Trung Quốc đã chính thức bắt đầu xây dựng một con đập thủy điện khổng lồ trên cao nguyên Tây Tạng, một động thái được cho là có thể giúp nước này trở thành một trong những cơ sở thủy điện lớn nhất thế giới. Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã công bố khởi công dự án này vào ngày 19/7 tại thành phố Nyingchi, khu tự trị Tây Tạng.
Dự án nằm ở hạ lưu sông Yarlung Tsangpo, một dòng sông quan trọng chảy qua Tây Tạng và sau đó trở thành sông Brahmaputra, chảy qua Ấn Độ và Bangladesh trước khi đổ ra biển. Dự án này đã được Bắc Kinh lên kế hoạch từ năm 2020 như một phần của kế hoạch 5 năm nhằm khai thác tiềm năng thủy điện của cao nguyên Tây Tạng. Sau khi được phê duyệt vào tháng 12 năm ngoái, dự án đã sẵn sàng để triển khai.
Với công suất dự kiến đạt 300 tỷ kilowatt-giờ điện mỗi năm, gấp 3 lần công suất của đập Tam Hiệp – một trong những đập thủy điện lớn nhất thế giới hiện nay, dự án này được cho là sẽ trở thành một trong những cơ sở thủy điện hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, dự án đã gây ra lo ngại tại Ấn Độ và Bangladesh về ảnh hưởng đến an ninh nguồn nước và lương thực, cũng như việc di dời dân cư và tác động môi trường.
Trung Quốc đã khẳng định rằng dự án đã trải qua đánh giá khoa học nghiêm ngặt và sẽ không gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sinh thái, ổn định địa chất hay quyền sử dụng nguồn nước của các quốc gia hạ lưu. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng cho biết rằng dự án có thể hỗ trợ phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu tại các khu vực hạ lưu.
Dự án này sẽ bao gồm 5 nhà máy thủy điện bậc thang, với tổng mức đầu tư ước tính khoảng 1.200 tỷ nhân dân tệ (167 tỷ USD). Dự án chủ yếu sẽ cung cấp điện ra ngoài Tây Tạng, đồng thời cũng đáp ứng nhu cầu sử dụng trong khu vực. Tập đoàn China Yajiang, một doanh nghiệp nhà nước mới, đã được thành lập để làm chủ đầu tư dự án.
Ấn Độ đã phản ứng với dự án này bằng cách đẩy nhanh tiến độ các dự án thủy điện của riêng mình trên sông Brahmaputra tại Arunachal Pradesh. Động thái này được cho là nhằm khẳng định quyền sử dụng nguồn nước của Ấn Độ. Dự án của Trung Quốc đã làm dấy lên lo ngại về việc Bắc Kinh có thể đang tìm cách kiểm soát nguồn nước của các quốc gia hạ lưu.
Các chuyên gia cho rằng dự án này sẽ có tác động lớn đến môi trường và dân cư địa phương. Việc xây dựng con đập khổng lồ này cũng làm dấy lên câu hỏi về việc liệu Trung Quốc có đang thực sự cân nhắc đến lợi ích của các quốc gia hạ lưu trong khu vực.
Trong khi đó, Reuters và các nguồn tin khác đã cung cấp thông tin về dự án này, cho thấy sự quan tâm của cộng đồng quốc tế đối với dự án thủy điện lớn này.
