Thanh tra Chính phủ vừa công bố kế hoạch thanh tra chuyên đề đối với các công trình, dự án gặp khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp và có nguy cơ gây thất thoát, lãng phí. Đợt thanh tra này sẽ tập trung vào các dự án tại các bộ, ngành và địa phương, với mục tiêu làm rõ nguyên nhân chậm trễ, sai phạm nếu có và kiến nghị các giải pháp khắc phục để đưa các dự án nhanh chóng đi vào thực tế.

Đáng chú ý, thành phố Hồ Chí Minh là địa phương có số lượng dự án bị thanh tra nhiều nhất, với tổng cộng 114 dự án. Trong đó, 20 dự án do Thanh tra Chính phủ trực tiếp thanh tra và 94 dự án do chính quyền địa phương thực hiện thanh tra. Danh sách các dự án bị thanh tra tại thành phố Hồ Chí Minh bao gồm nhiều dự án chậm triển khai, vướng mắc về pháp lý kéo dài hoặc có khiếu kiện liên quan đến thủ tục đất đai.

Cụ thể, trong 20 dự án do Thanh tra Chính phủ trực tiếp thanh tra, có nhiều dự án thuộc các chủ đầu tư lớn và quen thuộc trên thị trường như Công ty Đại Quang Minh, Công ty Investco, Công ty Phát Đạt, Công ty Hưng Lộc Phát, Công ty DIC, Công ty Phát triển Công nghiệp Tân Thuận, Công ty Cổ phần Đầu tư Phú Mỹ… Các dự án này đang gặp nhiều vướng mắc và chậm tiến độ, gây lãng phí tài nguyên và đất đai.

Đợt thanh tra này sẽ bắt đầu trong tháng 7 và yêu cầu hoàn thành kết luận trước ngày 25/9 đối với Thanh tra Chính phủ và trước ngày 15/9 đối với cấp địa phương. Kết quả tổng hợp sẽ được báo cáo lên Thủ tướng vào đầu tháng 10/2025. Qua đó, mục tiêu của đợt thanh tra này là tìm ra nguyên nhân gốc rễ của tình trạng chậm trễ, xác định rõ trách nhiệm của các bên liên quan và đề xuất các giải pháp cụ thể để khắc phục.

Việc thanh tra này được kỳ vọng sẽ giúp cho việc quản lý và sử dụng đất đai, tài nguyên trở nên hiệu quả hơn, đồng thời góp phần giảm thiểu tình trạng lãng phí và thất thoát trong các dự án đầu tư công. Với số lượng dự án lớn bị thanh tra, thành phố Hồ Chí Minh cần tập trung vào việc tháo gỡ các vướng mắc pháp lý và đẩy nhanh tiến độ các dự án để tránh những tổn thất không cần thiết cho nền kinh tế và xã hội.

Trước đó, nhiều dự án tại thành phố Hồ Chí Minh đã bị thanh tra và phát hiện ra những sai phạm nghiêm trọng. Việc thanh tra lần này sẽ là cơ hội để thành phố Hồ Chí Minh cũng như các bộ, ngành liên quan rà soát lại các dự án đang triển khai, từ đó tăng cường công tác quản lý và giám sát để tránh tái diễn tình trạng thất thoát và lãng phí.

Thanh tra Chính phủ sẽ tiến hành thanh tra chuyên đề đối với Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông, cùng với 7 dự án khác tại Bộ Xây dựng. Thông tin này vừa được công bố trong kế hoạch thanh tra nhằm đánh giá tình hình thực hiện và kết quả của các công trình, dự án đang gặp khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp, và có nguy cơ gây thất thoát, lãng phí.

Theo đó, các dự án nằm trong diện thanh tra chuyên đề bao gồm các dự án quan trọng trong lĩnh vực giao thông và xây dựng. Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông, là một trong những dự án trọng điểm được chú ý. Dự án này đã nhiều lần bị chậm tiến độ và gây ra nhiều tranh cãi về hiệu quả sử dụng vốn đầu tư.

Cùng với dự án đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông, 7 dự án khác tại Bộ Xây dựng cũng sẽ được thanh tra. Những dự án này bao gồm các dự án cao tốc, nâng cấp quốc lộ và các công trình xây dựng khác. Mục tiêu của việc thanh tra là đánh giá tình hình thực hiện, xác định nguyên nhân của các vướng mắc, chậm tiến độ, và đề xuất các giải pháp để khắc phục.

