Chương trình sản phẩm OCOP đã có một bước chuyển quan trọng từ sản xuất manh mún sang liên kết chuỗi giá trị, tuân thủ tiêu chuẩn và truy xuất nguồn gốc. Đến tháng 7/2025, cả nước sẽ có 17.068 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên, trong đó 126 đạt 5 sao. Sự hỗ trợ từ chuyển đổi số đang giúp sản phẩm OCOP từng bước chinh phục thị trường quốc tế.

Chương trình sản phẩm OCOP đang tạo ra tác động sâu rộng, trở thành giải pháp ưu tiên trong phát triển kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới. Từ sản xuất nhỏ lẻ, nông thôn đã chuyển hướng sang mô hình liên kết chuỗi giá trị, tuân thủ tiêu chuẩn, truy xuất nguồn gốc và đáp ứng nhu cầu thị trường. Đến tháng 7/2025, cả nước sẽ có 17.068 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên của 9.195 chủ thể, trong đó 126 sản phẩm 5 sao cấp quốc gia.

Nhiều sản phẩm không chỉ đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm mà còn đa dạng mẫu mã, bao bì thân thiện môi trường, khẳng định lợi thế và bản sắc vùng miền. OCOP vì thế trở thành động lực thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển bền vững.

Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, cho biết Cục đã không ngừng đẩy mạnh, tăng cường và đổi mới các hoạt động xúc tiến thương mại để thích ứng linh hoạt với tình hình mới. Mục tiêu hàng đầu là hỗ trợ doanh nghiệp tăng cường sản xuất, giao thương và đẩy mạnh xuất khẩu nông sản.

Thực tế đã chứng minh, thông qua những hoạt động chuyển đổi số mạnh mẽ trong xúc tiến thương mại, doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đã đạt được nhiều lợi ích thiết thực. Cụ thể, các doanh nghiệp đã tiết kiệm được chi phí, rút ngắn khoảng cách và thời gian giao dịch, tăng tốc độ xử lý đơn hàng, đồng thời mở rộng phạm vi tiếp cận thị trường và số lượng khách hàng tiềm năng.

Các chuyên gia cho rằng nền tảng số sẽ giúp sản phẩm OCOP lan tỏa mạnh mẽ hơn. Thông qua xúc tiến thương mại số, nhiều doanh nghiệp đã tiết kiệm chi phí, mở rộng thị trường và quảng bá thương hiệu OCOP.

Để cụ thể hóa chiến lược chuyển đổi số và tối đa hóa hiệu quả xúc tiến thương mại, từ năm 2023, Cục Xúc tiến thương mại đã triển khai chương trình ‘Gian hàng Quốc gia Việt Nam – Vietnam Pavilion’. Đây là một mô hình xúc tiến thương mại số đầy tham vọng, không chỉ gắn liền với thương hiệu quốc gia mà còn được xây dựng trên một quy trình tuyển chọn minh bạch và hệ thống hỗ trợ toàn diện.

Thông qua sáng kiến này, các doanh nghiệp trên khắp thế giới có thể dễ dàng tiếp cận thị trường Việt Nam, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương quốc tế. Tính đến giữa năm 2025, chương trình đã thu hút được 200 doanh nghiệp tiêu biểu từ các ngành hàng xuất khẩu nông sản chủ lực của Việt Nam.

Mục tiêu cuối cùng là giúp doanh nghiệp và các chủ thể OCOP xây dựng thương hiệu, quảng bá, giới thiệu và mở rộng thị trường, hướng tới sự phát triển hiệu quả và bền vững cho sản phẩm OCOP trên các nền tảng số.

Ông Phương Đình Anh, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương, nhận định cần tận dụng nền tảng số để lan tỏa ‘câu chuyện OCOP’. Mỗi sản phẩm OCOP không chỉ mang giá trị vật chất mà còn chứa đựng văn hóa, truyền thống bản địa.

