Thị trường lao động Việt Nam đã thể hiện những dấu hiệu tích cực trong 6 tháng đầu năm 2025, khi đất nước đang trong quá trình phục hồi sau đại dịch và tái cấu trúc nền kinh tế. Dựa trên số liệu thống kê của Bộ Nội vụ, tính đến hết tháng 6 năm 2025, cả nước đã có khoảng 52 triệu người có việc làm. Đáng chú ý, tỷ lệ thất nghiệp được duy trì dưới mức 3%, và lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ đạt khoảng 29%. Những con số này cho thấy thị trường lao động đang trên đà phục hồi và phát triển một cách ổn định.

Bên cạnh những tín hiệu tích cực, tổng số lượt người được tư vấn và giới thiệu việc làm trong 6 tháng đầu năm đạt 875.293 lượt. Trong đó, hơn 390.000 hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp đã giảm 15,7% so với cùng kỳ năm trước. Ngoài ra, có 8.740 người được hỗ trợ học nghề, cho thấy xu hướng học nghề để tái hòa nhập thị trường lao động đang ngày càng rõ nét và được quan tâm.

Nhu cầu tuyển dụng trong các khu vực Trung Bộ và Nam Bộ đã tăng mạnh, tập trung chủ yếu vào các ngành như bán lẻ, nhà hàng – khách sạn và sản xuất. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn gặp phải khó khăn trong việc tuyển dụng lao động sản xuất do thiếu hụt kỹ năng và trình độ chuyên môn. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc đào tạo và nâng cao kỹ năng cho lao động để đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Tại Hà Nội, thống kê cho thấy có hơn 68.000 vị trí cần tuyển dụng trong tháng 6 năm 2025. Trong khuôn khổ này, phiên giao dịch việc làm do Trung tâm Dịch vụ Việc làm thành phố Hà Nội tổ chức đã thu hút sự tham gia của 99 doanh nghiệp với 15.659 chỉ tiêu tuyển dụng. Thành phố Hồ Chí Minh cũng nổi lên như một điểm sáng với 43 phiên giao dịch việc làm được tổ chức, tư vấn cho hơn 141.000 người về các cơ hội việc làm.

Để hướng tới xây dựng một thị trường lao động bền vững và hiện đại, Bộ Nội vụ đã đặt ra mục tiêu xây dựng thị trường lao động với các đặc trưng hiện đại, linh hoạt, đa tầng, đa ngành và hội nhập quốc tế. Trong kế hoạch từ nay đến cuối năm, Bộ sẽ đẩy mạnh triển khai sàn giao dịch việc làm quốc gia, dự kiến khai trương vào tháng 9. Cùng với đó, Luật Việc làm sửa đổi sẽ tích hợp việc đăng ký lao động với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, giúp xây dựng một hệ thống quản lý thị trường lao động hiệu quả hơn. Thị trường lao động Việt Nam đang bước vào một giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ, hướng tới tính minh bạch, chủ động và linh hoạt cao.

Trong bối cảnh đó, các chuyên gia và nhà quản lý đang kỳ vọng vào một tương lai mà thị trường lao động Việt Nam không chỉ phục hồi mà còn phát triển một cách bền vững, đáp ứng được nhu cầu của cả doanh nghiệp và người lao động trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng. Việc triển khai các giải pháp đồng bộ và phù hợp sẽ là chìa khóa để thị trường lao động Việt Nam vươn lên một tầm cao mới, đảm bảo lợi ích cho mọi thành phần tham gia.

Số liệu thống kê của Tổng cục Thống kê Việt Nam cũng cho thấy sự thay đổi trong cơ cấu lao động và việc làm trên cả nước, đề xuất các giải pháp phù hợp cho từng giai đoạn phát triển. Trong khi đó, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đang tích cực thực hiện các chương trình hỗ trợ lao động và doanh nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn nhân lực quốc gia.

