Thị trường chứng khoán Việt Nam đang tiến gần đến cột mốc quan trọng là nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi, sau nhiều năm nỗ lực không ngừng nghỉ. Mới đây, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68/2024, cho phép áp dụng cơ chế giao dịch không yêu cầu ký quỹ đối với nhà đầu tư nước ngoài. Đây là một trong những tiêu chí quan trọng trong bộ tiêu chuẩn đánh giá của FTSE Russell, tổ chức đánh giá và phân loại thị trường chứng khoán toàn cầu.

Thông tư này đã thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài, thể hiện qua việc khối ngoại tăng giá trị mua ròng trong những tháng gần đây. Tuy nhiên, để có thể thu hút các quỹ đầu tư quy mô lớn sau khi thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng, chất lượng của các doanh nghiệp niêm yết cần được cải thiện đáng kể. Đặc biệt, các doanh nghiệp cần tập trung vào nâng cao tính minh bạch, năng lực công bố thông tin và thực hành ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị).

Các chuyên gia nhận định rằng, nâng hạng thị trường chứng khoán không chỉ là mục tiêu ngắn hạn mà còn cần sự chuẩn bị lâu dài và bền vững. Việc cải thiện chất lượng hàng hóa trên thị trường, nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp và đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư nước ngoài là yếu tố quan trọng để đạt được mục tiêu này. Các doanh nghiệp cần chủ động rà soát, tập trung vào ngành nghề kinh doanh chính, điều chỉnh giấy đăng ký kinh doanh và mã ngành nghề để tăng tỷ lệ sở hữu nước ngoài và nâng cấp chất lượng quản trị doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG không còn là lựa chọn tự nguyện mà là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp niêm yết tiếp cận nhà đầu tư nước ngoài. Các doanh nghiệp cần phát triển theo hướng chuyên sâu hơn, hướng tới phát triển bền vững và các yếu tố phi tài chính. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín và tính cạnh tranh mà còn thu hút được sự quan tâm của các nhà đầu tư lớn.

Dự báo về khả năng nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam, các chuyên gia đưa ra con số 70% khả năng được nâng hạng ngay trong tháng 9/2025 và 30% khả năng phải lùi đến tháng 3/2026. Lý do cho sự chậm trễ có thể là do FTSE Russell cần thêm thời gian đánh giá mức độ ổn định của hệ thống và khả năng xử lý lỗi giao dịch. Tuy nhiên, với sự chuẩn bị và nỗ lực cải thiện chất lượng doanh nghiệp, thị trường chứng khoán Việt Nam có thể đạt được mục tiêu nâng hạng và thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài.

Việc nâng hạng thị trường chứng khoán không chỉ có ý nghĩa về mặt phân loại thị trường mà còn có tác động tích cực đến môi trường đầu tư và khả năng thu hút vốn của các doanh nghiệp Việt Nam. Đây là cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam phát triển bền vững, tăng cường năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế và tận dụng được nguồn vốn đầu tư nước ngoài để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Trước những cơ hội và thách thức sắp tới, các doanh nghiệp và các nhà đầu tư cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chiến lược dài hạn. Bằng cách nâng cao chất lượng quản trị, tăng cường minh bạch và áp dụng các tiêu chuẩn ESG, các doanh nghiệp niêm yết có thể không chỉ đáp ứng được yêu cầu của FTSE Russell mà còn có thể vươn lên trở thành những doanh nghiệp dẫn đầu trong khu vực.

Hiện tại, FTSE Russell vẫn duy trì việc đánh giá và phân loại thị trường chứng khoán Việt Nam theo các tiêu chuẩn và quy định riêng. Thông tin chi tiết về các tiêu chuẩn đánh giá và quy trình nâng hạng có thể được tham khảo tại trang web chính thức của FTSE Russell.

Ngày 29/7, Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm ở mức 25.206 đồng, tăng 24 đồng so với ngày trước đó. Với biên độ 5% so với tỷ giá trung tâm, các ngân hàng thương mại hiện được phép mua bán USD trong khoảng từ 23.945 đến 26.466 đồng. Sự điều chỉnh này đã đẩy giá USD trên thị trường chính thức lên mức cao nhất từ trước đến nay tại nhiều ngân hàng thương mại.

So với đầu năm, giá mỗi USD trên thị trường chính thức đã tăng khoảng 850 đồng, tương đương mức tăng khoảng 3,3%. Tại các ngân hàng lớn, giá USD đang được niêm yết ở mức cao. Ví dụ, Vietcombank hiện niêm yết giá USD ở mức 26.010 – 26.400 đồng, tăng 30 đồng so với ngày trước đó. Tương tự, BIDV cũng công bố tỷ giá ở mức 26.040 – 26.400 đồng. Tại Techcombank, giá USD được niêm yết ở mức 26.062 – 26.402 đồng.

Trên thị trường tự do, giá USD đang giao dịch quanh mức 26.380 – 26.460 đồng, gần như đồng bộ với giá trên thị trường chính thức. Chỉ số USD Index, đo lường sức mạnh của đồng USD trên thị trường quốc tế, đang giao dịch ở mức 98,68 điểm, thấp hơn 9% so với đầu năm.

Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước, ông Phạm Chí Quang, giải thích rằng việc duy trì mặt bằng lãi suất thấp cùng với việc khối ngoại bán ròng đã khiến VND giảm giá dù đồng USD đang yếu. Mặt bằng lãi suất thấp đã dẫn đến chênh lệch lãi suất giữa tiền đồng và USD bị âm, từ đó gây ra biến động trong cân đối cung cầu ngoại tệ và khiến các tổ chức chuyển đổi sang đồng tiền khác hấp dẫn hơn để nắm giữ.

Ngoài ra, hoạt động bán ròng của nhà đầu tư nước ngoài trên sàn chứng khoán cũng đã ảnh hưởng đến thị trường ngoại hối. Trong bối cảnh đó, thị trường kim loại quý gần đây khá ổn định với biên độ dao động hẹp. Vào sáng ngày 29/7, Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) đã niêm yết giá vàng miếng ở mức 119,5 – 121 triệu đồng mỗi lượng. Giá nhẫn trơn được niêm yết tại mức 114,4 – 116,9 triệu đồng một lượng.