao gồm việc sử dụng phân hữu cơ và giảm thiểu việc sử dụng phân hóa học. Mỗi trái mận được bao trái hai lần để cách ly hoàn toàn với thuốc bảo vệ thực vật. Nhờ đó, mận hồng Sân Tiên có chất lượng cao, với đặc điểm màu hồng đậm, trái lớn, giòn, ngọt, thơm nhẹ và ráo nước.

Giống mận Sân Tiên trồng khoảng 14 tháng bắt đầu cho trái
Giống mận Sân Tiên trồng khoảng 14 tháng bắt đầu cho trái

Mận hồng Sân Tiên đã được xuất bán tại nhiều chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch ở Hà Nội, TP.HCM, Vĩnh Long, Đồng Tháp… với giá bán lên đến 230.000 đồng/kg. Để đảm bảo chất lượng sản phẩm, ông Phục cũng đầu tư đầy đủ thiết bị sau thu hoạch. Hiện tại, ông đang hoàn thiện hồ sơ để cấp chứng nhận hữu cơ quốc gia và phát triển thêm sản phẩm chế biến sâu từ mận.

Mận hồng Sân Tiên đóng hộp bán ra thị trường cao cấp
Mận hồng Sân Tiên đóng hộp bán ra thị trường cao cấp

Không dừng lại ở đó, ông Phục cũng quy hoạch vườn mận 40 ha trở thành điểm du lịch trải nghiệm nông nghiệp. Mô hình mận hồng Sân Tiên là hướng đi đúng trong việc phát triển nông nghiệp sạch kết hợp du lịch. Ông Phục tin tưởng rằng với sự kiên định và nỗ lực, sản phẩm mận hồng Sân Tiên sẽ phát triển bền vững và mang lại giá trị kinh tế cao.

Vườn mận hồng Sân Tiên rộng 40 ha của ông Phục
Vườn mận hồng Sân Tiên rộng 40 ha của ông Phục

Thành công của ông Phục có thể được xem là một điển hình cho việc phát triển nông nghiệp sạch và bền vững. Việc kết hợp sản xuất hữu cơ với du lịch không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho ông Phục mà còn góp phần quảng bá hình ảnh nông nghiệp sạch và bền vững của địa phương. Với sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương và các tổ chức liên quan, hy vọng rằng mô hình này sẽ được nhân rộng và tiếp tục phát triển trong tương lai.

Ông Phục hy vọng rằng mận hồng Sân Tiên sẽ trở thành một biểu tượng cho nông nghiệp sạch và bền vững tại Việt Nam. Với những nỗ lực và kiên định của mình, ông Phục đã và đang tạo ra một giá trị mới cho ngành nông nghiệp, cũng như mở ra cơ hội cho nhiều nông dân khác có thể phát triển và thành công.

Ông Phục đầu tư thiết bị sau thu hoạch như kho lạnh, hệ thống rửa trái cây, quy trình phân loại, đóng gói chuyên nghiệp
Ông Phục đầu tư thiết bị sau thu hoạch như kho lạnh, hệ thống rửa trái cây, quy trình phân loại, đóng gói chuyên nghiệp
]]>
Phát hiện hành tinh quái vật non trẻ quanh ngôi sao gần太阳 hệ https://doanhnhanonline.com/phat-hien-hanh-tinh-quai-vat-non-tre-quanh-ngoi-sao-gan%e5%a4%aa%e9%98%b3-he/ Fri, 01 Aug 2025 16:43:36 +0000 https://doanhnhanonline.com/phat-hien-hanh-tinh-quai-vat-non-tre-quanh-ngoi-sao-gan%e5%a4%aa%e9%98%b3-he/

Các nhà khoa học đã có một phát hiện đáng kinh ngạc khi phát hiện ra một tín hiệu bất thường trong đĩa khí bụi của một ngôi sao trẻ. Phát hiện này mở ra khả năng hình thành một ‘hành tinh quái vật’ và đã được thực hiện nhờ sự kết hợp giữa hai đài quan sát Gaia và ALMA. Kết quả nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học Nature Astronomy.

Ngôi sao MP Mus, hay còn gọi là PDS66, đang ở độ tuổi rất trẻ, chỉ khoảng 13 triệu năm và cách Trái Đất khoảng 280 năm ánh sáng. Do độ tuổi còn non trẻ, ngôi sao này vẫn được bao quanh bởi một đĩa khí bụi lớn, hay còn gọi là đĩa tiền hành tinh. Theo trưởng nhóm nghiên cứu Álvaro Ribas từ Viện Thiên văn học Cambridge, sự hiện diện của một đĩa tiền hành tinh ở độ tuổi như vậy cho thấy có bằng chứng về sự hình thành hành tinh.

