Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vừa thực hiện một cuộc cải tổ nội các lớn nhất kể từ khi xung đột nổ ra, với mục tiêu chính là cải thiện quan hệ với Mỹ và vực dậy nền kinh tế của đất nước.

Quốc hội Ukraine đã thông qua việc bổ nhiệm bà Yulia Svyrydenko, 39 tuổi, làm Thủ tướng, thay thế ông Denys Shmyhal. Đây là một bước đi quan trọng trong nỗ lực tái cấu trúc chính phủ của ông Zelensky. Bà Svyrydenko, một chuyên gia kinh tế, đã giữ chức Phó thủ tướng Ukraine từ năm 2021 và đã đóng vai trò nổi bật trong các cuộc đàm phán về thỏa thuận khoáng sản giữa Ukraine và Mỹ.

Thỏa thuận này không chỉ giúp tăng cường hợp tác kinh tế mà còn góp phần hàn gắn rạn nứt song phương sau cuộc đấu khẩu gay gắt tại Nhà Trắng giữa ông Zelensky và cựu Tổng thống Donald Trump. Ông Zelensky cho rằng việc bổ nhiệm bà Svyrydenko làm Thủ tướng gửi một thông điệp quan trọng đến Mỹ về sự hợp tác và ưu tiên hàng đầu của Ukraine.

Nhà phân tích chính trị Mykola Davydiuk nhận định rằng ông Zelensky muốn thể hiện rằng hợp tác với Mỹ là rất quan trọng với Ukraine, và thỏa thuận khoáng sản với Washington là ưu tiên hàng đầu. Ông Zelensky cũng thông báo về việc cải tổ chính phủ vào ngày 14/7, ngay sau khi ông Trump yêu cầu Nga giải quyết cuộc xung đột Ukraine trong 50 ngày hoặc đối mặt thêm biện pháp trừng phạt.

Đây là động thái quyết liệt nhất về hỗ trợ quân sự cho Ukraine mà Tổng thống Mỹ đưa ra kể từ khi nhậm chức. Bà Svyrydenko cam kết sẽ hành động nhanh chóng và dứt khoát, đặt mục tiêu trong 6 tháng đầu tiên là thiết lập nguồn cung vũ khí đáng tin cậy, tăng cường sức mạnh công nghệ cho quân đội, và mở rộng sản xuất vũ khí trong nước.

Về kinh tế, bà hướng đến hỗ trợ các doanh nghiệp Ukraine và kiểm toán toàn diện với chi tiêu công. Ông Zelensky dường như cũng muốn tạo thiện cảm với chính quyền ông Trump bằng cách thay đại sứ Ukraine tại Mỹ Oksana Markarova. Các nghị sĩ đảng Cộng hòa đã chỉ trích bà Markarova vì thể hiện quan điểm đảng phái khi làm việc tại Mỹ.

Tổng thống Zelensky tin rằng kinh nghiệm điều hành chính phủ của ông Shmyhal sẽ hữu ích cho vị trí Bộ trưởng Quốc phòng. Lãnh đạo Ukraine mô tả quốc phòng là lĩnh vực đang tập trung tối đa nguồn lực, nhiệm vụ và trách nhiệm lớn nhất của đất nước.

Cuộc cải tổ chính phủ này có thể mang đến luồng gió mới cho Ukraine sau hơn ba năm chiến sự. Tuy nhiên, phe chỉ trích cho rằng động thái này không mang nhiều ý nghĩa, vì đây chỉ là sự đổi chỗ giữa các đồng minh của Tổng thống Zelensky. Theo RFI

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với tờ New York Post vào ngày 18/7, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã tiết lộ thông tin về một thỏa thuận lớn giữa Ukraine và Mỹ liên quan đến việc bán máy bay không người lái (UAV) cho quân đội Mỹ. Nếu thỏa thuận này được hiện thực hóa, nó sẽ đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong quan hệ hợp tác quốc phòng giữa hai quốc gia.

Thỏa thuận này có thể mở ra cánh cửa xuất khẩu công nghệ UAV thời chiến của Ukraine, vốn đã bị hạn chế bởi các rào cản pháp lý nghiêm ngặt. Ngoài ra, thỏa thuận cũng tạo ra một tiền lệ hiếm hoi trong hệ sinh thái mua sắm quốc phòng của Mỹ, nơi Bộ Quốc phòng thường ưu tiên mua vũ khí từ các quốc gia thành viên NATO. Đối với Ukraine, thỏa thuận này sẽ giúp tháo gỡ hai chướng ngại lớn: chính sách kiểm soát xuất khẩu cứng rắn của chính Ukraine và sự dè dặt cố hữu từ phía Lầu Năm Góc đối với vũ khí nước ngoài.

Tuy nhiên, một trở ngại lớn khi xuất khẩu sang Mỹ là nhiều UAV của Ukraine hiện vẫn sử dụng linh kiện Trung Quốc. Đây là một vấn đề cần giải quyết sớm nếu Ukraine muốn đáp ứng tiêu chuẩn của Bộ Quốc phòng Mỹ. Các chuyên gia nhận định rằng thỏa thuận UAV Mỹ – Ukraine còn phải vượt qua nhiều trở ngại lớn, bao gồm vấn đề xuất xứ linh kiện và việc tuân thủ các quy định ngặt nghèo về mua sắm quốc phòng của Mỹ.

Nếu thành hiện thực, thỏa thuận UAV Ukraine – Mỹ không chỉ mang ý nghĩa thương mại. Nó sẽ là lời tuyên bố rằng thời đại quốc phòng toàn cầu không còn bị giới hạn trong khuôn khổ NATO, hay các tổ hợp công nghiệp quân sự truyền thống. Điều này cũng cho thấy sự thay đổi trong cách tiếp cận của Mỹ đối với việc mua sắm quốc phòng, cũng như sự công nhận của Mỹ đối với năng lực sản xuất UAV của Ukraine.

Như vậy, thỏa thuận này có thể mang lại nhiều cơ hội cho cả Ukraine và Mỹ. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần được giải quyết trước khi thỏa thuận có thể được hiện thực hóa. Việc giải quyết các vấn đề liên quan đến xuất xứ linh kiện và quy định mua sắm quốc phòng sẽ là chìa khóa để mở ra cánh cửa hợp tác quốc phòng giữa hai quốc gia.

Hiện tại, vẫn chưa có thông tin chính thức từ Bộ Quốc phòng Mỹ hoặc chính phủ Ukraine về thỏa thuận này. Tuy nhiên, nếu thỏa thuận được xác nhận, nó sẽ là một bước tiến quan trọng trong quan hệ hợp tác quốc phòng giữa Mỹ và Ukraine, cũng như trong việc khẳng định vị thế của Ukraine như một nhà sản xuất UAV hàng đầu thế giới.