Việt Nam đang nổi lên như một quốc gia có tiềm năng lớn về năng lượng tái tạo, đặc biệt là trong lĩnh vực điện mặt trời, điện gió ngoài khơi, sinh khối và hydrogen xanh. Tuy nhiên, hành lang pháp lý cho năng lượng tái tạo tại Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế, chồng chéo và chưa đáp ứng được tốc độ phát triển nhanh chóng và độ phức tạp ngày càng tăng của các loại hình điện mới. Điều này đang trở thành rào cản kìm hãm dòng vốn đầu tư và gia tăng rủi ro chính sách đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Về tiềm năng năng lượng tái tạo, Việt Nam có khả năng sản xuất điện mặt trời lên đến 963.000 MW, với số giờ nắng trung bình hàng năm cao, đặc biệt là ở các tỉnh miền Trung và miền Nam. Ngoài ra, theo Ngân hàng Thế giới, Việt Nam có tiềm năng điện gió lớn nhất Đông Nam Á, với tổng tiềm năng ước đạt 513.360 MW. Những con số này cho thấy tiềm năng to lớn mà Việt Nam có thể tận dụng để phát triển năng lượng tái tạo.

Tuy nhiên, các chuyên gia chỉ ra rằng, một trong những thách thức lớn nhất là sự phân tán và chồng chéo của các chính sách liên quan đến năng lượng tái tạo ở nhiều luật khác nhau. Điều này dẫn đến sự thiếu phối hợp liên ngành và tạo ra các rào cản cho việc phát triển năng lượng tái tạo. Các vấn đề khác bao gồm cơ chế đấu thầu, giá điện, và hợp đồng mua bán điện còn thiếu minh bạch và hay thay đổi, khiến rủi ro tài chính tăng cao. Ngoài ra, hệ thống truyền tải chưa sẵn sàng để tiếp nhận lượng điện phân tán từ các nguồn tái tạo.

Nhìn ra thế giới, nhiều quốc gia như Đức, Trung Quốc, Hàn Quốc đã ban hành Luật Năng lượng tái tạo từ rất sớm, tạo nên bước ngoặt chiến lược cho quá trình chuyển dịch năng lượng. Luật không chỉ đóng vai trò là công cụ điều tiết thị trường, mà còn là lời cam kết dài hạn của Chính phủ với người dân và doanh nghiệp.

Các chuyên gia tại Việt Nam cũng nhấn mạnh rằng, để phát triển năng lượng tái tạo một cách hiệu quả, cần phải tích hợp nhiều yếu tố tiên tiến vào Luật Năng lượng tái tạo. Điều này không chỉ bảo đảm nguyên tắc ưu tiên năng lượng sạch mà còn thúc đẩy cạnh tranh minh bạch và chia sẻ lợi ích công bằng giữa nhà đầu tư và cộng đồng. Luật cần đưa ra quy định rõ ràng về quy hoạch tổng thể quốc gia cho các nguồn năng lượng tái tạo, cơ chế xác lập giá theo thị trường có điều tiết, và cơ chế chia sẻ rủi ro và ưu đãi tín dụng.

TS. Hoàng Xuân Quốc, Phó Trưởng Ban Tư vấn và Phản biện Hội Dầu khí Việt Nam nhận định, việc xây dựng một hành lang pháp lý đủ mạnh và hoàn thiện cho sự phát triển năng lượng tái tạo là cần thiết. Bà Phạm Thuý Chinh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội cũng cho rằng, việc ban hành Luật về năng lượng tái tạo là hết sức cần thiết, giúp giải quyết những bất cập, chưa đồng bộ trong hệ thống pháp luật.

Việc ban hành Luật Năng lượng tái tạo không chỉ giải quyết bài toán chính sách mà còn là hiện thực hoá quyết tâm chính trị trong chuyển đổi năng lượng. Đây cũng là bước đi chiến lược để kích hoạt hàng loạt dự án đang chờ cơ chế, khơi thông dòng vốn quốc tế, tạo dựng hệ sinh thái năng lượng sạch và củng cố vị thế Việt Nam trong bản đồ chuyển đổi năng lượng toàn cầu.

Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa vào ngày 18/6/2025, dự kiến có hiệu lực từ 01/01/2026. Luật này bổ sung các quy định mới nhằm đảm bảo chất lượng hàng hóa được kinh doanh trên các nền tảng số phục vụ giao dịch điện tử.

Theo đó, hàng hóa được mua bán trên các nền tảng số phải tuân thủ các quy định về chất lượng và cung cấp thông tin đầy đủ về sản phẩm. Tổ chức, cá nhân bán hàng trên các nền tảng số có trách nhiệm cung cấp thông tin về chất lượng sản phẩm, hàng hóa, bao gồm tên hàng hóa, xuất xứ, tên tổ chức, cá nhân sản xuất hoặc nhập khẩu chịu trách nhiệm về chất lượng hàng hóa, dấu hợp chuẩn, dấu hợp quy, hướng dẫn sử dụng, cảnh báo an toàn và các thông tin khác theo quy định của pháp luật.

Không chỉ tổ chức, cá nhân bán hàng trên nền tảng số, mà chủ quản nền tảng số trung gian phục vụ giao dịch điện tử cũng có trách nhiệm yêu cầu tổ chức, cá nhân có hàng hóa bán trên nền tảng số cung cấp thông tin và có biện pháp kiểm tra, xử lý đối với hàng hóa vi phạm pháp luật về chất lượng. Ngoài ra, chủ quản nền tảng số phải thiết lập và vận hành hệ thống tiếp nhận, xử lý phản ánh, khiếu nại của người tiêu dùng liên quan đến chất lượng sản phẩm, hàng hóa và phối hợp với cơ quan có thẩm quyền trong việc kiểm tra, xác minh và xử lý vi phạm.

Bắt đầu từ ngày 01/01/2026, các thông tin sản phẩm để ra thị trường đều phải cập nhật công khai thông tin hàng hóa kinh doanh trên nền tảng số, thương mại điện tử và công bố đầy đủ, minh bạch các thông tin về chất lượng sản phẩm, nguồn gốc xuất xứ, hướng dẫn sử dụng, cảnh báo an toàn. Việc này nhằm tăng cường sự minh bạch và trách nhiệm của các bên liên quan trong việc đảm bảo chất lượng hàng hóa được kinh doanh trên các nền tảng số.

Những quy định mới này được kỳ vọng sẽ giúp nâng cao chất lượng hàng hóa được kinh doanh trên các nền tảng số, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh lành mạnh và an toàn.