Việc thanh tra chuyên đề này được xem là cần thiết để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý và sử dụng vốn đầu tư công. Đồng thời, việc này cũng nhằm tăng cường trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị trong việc thực hiện các dự án, công trình, tránh để xảy ra tình trạng lãng phí và thất thoát vốn nhà nước.

Trước đó, dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông, đã nhiều lần bị nhắc đến vì chậm tiến độ. Dự án này được khởi công vào năm 2011 và có tổng mức đầu tư ban đầu là hơn 8.800 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau nhiều lần điều chỉnh, tổng mức đầu tư dự án đã tăng lên hơn 18.000 tỷ đồng.

Theo Chính phủ, việc thanh tra chuyên đề đối với các dự án này nhằm đánh giá thực trạng, xác định nguyên nhân của việc chậm tiến độ, và có giải pháp đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn đầu tư. Kết quả thanh tra sẽ được công bố công khai, nhằm tăng cường minh bạch và trách nhiệm giải trình trong việc quản lý và sử dụng vốn đầu tư công.

Thương mại điện tử đang ngày càng trở thành một phần quan trọng của nền kinh tế, tuy nhiên, việc quản lý thuế trong lĩnh vực này đang gặp nhiều thách thức. Theo báo cáo của Thanh tra Chính phủ, nhiều cá nhân và tổ chức kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử như Google, Facebook, YouTube, Zalo… nhưng không đăng ký mã số thuế. Tình trạng này đã dẫn đến thất thu thuế, do thiếu các quy định kiểm soát dòng thanh toán.

Để khắc phục vấn đề này, Thanh tra Chính phủ đã đề nghị Bộ Tài chính bổ sung các cơ chế giám sát, kiểm tra việc kê khai và nộp thuế đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử hoặc mạng xã hội. Bộ Tài chính đã phản hồi và cho biết rằng Luật số 56/2024/QH15 quy định, đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử và các dịch vụ số được thực hiện bởi nhà cung cấp nước ngoài, họ phải trực tiếp hoặc ủy quyền đăng ký, khai và nộp thuế tại Việt Nam.

Đối với các hộ và cá nhân kinh doanh trên nền tảng thương điện tử, tổ chức là nhà quản lý sàn giao dịch thương mại điện tử hoặc nền tảng số có chức năng thanh toán, bất kể trong hay ngoài nước đều phải thực hiện khấu trừ, nộp thuế thay và kê khai số thuế đã khấu trừ. Bộ Tài chính cũng đề xuất quy định bắt buộc ‘các chủ thể kinh doanh thương mại điện tử xuyên biên giới phải thực hiện thanh toán qua cổng thanh toán chuyên biệt’. Biện pháp này sẽ giúp kiểm soát thông tin giao dịch, từ đó hạn chế thất thu thuế trong môi trường số.

Ủy ban nhân dân TP. Hà Nội cũng kiến nghị Bộ Tài chính bổ sung quy định hộ kinh doanh bắt buộc phải đăng ký tài khoản ngân hàng/giao dịch điện tử phục vụ riêng cho hoạt động kinh doanh. Thông qua tài khoản giao dịch riêng, cơ quan quản lý có thể kiểm soát dòng tiền thuận tiện hơn.

Về số liệu thu thuế, Tổng thu thuế từ các tổ chức, cá nhân có hoạt động thương mại điện tử trong giai đoạn 2022-2024 đạt khoảng 296.000 tỷ đồng. Riêng 6 tháng đầu năm 2025, số thu từ khu vực này đạt 98.000 tỷ đồng, tăng 58% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, 163 nhà cung cấp nước ngoài đã đăng ký thuế, kê khai và nộp thuế qua Cổng thông tin điện tử với tổng số tiền là 5,7 nghìn tỷ đồng, tăng 41% so với cùng kỳ; 88,6 nghìn tỷ đồng tiền thuế đến từ gần 93.000 tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử; số tiền thuế đã nộp từ 130 nghìn hộ, cá nhân kinh doanh thực hiện đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế trên Cổng thông tin điện tử là gần 1,7 nghìn tỷ đồng. Cuối cùng, số thuế thu được từ 752.176 trường hợp là cá nhân, hộ kinh doanh có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử với là gần 1,5 nghìn tỷ đồng.