Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với tờ New York Post vào ngày 18/7, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã tiết lộ thông tin về một thỏa thuận lớn giữa Ukraine và Mỹ liên quan đến việc bán máy bay không người lái (UAV) cho quân đội Mỹ. Nếu thỏa thuận này được hiện thực hóa, nó sẽ đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong quan hệ hợp tác quốc phòng giữa hai quốc gia.
Thỏa thuận này có thể mở ra cánh cửa xuất khẩu công nghệ UAV thời chiến của Ukraine, vốn đã bị hạn chế bởi các rào cản pháp lý nghiêm ngặt. Ngoài ra, thỏa thuận cũng tạo ra một tiền lệ hiếm hoi trong hệ sinh thái mua sắm quốc phòng của Mỹ, nơi Bộ Quốc phòng thường ưu tiên mua vũ khí từ các quốc gia thành viên NATO. Đối với Ukraine, thỏa thuận này sẽ giúp tháo gỡ hai chướng ngại lớn: chính sách kiểm soát xuất khẩu cứng rắn của chính Ukraine và sự dè dặt cố hữu từ phía Lầu Năm Góc đối với vũ khí nước ngoài.
Tuy nhiên, một trở ngại lớn khi xuất khẩu sang Mỹ là nhiều UAV của Ukraine hiện vẫn sử dụng linh kiện Trung Quốc. Đây là một vấn đề cần giải quyết sớm nếu Ukraine muốn đáp ứng tiêu chuẩn của Bộ Quốc phòng Mỹ. Các chuyên gia nhận định rằng thỏa thuận UAV Mỹ – Ukraine còn phải vượt qua nhiều trở ngại lớn, bao gồm vấn đề xuất xứ linh kiện và việc tuân thủ các quy định ngặt nghèo về mua sắm quốc phòng của Mỹ.
Nếu thành hiện thực, thỏa thuận UAV Ukraine – Mỹ không chỉ mang ý nghĩa thương mại. Nó sẽ là lời tuyên bố rằng thời đại quốc phòng toàn cầu không còn bị giới hạn trong khuôn khổ NATO, hay các tổ hợp công nghiệp quân sự truyền thống. Điều này cũng cho thấy sự thay đổi trong cách tiếp cận của Mỹ đối với việc mua sắm quốc phòng, cũng như sự công nhận của Mỹ đối với năng lực sản xuất UAV của Ukraine.
Như vậy, thỏa thuận này có thể mang lại nhiều cơ hội cho cả Ukraine và Mỹ. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần được giải quyết trước khi thỏa thuận có thể được hiện thực hóa. Việc giải quyết các vấn đề liên quan đến xuất xứ linh kiện và quy định mua sắm quốc phòng sẽ là chìa khóa để mở ra cánh cửa hợp tác quốc phòng giữa hai quốc gia.
Hiện tại, vẫn chưa có thông tin chính thức từ Bộ Quốc phòng Mỹ hoặc chính phủ Ukraine về thỏa thuận này. Tuy nhiên, nếu thỏa thuận được xác nhận, nó sẽ là một bước tiến quan trọng trong quan hệ hợp tác quốc phòng giữa Mỹ và Ukraine, cũng như trong việc khẳng định vị thế của Ukraine như một nhà sản xuất UAV hàng đầu thế giới.
