Bộ Công Thương Việt Nam đã khởi xướng điều tra chống bán phá giá đối với một số sản phẩm kính nổi không màu nhập khẩu vào Việt Nam. Quyết định này được đưa ra sau khi ngành sản xuất trong nước tố cáo rằng các sản phẩm kính này đã và đang bán phá giá vào thị trường Việt Nam, gây ra thiệt hại đáng kể cho các doanh nghiệp sản xuất kính trong nước.

Các sản phẩm bị điều tra bao gồm kính nổi không màu, được phân loại theo các mã HS7005.29.20 và 7005.29.90. Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) – Cơ quan điều tra đã tiếp nhận hồ sơ yêu cầu điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá từ ngày 03/3/2025 và được nộp đầy đủ, hợp lệ vào ngày 06/6/2025.

Các doanh nghiệp đại diện cho ngành sản xuất kính nổi trong nước, bao gồm Công ty Cổ phần Kính nổi Chu Lai, Công ty Cổ phần Kính nổi Hạ Long, Công ty TNHH Kính nổi siêu trắng Phú Mỹ và Công ty TNHH Kính nổi Việt Nam, đã đệ trình hồ sơ yêu cầu điều tra. Để xác định hành vi bán phá giá, thời kỳ điều tra được quy định từ ngày 01/7/2024 đến ngày 30/6/2025. Trong khi đó, thời kỳ điều tra để xác định thiệt hại của ngành sản xuất trong nước kéo dài từ ngày 01/7/2021 đến ngày 30/6/2025.

Theo quy định của pháp luật phòng vệ thương mại, sau khi khởi xướng điều tra, Bộ Công Thương sẽ tiến hành gửi bản câu hỏi điều tra cho các bên liên quan để thu thập thông tin; phân tích và đánh giá các nội dung cáo buộc, bao gồm hành vi bán phá giá của các doanh nghiệp xuất khẩu, mức độ thiệt hại của ngành sản xuất trong nước, và mối quan hệ nhân quả giữa hành vi bán phá giá và thiệt hại đó.

Trong trường hợp cần thiết, dựa trên kết quả điều tra sơ bộ, Bộ Công Thương có thể áp dụng biện pháp chống bán phá giá tạm thời để ngăn chặn thiệt hại tiếp diễn. Bộ Công Thương sẽ thực hiện thẩm tra, xác minh lại các thông tin do các bên liên quan cung cấp. Tổ chức tham vấn công khai để các bên liên quan trực tiếp trao đổi, cung cấp thông tin và bày tỏ quan điểm trước khi đưa ra kết luận cuối cùng.

Bộ Công Thương khuyến nghị tất cả các tổ chức, cá nhân đang xuất nhập khẩu, phân phối, kinh doanh, sử dụng hàng hóa bị điều tra đăng ký làm bên liên quan và cung cấp các thông tin cần thiết tới Bộ Công Thương để đảm bảo quyền và lợi ích của mình theo quy định của pháp luật. Việc này sẽ giúp các doanh nghiệp và tổ chức có cơ hội trình bày quan điểm và cung cấp thông tin cần thiết để bảo vệ quyền lợi của mình trong quá trình điều tra.

Bộ Công Thương sẽ tiếp tục theo dõi và cập nhật thông tin về quá trình điều tra, đồng thời khuyến khích các bên liên quan tích cực tham gia và cung cấp thông tin cần thiết để đảm bảo quá trình điều tra được công bằng và minh bạch.

Công ty CP Điện Trường Giang đã đạt được thành tựu đáng kể khi sản xuất thành công máy cắt chân không VCB TV1 (24-40.5kV) đạt tiêu chuẩn IEC và chứng nhận quốc tế KEMA, ASTA. Tuy nhiên, một nghịch cảnh đáng tiếc đang diễn ra khi nhiều doanh nghiệp, trong đó có Điện Trường Giang, không thể tận dụng thành quả của mình trong thị trường nội địa. Sản phẩm đạt chuẩn quốc tế nhưng lại không được sử dụng tại Việt Nam là một vấn đề nan giải đang được đặt ra.

Thực tế cho thấy rằng vấn đề không nằm ở năng lực sản xuất của các doanh nghiệp trong nước, mà nằm ở những rào cản chính sách và sự thiếu thốn cơ chế hỗ trợ dành cho doanh nghiệp nội địa. Luật Đấu thầu 2023 đã đề ra quy định ưu tiên cho sản phẩm sản xuất trong nước, tuy nhiên thực tế vẫn còn nhiều khó khăn. Hồ sơ mời thầu của các đơn vị chủ đầu tư thường thiếu các tiêu chí cụ thể để đánh giá và ưu tiên sản phẩm trong nước, gây khó khăn cho các doanh nghiệp nội địa khi tham gia vào thị trường.

Một khó khăn khác mà doanh nghiệp phải đối mặt là chi phí nghiên cứu và phát triển (R&D) cao, trong khi không nhận được hỗ trợ từ chính sách. Quá trình thử nghiệm sản phẩm tại các phòng thí nghiệm trong nước thường không được công nhận, buộc các doanh nghiệp phải thực hiện kiểm định quốc tế tại các tổ chức như KEMA, ASTA, CE, UL với chi phí cao. Việt Nam hiện vẫn thiếu phòng thí nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế, khiến các doanh nghiệp phải thực hiện thử nghiệm tại châu Âu với thời gian và chi phí lớn.

Ngoài ra, ngành công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam vẫn còn hạn chế, khiến các doanh nghiệp phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu. Quá trình thương mại hóa và xuất khẩu sản phẩm cũng gặp khó khăn do chi phí cao cho chứng nhận quốc tế như CE, UL, và thiếu hỗ trợ tiếp thị cũng như chuyển giao công nghệ từ các dự án FDI. Điều này khiến các doanh nghiệp Việt Nam gặp khó khăn trong việc phát triển và cạnh tranh với các công ty nước ngoài.

Để khắc phục tình trạng này, các doanh nghiệp đang rất cần cơ chế hỗ trợ đúng và trúng để tạo điều kiện thuận lợi cho sản phẩm trong nước, giúp doanh nghiệp Việt Nam phát triển và bứt phá. Sự hỗ trợ này không chỉ giúp khơi thông tiềm lực quốc gia mà còn tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nội địa có thể cạnh tranh công bằng với các công ty nước ngoài trên thị trường quốc tế. Do đó, việc cải thiện chính sách và cơ chế hỗ trợ là điều cần thiết để giúp các doanh nghiệp Việt Nam phát triển bền vững.