Từ ngày 1/7/2025, số định danh cá nhân sẽ chính thức được sử dụng thay cho mã số thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh. Quy định này nhằm đảm bảo sự đồng bộ dữ liệu giữa hệ thống cơ quan thuế và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đồng thời thực hiện theo Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia.

Việc sử dụng số định danh thay cho mã số thuế giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian và chi phí làm thủ tục cho người dân. Trước đây, mỗi người được cấp một số Chứng minh nhân dân, hoặc Căn cước công dân, rồi lại được cấp thêm mã số thuế, mã số sổ bảo hiểm xã hội, số thẻ bảo hiểm y tế… Công dân phải ghi nhớ rất nhiều loại thông tin và kê khai các thông tin này cho các cơ quan quản lý nhà nước khác nhau.

Khi sử dụng thống nhất mã số định danh công dân làm mã số thuế để giải quyết thủ tục hành chính với cơ quan thuế, đồng thời sử dụng mã định danh để giải quyết thủ tục hành chính với các cơ quan nhà nước khác, người dân chỉ cần kê khai thông tin số định danh của mình. Các cơ quan quản lý nhà nước có thể trao đổi thông tin về quản lý theo ngành, lĩnh vực đối với công dân để tăng cường hiệu quả quản lý thuế nói riêng và quản lý nhà nước nói chung.

Một điểm cộng nổi bật khác khi dùng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế là việc nâng cao tính bảo mật và phòng tránh gian lận. Tất cả thông tin nộp thuế hiện nay được thực hiện thông qua ứng dụng eTax Mobile tích hợp với hệ thống định danh điện tử (VneID) của Bộ Công an. Nhờ đó, mọi giao dịch, kê khai đều được kiểm soát chặt chẽ và chỉ cá nhân có mã định danh mới có quyền thực hiện, giảm thiểu tối đa nguy cơ giả mạo hoặc đánh cắp thông tin.

Việc liên kết với hệ thống dữ liệu dân cư quốc gia cũng giúp ngành thuế xác thực thông tin người nộp thuế một cách chính xác, góp phần bảo vệ tốt hơn quyền lợi hợp pháp của công dân.

Để đảm bảo thống nhất, đồng bộ dữ liệu quản lý thuế, cơ quan thuế sẽ sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế từ 1/7/2025. Người nộp thuế cần lưu ý các trường hợp cụ thể dưới đây để phối hợp cập nhật thông tin kịp thời, đúng quy định.

Trường hợp người nộp thuế chưa được cấp mã số thuế trước ngày 1/7/2025, nếu là hộ kinh doanh thuộc diện đăng ký thuế cùng với đăng ký kinh doanh, sẽ thực hiện thủ tục đăng ký tại cơ quan đăng ký kinh doanh theo quy định hiện hành. Cá nhân và đại diện hộ gia đình không thuộc diện hộ kinh doanh sẽ phải làm thủ tục đăng ký thuế trước khi phát sinh nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước.

Khi đăng ký, người nộp thuế phải kê khai chính xác 3 thông tin cơ bản gồm họ và tên, ngày tháng năm sinh và số định danh cá nhân. Những thông tin này cần đảm bảo trùng khớp với dữ liệu trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Trường hợp người nộp thuế đã được cấp mã số thuế trước ngày 1/7/2025 thì cần tra cứu thông tin đăng ký thuế đã khớp đúng với thông tin của cá nhân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hay chưa. Nếu thông tin đăng ký thuế đã khớp đúng với thông tin của cá nhân được lưu trữ trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đối với mã số thuế đã được cấp trước ngày 1/7/2025 được cơ quan thuế chuyển đổi sang số định danh cá nhân.

Mã số thuế đã được cấp trước đây có thông tin đăng ký thuế khớp đúng với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được cơ quan thuế chuyển đổi sang số định danh cá nhân, không phát sinh thủ tục hành chính đối với người nộp thuế khi chuyển đổi.

