Hoạt động sản xuất tại châu Á đã suy giảm trong tháng 7 do nhu cầu toàn cầu giảm và tình trạng bất ổn liên quan đến thuế quan của Mỹ đã ảnh hưởng đến tâm lý doanh nghiệp. Các khảo sát khu vực tư nhân công bố ngày 1/8 cho thấy triển vọng phục hồi vốn mong manh của khu vực đang bị đe dọa.

Tại Nhật Bản và Hàn Quốc, hai cường quốc xuất khẩu của châu Á, hoạt động sản xuất đã suy giảm trong tháng 7. Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) của Nhật Bản giảm từ 50,1 trong tháng 6 xuống còn 48,9 trong tháng 7. Hàn Quốc cũng ghi nhận tháng thứ sáu liên tiếp suy giảm hoạt động sản xuất, với chỉ số PMI giảm từ 48,7 trong tháng 6 xuống còn 48. Trung Quốc, một trong những nền kinh tế lớn nhất châu Á, cũng chứng kiến hoạt động sản xuất giảm trong tháng 7. Chỉ số PMI của Trung Quốc giảm từ 50,4 trong tháng 6 xuống còn 49,5 trong tháng 7, thấp hơn dự báo 50,4 của các nhà phân tích.

Các nhà phân tích nhận định rằng tình trạng bất ổn liên quan đến thuế quan của Mỹ đã ảnh hưởng đến tâm lý doanh nghiệp và làm lu mờ triển vọng phục hồi của khu vực. Tuy nhiên, một số nhà phân tích cũng cho rằng những thỏa thuận thương mại gần đây giữa Mỹ và một số nước châu Á có thể giúp cải thiện niềm tin của khách hàng và thúc đẩy doanh số trong những tháng tới.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp áp đặt thuế quan mới đối với hàng hóa nhập khẩu của nhiều nền kinh tế. Động thái này được đưa ra nhằm đối phó với tình trạng thâm hụt thương mại kéo dài của Mỹ. Sắc lệnh mới áp đặt thuế quan từ 10% đến 41% đối với hàng hóa nhập khẩu của nhiều nền kinh tế, bao gồm Đài Loan, Ấn Độ, Nam Phi và Thụy Sĩ. Các biện pháp thuế quan sẽ có hiệu lực từ 0 giờ 1 phút sáng 7/8 (giờ miền Đông nước Mỹ).

Tình hình thương mại toàn cầu đang trở nên phức tạp và nhiều doanh nghiệp đang phải đối mặt với những thách thức lớn. Việc Mỹ áp đặt thuế quan mới đối với hàng hóa nhập khẩu có thể làm trầm trọng thêm tình trạng thâm hụt thương mại và ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế toàn cầu.

Trước những tác động của thuế quan Mỹ, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực xây dựng kế hoạch để thích ứng và giảm thiểu rủi ro. Theo báo cáo của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), hơn 51,6% doanh nghiệp xuất khẩu đang tập trung tìm kiếm thị trường mới nhằm đối phó với những thách thức từ thuế quan. Điều này không chỉ diễn ra trong lĩnh vực xuất khẩu mà còn trong các ngành sản xuất, kinh doanh trong nước, với 34,9% doanh nghiệp ưu tiên lựa chọn này.

Cùng với việc tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp cũng có xu hướng tăng cường nội địa hóa chuỗi sản xuất và tìm kiếm thị trường nguyên liệu đầu vào từ các đối tác khác. Đặc biệt, các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ, nông-lâm và thủy sản đang đẩy mạnh tìm kiếm thị trường ngoài Mỹ. Ngược lại, các công ty xây dựng có xu hướng chờ đợi và tập trung nhiều hơn vào giải pháp nội địa hóa chuỗi sản xuất.

Thực tế, từ tháng 4, một số doanh nghiệp như SK Foods đã chủ động lập kế hoạch chuyển dịch thị trường xuất khẩu sang các nước như EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, UAE. Qua khảo sát, các doanh nghiệp nhiều ngành cho rằng họ chịu tác động khá nghiêm trọng từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ. Việt Nam hiện có lợi thế với 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng 70 cơ chế hợp tác song phương.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng đàm phán FTA với các nước tiềm năng khác. Phát triển công nghiệp phụ trợ trong nước cũng được xem là điều cần thiết để giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu và linh kiện nhập khẩu.

Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng khuyến nghị về các cơ chế hỗ trợ cho hoạt động dịch chuyển chuỗi cung ứng hoặc mở rộng thị trường xuất khẩu ngoài Mỹ, Trung Quốc. Việc đa dạng hóa thị trường và đối tác sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam giảm thiểu rủi ro và tận dụng được các cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do.

Việc tìm kiếm thị trường mới và đa dạng hóa đối tác không chỉ giúp doanh nghiệp giảm bớt gánh nặng từ thuế quan mà còn góp phần vào việc phát triển bền vững và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Qua đó, các doanh nghiệp Việt Nam có thể chủ động hơn trong việc đối mặt với những thay đổi trong chính sách thương mại quốc tế.

Như vậy, để ứng phó với rủi ro thuế quan và thích ứng với những thay đổi trong chính sách thương mại, các doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực triển khai nhiều giải pháp, từ tìm kiếm thị trường mới đến tăng cường nội địa hóa và đa dạng hóa nguồn nguyên liệu.

Đồng thời, với sự hỗ trợ từ Chính phủ thông qua đẩy mạnh xúc tiến thương mại và mở rộng FTA, các doanh nghiệp Việt Nam có thêm cơ hội để phát triển và hội nhập sâu vào kinh tế thế giới.

Tóm lại, với những điều chỉnh và chiến lược phù hợp, các doanh nghiệp Việt Nam có thể đối mặt với thách thức thuế quan và khai thác hiệu quả các cơ hội từ quá trình toàn cầu hóa và tự do hóa thương mại.

Vietnam Times

Thị trường vận tải biển trong sáu tháng đầu năm 2025 đã trải qua nhiều biến động đáng kể. Trong một loạt bài phân tích giữa năm gồm năm phần, các chuyên gia từ Maritime Strategies International (MSI) đã đánh giá lại thị trường vận tải biển và đưa ra triển vọng cho phần còn lại của năm 2025. Trong phần thứ hai của loạt bài này, podcast Seatrade Maritime đã có một cuộc trò chuyện với ông Daniel Richards từ MSI về những diễn biến trên thị trường vận tải container và triển vọng cho những tháng cuối năm.

Ông Richards lưu ý rằng thị trường container đã bước vào năm 2025 với hai yếu tố bất ổn lớn, đó là các mức thuế quan do Tổng thống Hoa Kỳ Trump đề xuất và thời điểm các hãng tàu có thể quay trở lại đi qua Biển Đỏ và Kênh đào Suez. Tuy nhiên, tình hình thuế quan đã biến động không ngừng và không có sự thay đổi thực sự nào đối với hiện trạng ở Biển Đỏ.

Về thị trường vận tải container nửa đầu năm 2025, ông Richards nhận thấy rằng đây thực sự là một năm ổn định và ít biến động hơn so với năm 2024. Thị trường giao ngay đã khởi sắc khi bước vào mùa cao điểm, nhưng nhìn chung đây vẫn là một thị trường tương đối trầm lắng. Tuy nhiên, ông Richards vẫn đưa ra một lời cảnh báo rằng có khả năng một điều gì đó sẽ xảy ra trong sáu tháng tới để đảo ngược nhận định đó.

Tình hình thuế quan chắc chắn sẽ gây áp lực lên các tuyến thương mại đi Hoa Kỳ, và nếu các yếu tố khác không đổi, xu hướng này có thể sẽ tiếp tục trong nửa cuối năm nay. MSI dự kiến nhập khẩu container của Hoa Kỳ sẽ sụt giảm trong nửa cuối năm 2025 so với cùng kỳ năm trước, với sự suy yếu sẽ còn kéo dài ít nhất một năm nữa. Điều đó có khả năng sẽ đẩy giá cước xuống thấp đơn giản vì đội tàu tiếp tục tăng trưởng và các hãng tàu đang bắt đầu có dấu hiệu khó khăn trong việc tìm nơi để bố trí tất cả những con tàu lớn này khi chúng gia nhập đội tàu.

