Ngày 23/7, Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) – một thành viên của Nhóm Ngân hàng Thế giới – đã công bố khoản đầu tư vào trái phiếu của Công ty Cổ phần VETC, nhà vận hành hàng đầu về hệ thống thu phí điện tử (ETC) tại Việt Nam. Khoản đầu tư trị giá 500 tỷ đồng (tương đương 19,2 triệu USD) này nhằm hỗ trợ việc mở rộng áp dụng thu phí không dùng tiền mặt và các dịch vụ thanh toán số trong lĩnh vực giao thông tại Việt Nam.

IFC đã hoàn tất khoản đầu tư mua trái phiếu chuyển đổi có kỳ hạn 5 năm vào ngày 22/7/2025. Sự hỗ trợ tài chính từ IFC sẽ giúp VETC mở rộng hệ thống thu phí không dừng trên toàn quốc đến năm 2030. Đồng thời, khoản đầu tư này cũng sẽ giúp VETC đa dạng hóa các dịch vụ thanh toán số liên quan đến giao thông, bao gồm đỗ xe điện tử, phí vào cửa sân bay và thanh toán không dùng tiền mặt tại các trạm xăng.

Hiện tại, VETC đang nắm giữ 75% thị phần trong lĩnh vực ETC. Quá trình hiện đại hóa cơ sở hạ tầng đường bộ và hệ thống giao thông đô thị đang được đẩy mạnh tại Việt Nam. Đường bộ hiện là phương thức vận tải chính cho cả hành khách và hàng hóa, với kế hoạch mở rộng và hiện đại hóa mạnh mẽ. Chính phủ đặt mục tiêu xây dựng thêm hơn 5.000 km đường cao tốc vào năm 2030 và 9.000 km vào năm 2050.

Quy định bắt buộc triển khai hệ thống thu phí điện tử trên tất cả các tuyến cao tốc từ năm 2022 đã thúc đẩy nhanh quá trình áp dụng thu phí số. Kể từ khi triển khai hệ thống ETC vào năm 2015, số lượng giao dịch đã tăng mạnh. Khối lượng giao dịch hàng năm gần như tăng gấp đôi mỗi năm từ 2019 đến 2023.

Theo Bộ Giao thông Vận tải, việc áp dụng nhanh chóng này đã giúp rút ngắn thời gian di chuyển, giảm ùn tắc, tiết kiệm nhiên liệu và giảm lượng khí thải nhà kính, mang lại tổng giá trị tiết kiệm kinh tế gần 1 tỷ USD trong giai đoạn 5 năm.

Ông Nguyễn Lê Thắng, Tổng Giám đốc VETC, bày tỏ vinh dự khi là đơn vị tiên phong trong hành trình chuyển đổi số của ngành giao thông vận tải Việt Nam. Ông cho rằng khoản đầu tư từ IFC sẽ giúp VETC đẩy nhanh tiến độ triển khai các hệ thống thu phí điện tử tiên tiến, mang lại hiệu quả vượt trội và lợi ích môi trường cho người sử dụng đường bộ.

Bà Katherine Koh, Giám đốc Khu vực của IFC về Cơ sở Hạ tầng và Tài nguyên Thiên nhiên, khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nhấn mạnh rằng việc mở rộng hệ thống ETC và số hóa các dịch vụ thanh toán liên quan đến giao thông sẽ nâng cao khả năng lưu thông và cải thiện năng lực cũng như hiệu quả của hạ tầng giao thông đường bộ. Điều này không chỉ giúp giảm ùn tắc mà còn góp phần giảm phát thải khí nhà kính từ giao thông đường bộ.

Chuyển đổi số đã trở thành một yếu tố then chốt trong việc thúc đẩy sự phát triển của kinh tế – xã hội tại Việt Nam. Quá trình này không chỉ đơn thuần là việc áp dụng công nghệ vào các hoạt động kinh tế và xã hội, mà còn liên quan đến việc thay đổi cách thức làm việc, cách thức tương tác giữa con người và công nghệ. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức và hạn chế cần được khắc phục để triển khai chuyển đổi số một cách hiệu quả.