Người nộp thuế được tra cứu các mã số thuế đã được cấp trước đây và nghĩa vụ thuế theo từng mã số thuế đã được cấp khi đăng nhập sử dụng dịch vụ thuế điện tử thông qua tài khoản VNeID mức độ 2.

Khi mã số thuế đã được tích hợp vào số định danh cá nhân thì các hóa đơn, chứng từ, hồ sơ thuế, giấy tờ có giá trị pháp lý khác đã lập có sử dụng thông tin mã số thuế của cá nhân tiếp tục được sử dụng để thực hiện các thủ tục hành chính về thuế, chứng minh việc thực hiện nghĩa vụ thuế mà không phải điều chỉnh thông tin mã số thuế trên hóa đơn, chứng từ, hồ sơ thuế sang số định danh cá nhân.

Thương mại điện tử đang ngày càng trở thành một phần quan trọng của nền kinh tế, tuy nhiên, việc quản lý thuế trong lĩnh vực này đang gặp nhiều thách thức. Theo báo cáo của Thanh tra Chính phủ, nhiều cá nhân và tổ chức kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử như Google, Facebook, YouTube, Zalo… nhưng không đăng ký mã số thuế. Tình trạng này đã dẫn đến thất thu thuế, do thiếu các quy định kiểm soát dòng thanh toán.

Để khắc phục vấn đề này, Thanh tra Chính phủ đã đề nghị Bộ Tài chính bổ sung các cơ chế giám sát, kiểm tra việc kê khai và nộp thuế đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử hoặc mạng xã hội. Bộ Tài chính đã phản hồi và cho biết rằng Luật số 56/2024/QH15 quy định, đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử và các dịch vụ số được thực hiện bởi nhà cung cấp nước ngoài, họ phải trực tiếp hoặc ủy quyền đăng ký, khai và nộp thuế tại Việt Nam.

Đối với các hộ và cá nhân kinh doanh trên nền tảng thương điện tử, tổ chức là nhà quản lý sàn giao dịch thương mại điện tử hoặc nền tảng số có chức năng thanh toán, bất kể trong hay ngoài nước đều phải thực hiện khấu trừ, nộp thuế thay và kê khai số thuế đã khấu trừ. Bộ Tài chính cũng đề xuất quy định bắt buộc ‘các chủ thể kinh doanh thương mại điện tử xuyên biên giới phải thực hiện thanh toán qua cổng thanh toán chuyên biệt’. Biện pháp này sẽ giúp kiểm soát thông tin giao dịch, từ đó hạn chế thất thu thuế trong môi trường số.

Ủy ban nhân dân TP. Hà Nội cũng kiến nghị Bộ Tài chính bổ sung quy định hộ kinh doanh bắt buộc phải đăng ký tài khoản ngân hàng/giao dịch điện tử phục vụ riêng cho hoạt động kinh doanh. Thông qua tài khoản giao dịch riêng, cơ quan quản lý có thể kiểm soát dòng tiền thuận tiện hơn.

Về số liệu thu thuế, Tổng thu thuế từ các tổ chức, cá nhân có hoạt động thương mại điện tử trong giai đoạn 2022-2024 đạt khoảng 296.000 tỷ đồng. Riêng 6 tháng đầu năm 2025, số thu từ khu vực này đạt 98.000 tỷ đồng, tăng 58% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, 163 nhà cung cấp nước ngoài đã đăng ký thuế, kê khai và nộp thuế qua Cổng thông tin điện tử với tổng số tiền là 5,7 nghìn tỷ đồng, tăng 41% so với cùng kỳ; 88,6 nghìn tỷ đồng tiền thuế đến từ gần 93.000 tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử; số tiền thuế đã nộp từ 130 nghìn hộ, cá nhân kinh doanh thực hiện đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế trên Cổng thông tin điện tử là gần 1,7 nghìn tỷ đồng. Cuối cùng, số thuế thu được từ 752.176 trường hợp là cá nhân, hộ kinh doanh có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử với là gần 1,5 nghìn tỷ đồng.