Sự kết hợp giữa Gaia, một đài quan sát dạng vệ tinh của Cơ quan Vũ trụ châu Âu, và ALMA, đài quan sát vô tuyến mặt đất mạnh nhất thế giới, đã giúp phát hiện một khe hở trong đĩa tiền hành tinh của MP Mus. Khe hở này là một vòng trống rỗng rất tinh tế, cho thấy khí bụi tại đó đã tụ lại thành một hành tinh. Các quan sát cho thấy hành tinh này có thể có khối lượng gấp 10 lần Sao Mộc, hoặc ít nhất là gấp 3 lần.

Sao Mộc là hành tinh lớn nhất trong hệ Mặt Trời, với khối lượng tương đương 318 lần Trái Đất. Do đó, hành tinh tiềm năng trong hệ MP Mus được gọi là ‘hành tinh quái vật’. Sự tồn tại của hành tinh này được khẳng định qua việc nó khiến sao mẹ rung lắc, và điều này cũng giúp các nhà thiên văn ước tính được khối lượng của nó.

Với phát hiện này, các nhà khoa học có thể nghiên cứu sâu hơn về quá trình hình thành hành tinh và tìm hiểu thêm về sự đa dạng của các hệ thống hành tinh trong vũ trụ. Từ đó, họ có thể hiểu rõ hơn về cách thức hình thành của các hành tinh và tìm kiếm các hành tinh khác có thể hỗ trợ sự sống.

]]>
Khoa học Mỹ ‘chảy máu’ vì chính sách mới https://doanhnhanonline.com/khoa-hoc-my-chay-mau-vi-chinh-sach-moi/ Mon, 28 Jul 2025 22:09:27 +0000 https://doanhnhanonline.com/khoa-hoc-my-chay-mau-vi-chinh-sach-moi/

Hiện tượng chảy máu chất xám đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại tại Mỹ khi hàng trăm nhà khoa học và lao động trình độ cao đang cân nhắc rời bỏ quê hương do lo ngại về các chính sách mới. Nhà sử học Brian Sandberg là một trong số họ, người đã nộp đơn vào chương trình ‘tị nạn khoa học’ của Đại học Aix-Marseille (Pháp) cùng gần 300 nhà nghiên cứu khác.

Ông Sandberg cho biết toàn bộ hệ thống nghiên cứu và giáo dục đại học ở Mỹ đang bị lung lay. Điều này bắt nguồn từ việc Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS) sa thải 10.000 nhân viên, trong đó có các nhà khoa học từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) và Viện Ung thư Quốc gia, cùng với việc cắt giảm ngân sách nghiên cứu.

Một khảo sát gần đây của tạp chí Nature cho thấy hơn 75% trong số 1.600 nhà khoa học Mỹ đang cân nhắc rời đất nước do các chính sách mới. Làn sóng bất an này đã khiến nhiều nhà khoa học Mỹ tìm kiếm môi trường làm việc tự do và ổn định ở nước ngoài, đặc biệt là ở Pháp.

Đại học Aix-Marseille (Pháp) đã nhận được hàng trăm hồ sơ từ các viện nghiên cứu danh tiếng như Johns Hopkins, NASA, và các đại học lớn như Columbia, Yale và Stanford. Chủ tịch Đại học Aix-Marseille, ông Éric Berton, cho biết đây là một khoảnh khắc lịch sử, khi các nhà khoa học Mỹ tìm đến Pháp để có không gian tự do nghiên cứu.

Nhiều ứng viên Mỹ yêu cầu giấu tên vì lo ngại bị trả đũa. Các nhà khoa học mô tả một môi trường làm việc đầy bất ổn, khi chính phủ cắt tài trợ và kiểm duyệt nội dung. Một số nhà khoa học khác cũng chia sẻ về khó khăn khi phải từ bỏ sự nghiệp và gia đình để tìm kiếm cơ hội mới.

James, một nhà nghiên cứu khí hậu, cùng vợ đều có tên trong danh sách rút gọn. Ông đối mặt với nguy cơ phải từ bỏ sự nghiệp hàng chục năm ở Mỹ. ‘Tôi biết ơn vì có cơ hội này, nhưng cũng rất buồn vì tôi lại cần đến nó’, ông chia sẻ.

Xu hướng rời bỏ Mỹ của các nhà khoa học và lao động trình độ cao đang đặt ra câu hỏi về tương lai của nền nghiên cứu và giáo dục đại học tại đây. Liệu rằng Mỹ có tìm cách giữ chân những tài năng này hay không, hay họ sẽ tiếp tục tìm kiếm cơ hội ở những nơi khác?

Trong khi đó, Đại học Aix-Marseille (Pháp) đang cố gắng tận dụng cơ hội này để thu hút những nhà nghiên cứu hàng đầu. Tạp chí Nature đã đưa tin về chương trình ‘tị nạn khoa học’ của Đại học Aix-Marseille và cách thức mà họ đang thu hút các nhà khoa học Mỹ.