Công nghệ 4.0 – ‘Xương sống’ của nền sản xuất hiện đại

Trong thời đại hiện nay, công nghệ 4.0 đã trở thành một phần không thể thiếu trong nền sản xuất hiện đại. Công nghệ này giúp tạo ra một hệ sinh thái sản xuất thông minh, linh hoạt và hiệu quả cho nền kinh tế. Tại Quảng Ninh, các doanh nghiệp đã thể hiện sự chủ động đáng kể trong việc thích ứng với môi trường sản xuất hiện đại.

Nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã mạnh dạn ứng dụng các giải pháp tự động hóa, robot công nghiệp và hệ thống quản lý sản xuất thông minh. Điều này giúp họ tối ưu hóa quy trình, giảm thiểu lỗi, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Một số nhà máy chế biến than hoặc sản xuất vật liệu xây dựng đã triển khai các dây chuyền tự động hóa cao, giảm sự phụ thuộc vào lao động thủ công và cải thiện điều kiện làm việc.

Ông Nguyễn Hoài Nam, Công ty TNHH Nam Việt, cho biết rằng trong kỷ nguyên Công nghiệp 4.0, người lao động không chỉ cần làm quen mà còn phải chủ động thích nghi để không bị tụt hậu. Sự xuất hiện của các công nghệ như robot, trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa đang thay đổi bản chất công việc, loại bỏ một số công việc lặp đi lặp lại nhưng đồng thời tạo ra những vị trí mới đòi hỏi kỹ năng cao hơn.

Để thích ứng, người lao động cần nâng cao trình độ chuyên môn và phát triển các kỹ năng mềm. Khả năng học hỏi liên tục là cực kỳ quan trọng, bởi công nghệ thay đổi nhanh chóng. Các kỹ năng như tư duy phản biện, giải quyết vấn đề, sáng tạo và làm việc nhóm ngày càng được đề cao, vì đây là những điểm mạnh mà máy móc khó có thể thay thế.

Chị Đỗ Thanh Hoa, công nhân bộ phận MAE – Công ty TNHH Yazaki Hải Phòng Việt Nam, cho biết rằng người lao động phải luôn học hỏi, nếu không sẽ bị đào thải. Anh Tô Hải Nam, Xưởng lò hơi – Công ty TNHH KCN Hải Hà Việt Nam, cũng chia sẻ rằng anh luôn chủ động tìm hiểu, nâng cao tay nghề để làm chủ dây chuyền hiện đại.

Thực tế cho thấy, dưới tác động của cách mạng công nghiệp mới, công nhân phải chủ động chuyển đổi tư duy, học tập công nghệ và liên tục đổi mới. Những người lao động trẻ như chị Hoa, anh Nam đang trở thành hình mẫu tiêu biểu, không ngừng thích nghi, sáng tạo và cống hiến trong môi trường sản xuất công nghệ cao.

Ông Phạm Văn Thể, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Quảng Ninh, cho biết rằng các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh cũng chú trọng vào việc nâng cao năng lực cho nguồn nhân lực. Họ nhận thức được rằng công nghệ hiện đại đòi hỏi những kỹ năng mới.

Theo số liệu từ Liên đoàn Lao động tỉnh Quảng Ninh, năm 2024 toàn tỉnh có hơn 4.600 sáng kiến, cải tiến kỹ thuật do công nhân, viên chức, lao động đề xuất và áp dụng, mang lại giá trị làm lợi trên 56 tỷ đồng, phần lớn đến từ lực lượng lao động trực tiếp trong các nhà máy, xí nghiệp.

Trước xu thế toàn cầu hóa và chuyển đổi số, người lao động, đặc biệt là lực lượng trẻ, cần chủ động học tập, trau dồi kỹ năng, nhất là trong lĩnh vực công nghệ. Khi làm chủ được kỹ năng và công nghệ, người công nhân mới thực sự trở thành công dân toàn cầu.

Cách mạng công nghiệp 4.0 đang mở ra cả cơ hội lẫn thách thức. Với tinh thần cầu tiến, chủ động học hỏi và tư duy đổi mới, lực lượng công nhân trẻ trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đang cho thấy khả năng thích ứng mạnh mẽ. Chính họ là lực lượng then chốt giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, chất lượng, đồng thời khẳng định vai trò trung tâm của người lao động trong kỷ nguyên công nghệ số.