Bà Lương Ngân, Giảng viên cao cấp tại Đại học Nam Luân Đôn, cho rằng để nâng tầm thương hiệu OCOP, hướng tới phát triển bền vững và chinh phục thị trường quốc tế, cần tận dụng công nghệ số để kể trọn vẹn câu chuyện sản phẩm, giúp khách hàng tại Anh và châu Âu cảm nhận được sự chân thực của OCOP Việt Nam.

Xuất khẩu gạo của Việt Nam đang đối mặt với một nghịch lý đáng lo ngại trong bối cảnh thị trường toàn cầu biến động. Mặc dù bán được nhiều gạo hơn, nhưng lại thu về ít tiền hơn. Thực trạng này cho thấy những thách thức sâu sắc trong việc nâng tầm giá trị hạt gạo Việt trên trường quốc tế.

Thống kê từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho thấy, trong 6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt 4,9 triệu tấn, tăng 7,6% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, giá trị xuất khẩu lại giảm 12,2%, chỉ còn 2,54 tỷ USD. Kéo theo đó, giá gạo xuất khẩu bình quân cũng đã giảm mạnh 18,4%, xuống mức 517,5 USD/tấn.

Tình trạng bán nhiều, thu ít trong xuất khẩu gạo không phải là vấn mới, mà là hệ quả kéo dài từ những hạn chế mang tính cấu trúc của ngành. Một trong những nguyên nhân cốt lõi là việc Việt Nam vẫn chủ yếu xuất khẩu gạo thô – loại sản phẩm có giá trị gia tăng thấp, khó cạnh tranh bằng chất lượng hay thương hiệu mà chủ yếu dựa vào giá rẻ. Bên cạnh đó, thương hiệu gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế còn khá mờ nhạt.

Trong bối cảnh ngành lúa gạo đối mặt nhiều thách thức, Việt Nam đang từng bước chuyển mình theo hướng chiến lược hơn, hướng tới phát triển bền vững và gia tăng giá trị. Nổi bật là xu hướng sản xuất gạo xanh phát thải thấp – được ví như tấm hộ chiếu xanh đưa nông nghiệp Việt ra thế giới. Đây là dòng sản phẩm tiên phong đáp ứng đúng xu hướng tiêu dùng thân thiện môi trường, đặc biệt tại các phân khúc cao cấp, và hiện Việt Nam là quốc gia duy nhất sở hữu sản phẩm này, tạo ra lợi thế cạnh tranh đáng kể trong việc xây dựng thương hiệu quốc gia.

Ngành lúa gạo Việt Nam đang ở một ngã rẽ quan trọng – nơi viên ngọc thô cần được mài giũa thành sản phẩm có giá trị cao. Hành trình này đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ, quyết liệt giữa Chính phủ, doanh nghiệp và người nông dân, để không chỉ gia tăng sản lượng mà còn nâng tầm giá trị, khẳng định vị thế gạo xanh của Việt Nam trên bản đồ nông nghiệp thế giới.

Để đạt được mục tiêu này, cần có sự hỗ trợ từ Chính phủ trong việc推廣 thương hiệu gạo Việt Nam, cũng như hỗ trợ doanh nghiệp và người nông dân trong việc sản xuất và xuất khẩu gạo chất lượng cao. Đồng thời, cần có những chính sách hỗ trợ để khuyến khích sản xuất gạo xanh phát thải thấp, giúp Việt Nam trở thành quốc gia tiên phong trong lĩnh vực này.

Trước những thách thức và cơ hội đang mở ra, Việt Nam cần quyết tâm hơn nữa để nâng tầm giá trị hạt gạo Việt trên trường quốc tế. Đây không chỉ là nhiệm vụ của ngành nông nghiệp, mà còn là trách nhiệm của cả nước trong việc xây dựng thương hiệu quốc gia và khẳng định vị thế trên thị trường toàn cầu.