Tăng trưởng thương mại container dự kiến sẽ tăng khoảng 3,5 – 4% trong khi đội tàu dự kiến sẽ tăng khoảng 6,5%. Triển vọng thương mại khi bước sang năm tới có khả năng sẽ yếu đi, chủ yếu do thị trường Hoa Kỳ. Trong phần còn lại của năm 2025, MSI dự kiến sự cân bằng cung-cầu sẽ yếu đi trong nửa cuối năm và điều đó sẽ gây áp lực lên thị trường vận tải sau khi mùa cao điểm qua đi.

Như vậy, có thể thấy rằng thị trường vận tải container trong nửa cuối năm 2025 sẽ còn nhiều thách thức. Các doanh nghiệp cần phải chuẩn bị sẵn sàng để ứng phó với những biến động có thể xảy ra. Maritime Strategies International sẽ tiếp tục cung cấp các phân tích và dự báo về thị trường vận tải biển trong thời gian tới.

Xuất khẩu tôm của Việt Nam sang Mỹ đang đối mặt với nhiều thách thức do các chính sách thuế quan gần đây. Việc Mỹ tạm thời hoãn áp thuế đến ngày 1/8 đã tạo điều kiện cho một số doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu trong nửa đầu tháng 7. Tuy nhiên, tâm lý dè dặt vẫn chiếm ưu thế trên thị trường.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu tôm trong tháng 7 dự kiến sẽ chững lại so với tháng 5 và tháng 6. Lý do chính là các đơn hàng ‘tránh thuế’ đã được đẩy đi sớm trước khi chính sách thuế quan mới có hiệu lực. Triển vọng xuất khẩu trong nửa cuối năm 2025 phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm diễn biến chính thức của chính sách thuế quan từ Mỹ, khả năng tái cơ cấu nhanh của doanh nghiệp để chuyển dịch sang các thị trường ít rủi ro hơn, tình hình dịch bệnh và chi phí đầu vào trong nước.

Nếu các mức thuế chính thức từ Mỹ không vượt quá kỳ vọng, Việt Nam có thể duy trì được nhịp xuất khẩu sang Mỹ ở mức ổn định thấp. Tuy nhiên, trong trường hợp thuế chống bán phá giá hoặc thuế chống trợ cấp ở mức cao, xuất khẩu sang Mỹ có thể giảm mạnh, kéo theo đó là tổng kim ngạch xuất khẩu toàn ngành trong năm nay có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Trước tình hình này, các doanh nghiệp xuất khẩu tôm Việt Nam cần chủ động tái cấu trúc chiến lược xuất khẩu. Việc đa dạng hóa thị trường, giảm phụ thuộc vào Mỹ và tận dụng ưu đãi từ các hiệp định thương mại tự do như EVFTA, CPTPP là hướng đi cần thiết. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh phát triển sản phẩm chế biến sâu có giá trị gia tăng cao, phù hợp với xu hướng thực phẩm tiện lợi và ‘ready-to-eat’ đang ngày càng phổ biến.

Một yếu tố then chốt khác là đảm bảo truy xuất nguồn gốc minh bạch, tránh rủi ro bị cáo buộc gian lận thương mại hay chuyển tải bất hợp pháp. Ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số toàn chuỗi – từ nuôi trồng, chế biến đến quản trị đơn hàng – sẽ giúp nâng cao khả năng thích ứng của doanh nghiệp với những thay đổi trên thị trường.

Ngoài ra, việc chủ động vùng nuôi đạt chuẩn và kiểm soát chi phí trong chuỗi cung ứng là giải pháp quan trọng để bảo vệ biên lợi nhuận. Cuối cùng, doanh nghiệp cần chuẩn bị kỹ về tài chính và pháp lý để ứng phó linh hoạt với các chính sách thuế thay đổi bất ngờ từ các thị trường lớn, đảm bảo sự phát triển bền vững của hoạt động xuất khẩu.