Chương trình ‘tị nạn khoa học’ của Đại học Aix-Marseille không chỉ mang lại cơ hội cho các nhà khoa học Mỹ mà còn giúp Pháp tăng cường vị thế của mình trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học. Đại học Aix-Marseille đang nổi lên như một điểm đến hấp dẫn cho những nhà nghiên cứu đang tìm kiếm môi trường làm việc tự do và ổn định.

]]>
Trung Quốc nắm ‘độc quyền’ đất hiếm, nhưng phát hiện mới có thể thay đổi tính toán toàn cầu https://doanhnhanonline.com/trung-quoc-nam-doc-quyen-dat-hiem-nhung-phat-hien-moi-co-the-thay-doi-tinh-toan-toan-cau/ Sat, 26 Jul 2025 14:55:37 +0000 https://doanhnhanonline.com/trung-quoc-nam-doc-quyen-dat-hiem-nhung-phat-hien-moi-co-the-thay-doi-tinh-toan-toan-cau/

Các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã phát hiện ra một mật mã địa chất ẩn sâu trong mỏ đất hiếm lớn nhất thế giới, nằm tại khu vực Bạch Vân Ngao Bác, Nội Mông Cổ. Phát hiện này không chỉ khiến cộng đồng khoa học ngạc nhiên mà còn có tiềm năng thay đổi cách thế giới tiếp cận và khai thác tài nguyên chiến lược này trong thế kỷ 21.

Đất hiếm, hay còn gọi là “vàng công nghiệp” và “vàng chiến lược” của thời đại mới, đóng vai trò quan trọng trong sản xuất nhiều sản phẩm công nghệ cao như pin xe điện, tuabin gió, chip bán dẫn và hệ thống vũ khí hiện đại. Mỏ đất hiếm Bạch Vân Ngao Bác, với trữ lượng chiếm khoảng 90% của Trung Quốc và gần 40% của toàn cầu, đã trở thành tâm điểm chú ý trong lĩnh vực khai thác và nghiên cứu đất hiếm.

Mỏ Bạch Vân Ngao Bác cung cấp gần 40% trữ lượng đất hiếm toàn cầu, giữ vai trò chiến lược trong chuỗi cung ứng công nghệ cao. Ảnh: Đại học Bắc Kinh
Mỏ Bạch Vân Ngao Bác cung cấp gần 40% trữ lượng đất hiếm toàn cầu, giữ vai trò chiến lược trong chuỗi cung ứng công nghệ cao. Ảnh: Đại học Bắc Kinh

Câu chuyện về mỏ đất hiếm này bắt đầu từ năm 1927, khi một giảng viên trẻ tuổi của Đại học Bắc Kinh, Đinh Đạo Hành, đã phát hiện ra một dãy núi đá màu đen ánh kim trên thảo nguyên rộng lớn. Giáo sư Hà Tác Lâm, một chuyên gia thạch học hàng đầu của Đại học Bắc Kinh, sau đó đã xác định rằng các mẫu đá thu thập tại khu vực này chứa hàm lượng đất hiếm cực cao. Kể từ đó, Trung Quốc đã đầu tư mạnh mẽ vào việc phát triển hệ sinh thái khai thác, tinh luyện và ứng dụng đất hiếm.

Một nghiên cứu mới, được công bố trên tạp chí Science Advances, đã đưa ra phát hiện đáng chú ý rằng phần lớn tài nguyên đất hiếm tại Bạch Vân Ngao Bác không hình thành cách đây 1,3 tỷ năm như các giả định trước đây, mà thực sự có nguồn gốc từ một đợt hoạt động magma diễn ra cách đây chỉ 430 triệu năm. Phát hiện này mở ra một hướng thăm dò mới cho ngành công nghiệp đất hiếm toàn cầu và có thể giúp các quốc gia khác tìm kiếm các mỏ đất hiếm quy mô lớn.

อย่างไรก็ตาม, rào cản lớn nhất mà các quốc gia khác phải đối mặt là công nghệ tách chiết đất hiếm, vốn là bí quyết được cho là chỉ Trung Quốc nắm giữ trên quy mô công nghiệp. Việc Bắc Kinh kiểm soát phần lớn nguồn cung đất hiếm trên thế giới đã khiến nhiều nước phát triển phải tái cơ cấu chuỗi cung ứng, tìm kiếm nguồn cung thay thế và đầu tư vào việc khai thác trong nước.

Trong bối cảnh xung đột thương mại, cạnh tranh công nghệ và cuộc đua hướng tới năng lượng xanh đang leo thang, đất hiếm không chỉ còn là một vấn đề kỹ thuật mà còn là một lợi ích chiến lược sống còn. Việc khai thác và quản lý tài nguyên đất hiếm một cách bền vững sẽ là thách thức và cơ hội cho các quốc gia trên thế giới trong những năm sắp tới.

]]>