Theo Ths Đặng Tùng Anh, Phó Giám đốc Trung tâm Công nghệ – Chính phủ số, Cục Chuyển đổi số quốc gia (Bộ Khoa học và Công nghệ), chuyển đổi số đã trở thành một phần quan trọng trong đời sống của người dân trong khoảng 4 năm gần đây. Ban đầu, người dân hiểu chuyển đổi số là việc sử dụng công nghệ để bán hàng, thanh toán trực tuyến. Tuy nhiên, sau đó, họ đã hiểu rằng chuyển đổi số là một quá trình sâu rộng hơn, liên quan đến việc thay đổi cách thức làm việc, cách thức tương tác giữa con người và công nghệ.

Ông Tùng Anh cũng cho biết, hiện nay, mỗi người có thể có cách hiểu và nhận thức khác nhau về chuyển đổi số. Tuy nhiên, tất cả đều có một điểm chung khi cùng thấy chuyển đổi số là cần thiết. Tại Diễn đàn ‘Chuyển đổi số khu vực công – Tiền đề cho phát triển kinh tế xã hội’ do Báo Điện tử Tiếng nói Việt Nam (VOV) tổ chức tại Hà Nội, các chuyên gia và nhà hoạch định chính sách đã thảo luận về những thách thức và cơ hội của chuyển đổi số trong khu vực công.

TS Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh, nhấn mạnh ý nghĩa của chuyển đổi số là đưa thế giới thật lên thế giới số, rồi dùng các ưu thế, lợi thế của thế giới số để lại quay lại phục vụ cho thế giới thực. Ông Thành cũng cho rằng, để triển khai chuyển đổi số trong khu vực công, không chỉ cần nền tảng công nghệ, mà còn cần ‘cầm tay chỉ việc’ đào tạo, hỗ trợ người dân tiếp cận, sử dụng các ứng dụng công nghệ này khi thực hiện các thủ tục hành chính.

Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 10/6/2024 của Bộ Chính trị đã xác định chuyển đổi số là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng, chuyển đổi số trong khu vực công sẽ khó tạo ra đột phá thực chất nếu chỉ được nhìn nhận như một nhiệm vụ công nghệ đơn thuần.

Ông Phạm Mạnh Hùng, Phó Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV), cho rằng, chuyển đổi số khu vực công không đơn thuần là bài toán công nghệ hay kỹ thuật hạ tầng. Thực chất, đây là vấn đề kinh tế – tổ chức ở cấp quốc gia, liên quan trực tiếp đến hiệu quả phân bổ ngân sách, năng suất vận hành của bộ máy hành chính và đặc biệt là năng lực kiến tạo và điều tiết thị trường của Nhà nước.

Diễn đàn ‘Chuyển đổi số khu vực công – Tiền đề cho phát triển kinh tế xã hội’ đã cung cấp một diễn đàn quan trọng để các chuyên gia, nhà hoạch định chính sách cùng trao đổi, hiến kế, tháo gỡ những ‘nút thắt’ đang cản trở quá trình chuyển đổi số khu vực công. Việc thảo luận và tìm ra giải pháp để đẩy mạnh chuyển đổi số trong khu vực công sẽ góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy sự phát triển của kinh tế – xã hội tại Việt Nam.

Các chuyên gia và nhà hoạch định chính sách cũng nhấn mạnh rằng, để triển khai chuyển đổi số trong khu vực công, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp. Đồng thời, cần có các chính sách và quy định phù hợp để hỗ trợ quá trình chuyển đổi số, cũng như đảm bảo an toàn thông tin và bảo mật dữ liệu.

Trong bối cảnh hiện nay, chuyển đổi số đang trở thành một yếu tố then chốt trong việc thúc đẩy sự phát triển của kinh tế – xã hội. Việc đẩy mạnh chuyển đổi số trong khu vực công sẽ giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh và tạo ra cơ hội mới cho sự phát triển của kinh tế – xã hội.